Sluit [X]   
 

Kampcommandant Schalk in 1907: geboren te Nieuw-Vennep, Noord-Holland

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 403

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
14de jaargang, nummer 403, 14 november 2012

Een nieuwsbrief van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Wat heeft de Heilige Maagd Maria met militair erfgoed te maken? Lees erover in het eerste artikel, na de dienstberichten. Daarna nieuws van de luchtpatrouille over het graafwerk in het inundatieterrein bij Heemskerk.
Een maquette van 'Fort Bijlmer' is er nooit gekomen maar de bouwtekening hangt in ieder geval weer op de locatie. Ook over een nieuw boek over het erfgoed van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, een rijkelijk met militair erfgoed uit diverse perioden bedeelde gemeente.
Voor het winterseizoen wordt de lezing over de Stelling weer onder de aandacht gebracht. En tenslotte de recente schermutselingen op vestingwallen.

Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2012/nieuwsbrief-403/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/
Reageren kan door het contact-formulier te gebruiken. Openbaar reageren met een artikel is ook mogelijk.

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 12 december verschijnen. Bijdragen graag ruim van tevoren toezenden.

Veel leesplezier!
René Ros

Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.

 

Dienstberichten

Onlangs ontmoette ik een vrijwilliger van Fort aan het Pampus die enthousiast sprak over de plannen om naar Magdeburg en Essen te gaan en de oude Krupp fabrieken en het archief te bezoeken. Hij wist niet dat de vrijwilligers van Fort bij IJmuiden dat allang hebben gedaan maar het bijna niemand vertellen. Iets dat interessant is voor ieder fort dat pantser- of hefkoepels heeft (gehad)!
Het motto van dit verhaal? Vertel wat u doet zodat anderen er aan kunnen bijdragen! Bijvoorbeeld via deze nieuwsbrief!

Het grenspalen-seizoen is weer begonnen! Met een bespreking en lunch op Fort bij Vijfhuizen heeft de ploeg zich voorbereid op het nieuwe seizoen. Met dank aan de donateurs en Kunstfort Vijfhuizen!
Nu de begroeiing weer kort is, gaat een groep van acht personen weer op zoek naar onbekende grenspalen en controleren of bekende grenspalen nog aanwezig zijn.
Grenspalen

Om de vindbaarheid en het aantal bezoekers aan de website op peil te houden zijn ook links vanaf andere websites belangrijk. Daar kunt u als nieuwsbrief-lezer en hopelijk fan eenvoudig aan bijdragen!
Vraag gerust beheerders van websites om een link of banner naar www.stelling-amsterdam.nl te plaatsen. Denk aan de websites van gemeenten, historische verenigingen, fortgebruikers maar ook scholen, natuurgebieden enzovoort.
Banners

Zoals in een eerdere nieuwsbrief werd aangegeven, heb ik anderhalf jaar geleden mijn functie als secretaris-penningmeester van stichting Mega vanwege persoonlijke omstandigheden moeten beëindigen. De overdracht is dit jaar begonnen en in plaats van de afgesproken derde bespreking ontving ik een brief waarin alle banden worden verbroken. Hans Baas en Jaap de Zee hebben zich n.a.v. de gang van zaken teruggetrokken als resp. bestuurslid en lid Raad van Advies.
Dus voor de duidelijkheid: ik heb niets meer met stichting Mega van doen en voor kennis en medewerking zal je me rechtstreeks moeten benaderen. De jaarlijkse dag-excursie zal ik onder eigen naam gaan verzorgen.
Dagexcursie

 

Heilige Maagd Maria op Kamp Zeeburg

Tekst: Richard Kouwenhoven.

Ik kijk altijd met interesse naar de nieuwsbrieven en vind het prachtig om op deze manier nog iets meer te horen over zaken, die mij mijn hele leven al interesseren en dat zijn vooral de dingen, die verband houden met militaire zaken en in het algemeen met geschiedenis. Ik ben al 83 en het ergens heen gaan heeft voor mij uiteraard beperkingen, maar het lezen over de diverse onderwerpen boeit mij zeer.
Al 63 jaar geleden kwam er een vraag bij mij boven. Om er over naar jullie te schrijven, daar kwam tot nu toe niets van, maar nu moet het dan maar gebeuren.

