|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.
|
InleidingDeze tweede nieuwsbrief van 2007 begint met de traditionele 'dit jaar een eeuw geleden' lijst. Reageren op deze nieuwsbrief kan op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/ René Ros
|
Dit jaar een eeuw geleden...
... worden de grote jaarlijkse oefeningen van het Nederlandse leger niet meer jaarlijks, maar tweejaarlijks gehouden; ... werd 1907 voor W.F. Ridder van Rappard het laatste jaar als Stellingcommandant;
|
Kennis cultuurhistorie vaak genegeerdBron: website Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, 28 november 2006.
In Nederland bepalen onder meer professionele archeologen, ambtenaren, commerciële opgravingsbureaus, provincies en de Monumentenwet wat archeologie is, aldus Duineveld. Zo worden de archeologische waardekaarten van Nederland samengesteld door historisch geografen, een landschapsarchitect, en een medewerker van het Waterschap en andere deskundigen. Het archeologische beleidsveld heeft zich door bureaucratisering en vercommercialisering ontwikkeld tot een 'systeemwereld'. Particuliere organisaties en belangenbehartigers zijn buiten spel gezet en hebben geen invloed op de politieke besluitvorming.
Vaststellen en bewaren van cultureel erfgoed is volgens Duineveld bovendien een veel willekeuriger en dynamischer proces dan in het overheidsbeleid altijd wordt verondersteld. Er bestaan geen vaste definities van wat (waardevol) cultureel erfgoed is, betoogt hij. Definitie van cultureel erfgoed wordt voortdurend beïnvloed door sociale, culturele, politieke, wetenschappelijke motieven, doelen en ambities.
Noot redacteur: Zelf heb ik de dissertatie gelezen en alhoewel het taalgebruik weinig toegankelijk is, was het leerzaam en bood het inzichten. De situatie rond de Stelling is goed te herkennen. Ook de probleempunten zoals de geslotenheid van de overheden, ontbreken van burgers en 'amateur'-historici in stuurgroepen, marginalisering van 'amateurs', herontwikkeling voor de bovenklasse en gebrek aan specifieke kennis bij een archeologiebedrijf. Hopelijk lezen ook overheidsdienaren het en zien in dat draagvlak vergroten eenvoudiger is door burgers bij de processen te betrekken. Artikel van Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek: <http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOA_6VYBCW>
|
Stichting Pampus dankbaar teleurgesteldBron: bericht van Stichting Pampus d.d. 20 december 2006 (geactualiseerd door René Ros). Fort aan het Pampus: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/pampus/>
|
Ooggetuige over Fort bij HoofddorpMet dank aan Dhr. K. Korver voor informatie en foto's.
Dhr. Korver vertelde ook dat de Duitsers eind 1944 de schotbalken in de bomvrije damsluis in de Hoofdvaart plaatsten omdat de mogelijkheid bestond de zuidelijke helft van de Haarlemmermeerpolder onder water te zetten (als onderdeel van de Vorderen Wasserstellung). Er werd nog geen grond tussen de balken gestort, en uiteindelijk is de polder ook niet onder water gezet.
Nadat het interneringskamp in 1947 sloot, heeft het fort ongeveer drie jaar leeggestaan. Daarna werd het gebruikt als munitiemagazijn, vermoedelijk door de Luchtmacht omdat de de magazijnopzichter in een blauw luchtmacht uniform liep (meer hierover in een nieuwsbrief 262). Een van de burgermedewerkers had eenmaal de kolenkachels roodgloeiend gestookt om het fort en de munitie droog te houden. De magazijnopzichter schrok zich rot en was doodsbang. Vanaf ca. 1960 tot ca. 1980 was een muziekschool in het bijgebouw gevestigd. Tevens werden enkele fortlokalen gebruikt voor drummen e.d. Daarna kwam de eerste schietvereniging in het fort. * in het Nederlands Instituut Oorlogsdocumentatie. Fort bij Hoofddorp: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/hoofddorp/>
|
Geslaagd feest op Fort bij De KwakelDoor Hein Hoogendoorn, Stelling-generaal.
Na een kop koffie en praatje aan de bar kregen we van de eigenaar een prive-rondleiding door de opengestelde ruimtes van het fort. Eerst even gehad over de voorjaarsexcursie 2005 van Stichting Mega waarbij we destijds ook dit fort hebben aangedaan. Toen ook al de specialiteit van dit fort, te weten de weggebroken tussenmuren en ombouw naar bar en biljartzaal kunnen bekijken.