Schilderij uit 1678 over Maria door Bartolomé Esteban Murillo.Ik kwam in 1949 in militaire dienst. Lag o.a. in de Oranje-Nassau Kazerne maar ook op het Kamp Zeeburg. Het was dus allemaal nog niet zo heel [lang] na de oorlog. Zeeburg was in de oorlog een Duits [vliegkamp]. Ik vermoed, dat wij bijna de eerste Nederlandse militairen waren die, nadat het kamp een beetje opgeknapt was, daar introkken.
Uiteraard waren wij daar op het terrein nog wel eens een beetje aan het struinen en in die hoedanigheid kwam ik ook in een Duitse bunker of misschien is het wel een hangar of botenbergplaats geweest.

Bij het rondlopen in die ruimten zag ik op een gegeven moment een heel mooie schildering van een Maria figuur met daarbij iets geschreven in de zin van een aanroeping in het Duits waarin de betrokkene vroeg om weer heelhuids thuis te mogen terugkeren.
Die schildering vergeet ik nooit meer en, oerstom natuurlijk, ik heb er geen foto van gemaakt.

Zou er nog iemand zijn, die de bewuste schildering ook heeft gezien en met dezelfde vraag rondloopt als ik? U begrijpt dat ik heel nieuwsgierig ben naar een evt. reactie, waarvoor ik u bij voorbaat zeer hartelijk dank.

Oranje-Nassau Kazerne
Kamp Zeeburg
Vliegkamp Schellingwoude
Militair Zeeburg

 

Fietsbrug over snelweg A9

Tijdens een van onze fotovluchten betrapten we begin september een eenzame graafmachine in het inundatiegebied tussen Fort bij Veldhuis en Fort aan de St. Aagtendijk. Ter hoogte van het gascompressie-station van de Gasunie aan de St. Aagtendijk werd een strook grond uitgegraven. Ondertussen is ook vanaf de snelweg A9 veel grondverzet te zien.

Navraag bij het programmabureau Stelling van Amsterdam van de provincie Noord-Holland leverde geen informatie op over deze ingreep in de Stelling. Ook de website van de gemeente Heemskerk leverde in eerste instantie geen informatie op bij 'actueel' of 'vergunningen'. Een gemeente, overigens, die in het verleden weinig belang(stelling) in de Stelling heeft getoond.

Luchtfoto graafwerk St. Aagtendijk tbv fly-over A9.Luchtfoto graafwerk St. Aagtendijk tbv fly-over A9.

Uiteindelijk werden enkele stukken van de raadsvergadering van 31 mei jl. gevonden. Daaruit blijkt dat een fietspad wordt aangelegd door de bestaande coupure met gronddepots in de St. Aagtendijk en over de originele dam door de defensieve gracht. Parallel aan de snelweg A9 wordt deze met een aarden hellingbaan naar een hoogte van 7 meter boven maaiveld gebracht. Om dan de snelweg met een 'stad-rand-rand-stad poort' brug over te steken naar de woonwijk Broekpolder.
Zoeken via Google naar 'fietsbrug heemskerk A9' levert een vermelding bij de projectontwikkelaar van de woonwijk op en een persbericht van de buurgemeente(!) Beverwijk. Maar ook afbeeldingen van de fietsbrug die duidelijk niet gaat lijken op de roestige fietsbrug die in de Geniedijk Haarlemmermeer wordt gebouwd.

Over de keuze voor het tracé en welke instantie de belangen van de Stelling heeft behartigd is mij niets bekend.

St. Aagtendijk
Vergaderstukken Raadsvergadering 31-5-2012
Renders Flyover A9 Heemskerk

 

'Fort Bijlmer'

Tekst en foto: Huib ter Haar (ING Retail Nederland).

Receptioniste ING toont bouwtekening Fort in de Laander en Westbijlmerpolder.Vanaf begin oktober 2012 is er in het ING Retail Nederland hoofdkantoor (gebouw Acanthus), dat nu op de locatie van het vroegere Fort in de Laander en Westbijlmerpolder staat, een kopie van een bouwtekening van het fort opgehangen in de ontvangstkamer bij de hoofdreceptie (A-ingang).

Deze kopie is gemaakt door het ministerie van Defensie van een originele tekening uit 1883 in haar bezit. De tekening is keurig ingelijst en bedoeld om medewerkers en bezoekers van ING te informeren over de bijzondere geschiedenis van het huidige gebouw.

Het heeft inmiddels tot zeer geïnteresseerde en verwonderde reacties geleid, omdat de meesten niet hadden verwacht dat hier ooit een oud fort zou hebben gestaan.

Fort in de Laander en Westbijlmerpolder
'Locatie Fort Bijlmer' op Stelling Forum

 

Erfgoed tussen hoofdsteden

Tekst: folder Monumentencommissie van Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
Foto: Walter Blazer Fotografie.
Met dank aan: Wim Koelman.

Monumenten hebben een eigen taal, ook in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Zij vertellen over het verleden van de gemeente: strategisch gelegen in de nabijheid van de twee hoofdsteden Haarlem en Amsterdam. Deze steden hebben eeuwenlang invloed uitgeoefend op hun directe landelijke omgeving. Maar ook de natuurlijke ligging, ruim 5200 jaar geleden gevormd, bepaalt de positie van de tegenwoordige groene buffergemeente.

vz. Peter Capelle overhandigt eerste exemplaar 'Erfgoed tussen hoofdsteden' aan burg. Bert Bruijn.De kerk, de staat, het Hoogheemraadschap van Rijnland, de boeren met veeteelt en akkerbouw, het leger van dijkwerkers bij de aanleg van de Hoge Spaarndammerdijk met zijn vele spuisluizen, de aanleg van de Posten van Kraijenhoff, de drooglegging van het Haarlemmermeer en het IJ, de aanleg van de werken ten behoeve van de Stelling van Amsterdam en de inrichting van het Recreatiegebied Spaarnwoude, dat alles heeft zichtbaar invloed gehad op de vorming van deze groene buffer.
De rijksmonumenten, provinciale en gemeentelijke monumenten in de verschillende kernen van de gemeente en in het buitengebied vertellen elk hun eigen verhaal binnen de historische ontwikkeling van de gemeente.

Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Monumentencommissie van Haarlemmerliede en Spaarnwoude is Jan Morren bereid gevonden deze geschiedenis te verwoorden. De leden van deze commissie hopen dat met dit boek de monumenten voor u meer gaan leven en dat er een grotere bewustwording ontstaat van het belang van ons erfgoedbehoud voor toekomstige generaties.

De burgemeester van Haarlemmerliede en Spaarnwoude, de heer Bert Bruijn schrijft in zijn voorwoord onder andere:
"Als voorbeeld noem ik de Stelling van Amsterdam. Stonden vooral de grote, indrukwekkende forten centraal, de belangstelling omvat nu ook de onderdelen van de Stelling die minder vanzelfsprekend in het oog springen. Juist die onderdelen in het binnengebied van de Stelling zijn waardevol en vormen mede de context van de Stelling. Zij maken het mogelijk een meer compleet verhaal op te tekenen. Veel van die onderdelen bevinden zich binnen onze gemeentegrenzen en zijn waard om bij ruimtelijke ontwikkelingsplannen een rol van betekenis te krijgen. De gemeente zal daaraan haar steentje bijdragen."

136 Pagina's, prijs €16,50.

Monumentenboek 'Erfgoed tussen de hoofdsteden'

 

Lezing over de Stelling

Om de informatie van de website ook op een andere manier uit te dragen is er door mij een lezing opgezet voor de direct betrokkenen zoals gidsen. Deze lezing van vijf kwartier volgt de indeling van deze website en behandelt de materie breed en gaat dieper dan de meeste rondleidingen.

Een dia over inunderen, uit de lezing voor betrokkenen.Het belangrijkste doel is om algemene informatie over de Stelling te geven en om de samenhang tussen de forten en andere objecten te tonen. De lezing wordt gedragen door een unieke presentatie van historische en hedendaagse afbeeldingen en vooral gesproken tekst.