De dia-presentatie van Peter Schat was uitermate interessant en leerzaam. Middels dia’s en uitleg werd een goed beeld gegeven van het hoe en waarom van de Stelling van Amsterdam, de bouw van de forten, de periode van de mobilisatie tijdens de Eerste Wereldoorlog en de overgang van de militaire status naar die van de huidige status van de forten. De organisatie had haar best gedaan om een leuk programma ter ere van het 100-jarig bestaan te draaien in het weekeind van 16 en 17 December. Voor de zaterdag een geslaagde dag in ieder geval, leek me zo toe! Fort bij De Kwakel: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/kwakel/>
|
Spoorbrug over de RingvaartMet dank aan Kees Boskamp, website Haarlemmermeerspoorlijnen. In het boek 'Sporen door de Haarlemmermeer' (G.A. Russer, 1984) komt deze interessante passage voor over de militaire beperkingen aan de rail-infrastructuur:
Gedurende het veldonderzoek naar de Stelling komen de Haarlemmermeerspoorlijntjes ook regelmatig in het vizier. De nog vele aanwezige stations, woningen en brughoofden zouden al mijn aandacht krijgen, als er geen Stelling was geweest. En regelmatig, zoals deze spoorbrug, is er een aangename overlap. Ik had al eerder bij de spoorbrug willen kijken vanwege een kostenpost op de Oorlogsbegroting 1908 voor een 'Berm langs de Spoorbaan tussen de Oostereindweg en de ringvaart van de Haarlemmermeerpolder bij Aalsmeer'. Tijdens een bezoek aan de 'Oude Spoordijk' merk je de oplopende helling (zie foto) en, omdat de brug in 1955 is gesloopt, een plotse afgrond bij de ringvaart. Van de spoorweg of woning heb ik geen overblijfselen bij de woonarken en hun tuintjes kunnen vinden. Wel lag er aan de noordzijde (nota bene de van de vijand afgekeerde zijde!) een strook grond onderaan het dijktalud... Wegen in de Stelling: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/kleine-werken/wegen/>
|
Werelderfgoed op TVBron: Nieuwsbrief 13 van Broekmeulen's Projectbureau d.d. 19 december 2006.
Naast de tv serie en het daaraan vast te koppelen educatie traject richting scholen, worden momenteel de mobiele tentoonstelling en brochure ontwikkeld. Deze zullen nog in 2006 klaar zijn. Voor de mobiele tentoonstelling is Perspekt Studio's in de arm genomen gezien hun ruime ervaringen op dit terrein. Broekmeulen's Projectbureau: <http://www.broekmeulen.org/>
|
StatistiekOp 27 november jl., 14 dagen eerder dan in 2006, werd het 50.000ste bezoek aan de Stelling-website genoteerd. In heel 2006 zijn er 54.149 bezoeken aan de website gebracht, ruim 2.000 meer dan het jaar ervoor (+4%). De provincie Noord-Holland was de grootste bezoeker met 5.700 geraadpleegde pagina's. De K.L.M. staat op de tweede plaats en Agronet (o.a. Ministerie van L.N.V. en projectbureau NHW) op de vijfde plaats. In totaal zijn er tot 1 januari 2007 294.614 bezoeken aan de website gebracht.