De lezing is mijn bijdrage aan de inhoudelijke kennis over de Stelling. Maar bovendien is het voor uw medewerkers een mooie gelegenheid tot discussie met iemand die zich in de gehele Stelling heeft verdiept.
In het verleden is deze lezing al een aantal maal verzorgd evenals kortere of gespecialiseerde lezingen. Vanuit mijn werk heb ik veel ervaring heb met het geven van presentaties.

Enkele reacties:
"Interessant om zoveel informatie over de Stelling bij elkaar aangeboden te krijgen. Het verhaal wordt op enthousiaste wijze gepresenteerd." (Steven de Nie, Uiteraard Uitermeer)
"Een absolute "must" als je denkt veel te weten en toch aan jezelf twijfelt!" (Cees Spanbroek, Stichting Fort Abcoude.)

Meer informatie over de lezing
'Vrijwilligers van Spijkerboor bijgespijkerd' in Nieuwsbrief 394

 

Herprofilering der vestingwallen van Weesp en Muiden

Tekst: Majoor b.d. Kees van Hall (officier 2e Genie Commandement).
Foto's: Otto Bodemeijer en René Ros.

Luchtfoto van gedeeltelijk gereconstrueerde Bastion Nieuw Achtkant.Sinds begin dit jaar is de gemeente Weesp actief bezig met het voorbereiden van de accentuering van Bastion Rozeboom, Bastion Draaierschans en de niet gereconstrueerde helft van Bastion Nieuw-Achtkant.

Half juli was er een druk bezochte informatie-avond maar er was niemand om informatie aan te geven. De wethouder met hulptroepen verloor de regie tegenover een bonte groep die maar één doel had: het plan tot op het bot afkraken.
Diverse sprekers verklaarden namens de gehele Weesper bevolking te spreken en gingen alvast op de stoel van de rechter zitten. De AIVD kan, als dat niet al gebeurd is, ingeschakeld worden. Formeel vertegenwoordigt toch de wethouder de bevolking?

Iedereen is het er inmiddels wel over eens dat de reconstructie van de helft van Bastion Nieuw Achtkant niet helemaal gelukt is en geen voorbeeld voor de andere bastions. De uitgangssituatie was bovendien geheel anders.
De aardwerken of het verdwijnen van begroeiing kunnen niet het probleem zijn. Er was geen begroeiing maar er is ook geen begroeiing bij gekomen zoals de oorspronkelijk knotwilgen. Wel is de nieuwe betonnen doorsnijding veel te zichtbaar en te kolossaal. Een donkerdere kleur en een reling had een groot verschil gemaakt.

Restant beplanting op wal Vesting Muiden.Voor de andere bastions zouden een paar bomen verdwijnen en gecompenseerd worden. Alleen de buitenzijde van de wal zou geherprofileerd worden waarbij twee jachthavens 'getroffen' worden. De op het oosten georiënteerde wallen zijn zeven meter breed en de overige vijf meter, maar dat zou opgegeven worden om de bomen en waterfauna zo min mogelijk te beschadigen. Vanuit militair erfgoed oogpunt wordt er wel meegewerkt aan een compromis.
Sinds de informatie-avond is er niets meer over het plan vernomen.

En in de buurgemeente Muiden? Daar hebben ze twee rondjes met geïnteresseerden en betrokkenen over de wallen gelopen. In september zijn ze begonnen met het kappen van struweel en bomen. En binnenkort begint het herprofileren van de aardwerken zelf. Geen probleem!?

Vesting Weesp
Vesting Muiden
'Reconstructie Weesper-bastion Nieuwe Achtkant' in Nieuwsbrief 325
'Vernieuwd Achtkant' in Nieuwsbrief 361
'Gedeputeerde opent Weesper bastion' in Nieuwsbrief 372
'Project Vestingwallen / Westbatterij' op website gemeente Muiden

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Reizend restaurant SterkWater strijkt neer langs de Hollandse Waterlinies. In de grootste, oudste en prachtigste forten genieten haar gasten van een bijzondere avond uit, met een heerlijk 5-gangen diner en meeslepende verhalen. (Advertentie)
 
 
 
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)