Gemiddeld waren er 4.500 bezoeken per maand (+166 t.o.v. 2006) oftewel 148 (+6) per dag. Wederom waren september de drukste en december de rustigste maand. Het aantal nieuwsbrieven in 2006 was met 32 stuks een 13-tal minder dan het jaar ervoor, en 26 minder dan in 2004. Er waren zeven (0) thema nieuwsbrieven. Het aantal abonnees is het afgelopen jaar met 29% gestegen van 410 naar 529, vorig jaar bedroeg de stijging 64%. De website over het Radarstation Seeadler trok, gemeten sinds april, een 2.516 bezoeken; gemiddeld 279 per maand. Ook de website over Stichting Mega had het redelijk druk met 3.193 bezoeken; gemiddeld 266 per maand. Stelling van Amsterdam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/>
|
Overig- 'Ontwikkeling Fort Uitermeer door Uiteraard Uitermeer': <http://www.noord-holland.nl/thema/nieuws/persberichten/ - 'Museum Muizenfort' op Muider Info: <http://www.muider.nl/nieuws/nieuwsbericht.asp?Recid=2240> - Ook de De Gooi- en Eemlander berichtte erover in 'Bunker uitgegraven bij Muizenfort in Muiden': <http://www.gooieneemlander.nl/nieuws/regionaal/gooivechtstreek/article1292832.ece> (Met dank aan Otto Bodemeijer) - In december 2006 zijn van de losse pantserkoepel van het Fort bij Velsen, welke momenteel bij het Fort aan den Hoek van Holland ligt, de pantserdelen meer inzichtelijk geplaatst. Zie Foto: <http://www.forten.info/index.htm?cgi-bin/fotoalbum/emAlbum.cgi?c=show_thumbs;p=Stelling_van_Amsterdam/Pantserkoepels> (Met dank aan John Verbeek†)
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|
Nieuwsbrief 259
... werd een pakhuis voor de Landweer bij het 
Als de overheid inderdaad meer burgers bij beleid wil betrekken, moet zij dat beleid ook voor die burgers openstellen, zegt NWO-onderzoeker Martijn Duineveld over het cultuurhistorisch beleid in Nederland. Hij omschrijft dat als een gesloten beleidsveld waarop niet-deskundigen weinig invloed kunnen uitoefenen. Terwijl de cultuurhistorische kennis van (groepen) burgers en de waarde die zij toekennen aan cultureel erfgoed veel kunnen betekenen voor behoud van dat erfgoed. Duineveld promoveerde op 22 december jl. aan Wageningen Universiteit.
Objectieve en subjectieve kennis
Participatieve besluitvorming
Stichting Pampus is er niet in geslaagd de finale te bereiken van het AVRO-programma Bank Giro Loterij Restauratie. In de voorronde op 16 december kreeg een andere deelnemer meer stemmen en dit monument is doorgegaan naar de finale op zaterdag 23 december. De uiteindelijke winnaar, de kerk van Vierhuizen, werd in deze uitzending bekend gemaakt en won een restauratiebudget van 920.000 euro.
Enkele tijd geleden vond ik inlichtingenrapporten*, die in 1944 naar de regering in Londen waren gestuurd, over een Duitse eenheid voor de verzorging van paarden in Hoofddorp. Uit een recent interview met Dhr. K. Korver (1935) uit Hoofddorp is gebleken dat de manschappen in het Fort bij Hoofddorp verbleven. De toen nog aanwezige metalen bergloods en stallen in de omgeving werden gebruikt als verblijf voor paarden.
Kort na het eind van de oorlog werd het fort ingericht als interneringskamp. Daarbij is de brug met hek vervangen door een dam. Tevens werd het fort wit gespoten, van buitenverlichting voorzien en een groot hekwerk (palen van grindbeton met prikkeldraad) rondom geplaatst. Het hekwerk was tot na 1977 aanwezig getuige een foto met het hek en de in 1977 geplaatste windmolen (zie foto links).
Getipt door het bericht in 
Bij het rondje buitenom zagen we de buiten opgestelde ontijzeringsinrichting en dat het parcours voor de fortcross van de volgende dag reeds met linten was uitgezet. Al slalommend over het terrein gelopen waarbij de restanten van de hefkoepelgebouwtjes goed waarneembaar waren.
"[De spoorbrug bij Aalsmeer over de ringvaart, in het baanvak Aalsmeer-Hoofddorp,] bestond uit een hoge vaste vakwerkbrug met aansluitend een draaibrug, beide 8-9 meter boven NAP gelegen. Daar was nog het nodige over te doen geweest, omdat deze hooggelegen brug met het daar nog bovenuit torende brugwachtershuis bij de Genie slecht was gevallen.
Na maandenlang zoeken en praten is het uiteindelijk gelukt. De werelderfgoederen van Nederland zullen door Teleac/NOT op tv worden gebracht in het voorjaar van 2008. Hiermee wordt een lang gekoesterde wens tot uitvoering gebracht. Door het ministerie van OC&W zullen de benodigde gelden beschikbaar worden gesteld.
Tijdens de bezoeken in 2006 werden 741.000 webpagina's gedownload oftewel ruim 3,5 miljoen hits (elke pagina, plaatje e.d.). In totaal werd er 27,3 Gigabyte gedownload. De website is 106 Mb groot en bestaat uit 949 webpagina's met 2.550 afbeeldingen. Er zijn 758 bouwwerken met een bekende locatie en een luchtfoto. Met hulp van 90 in het dankwoord genoemde personen of instanties.