 Nieuwsbrief 353Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam. InhoudIn deze nieuwsbrief:
|
InleidingBeste lezer, Slechts vier artikelen in deze laatste nieuwsbrief voor het zomerreces. Eerst even kort over 'oranje' maar dan dat andere feest: de heropening van de gerestaureerde Damsluis in de Hoofdvaart. Op dezelfde dag was een bijzondere groep op pad in de Stelling, en een voetbalwedstrijd maakte het ook nog eens anders. Bekijk de nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2010/nieuwsbrief-353.html De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk eind augustus verschijnen. Voor of op 1 augustus zal nog een bericht over de Stellingmaand-website verzonden worden. Prettige zomer!
|
Oranje
Deze tijdelijke wijziging is opgedragen aan Harm de Jong, een voetballiefhebber én gids van Fort bij Spijkerboor, die tijdens de wedstrijd toch een rondleiding op het fort gaf. Hulde aan deze plichtsgetrouwe vrijwilliger! Alleen vandaag, 14 juli, is de website nog oranje daarna keert de normale kleur terug. Start vaartocht Marine-etablissement Kattenburg: https://www.stelling-amsterdam.nl/kazernes/amsterdam-marinekattenburg/
|
Iets te vieren op het Fort bij HoofddorpTekst: Don Wildeboer.
De grootste damsluis, de Damsluis in de Hoofdvaart (1893), is nu gerenoveerd. De bakstenen muren waren in slechte staat en men vreesde dat de fundering ook in slechte staat was, mede door het zware aardwerk.
Namens stichting Mega en de Werkgroep Geniedijk Oost was ik op 2 juli aanwezig bij de heropening. Na deze handeling kregen we een hapje en een sapje. Heel veel nieuwe gezichten uit de lokale politiek met evenveel tegenstrijdige inzichten op de Stelling, dat schoot niet op. Jammer! Toch een leerzame dag. En de andere damsluizen? De Damsluis in de IJtocht lijkt bij de aanleg van de Floriade de sloop nog net te zijn ontsprongen. En de Damsluis in de Slotertocht gaat binnenkort ten onder bij de verbreding van snelweg A4. '2 juli 2010 opening Damsluis in Hoofddorp' door Rob Verhoef: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=2&t=908
|
Amsterdamse expeditie naar buitengemeenten
Op de tropische vrijdag 2 juli stapten 25 medewerkers in de bus. Eerst twee presentaties in de bergloods van het Fort bij Abcoude; uw redacteur over de Stelling en directeur Joop van Burk over stichting Herstelling. En daarna een rondleiding over het fort met koele ruimten en hete buitenlucht. Daarna naar een heel ander fort, het Fort bij Uithoorn, voor een rondleiding. En aansluitend een lekkere lunch in de bergloods. De bus bracht de groep naar de Militair Drinkwatervoorziening, een 100% Stelling bouwwerk in hun eigen gemeente. Vervolgens stonden we in de extra vroege file op de snelweg A9, we hadden net zo goed eerst naar de Damsluis in de Hoofdvaart kunnen gaan (zie artikel hierboven).
Terug bij de radio, bleek dat Nederland onverwacht met 2-1 gewonnen had en werd de eindborrel erg gezellig (zie foto rechts). "Het was zeker een geslaagde dag, iedereen vond het interessant en leuk, warm en gezellig en vooral nieuw. Het was echt een eyeopener voor velen dat er zoveel erfgoed om de hoek van Amsterdam is te vinden." Fort bij Abcoude: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/abcoude/
|
Het dilemma van SpaarndamFoto KLD-toren: Fons Brasser, 1984.
Bij de Stichting Menno van Coehoorn ligt het dossier al maanden bij de Monumentenadviescommissie die een standpunt moet gaan innemen. Tot nu toe zijn het vooral de lokale en natuur clubs die behoorlijk actief hun mening laten horen, maar nauwelijks alternatieven. De lokale clubs met name vanwege angst voor grotere verkeersdrukte. Iedereen die al eens naar en door Spaarndam heeft gereden weet hoe een hachelijk wegennet er ligt. Zo raadt de navigator aan om vanuit Amsterdam vanaf Halfweg door de polder te rijden. Via Haarlem en Velsen verdwaalt iedereen zonder navigator, bijvoorbeeld in de wijk Velserbroek. Meest ideaal zou een verbinding over de snelweg A9 zijn, naar de rest van het recreatiegebied waarvan het fort een enclave is.
De provincie en enkele gemeenten zijn eigenaar van het recreatieschap Spaarnwoude en de wethouders hun vertegenwoordigers in het bestuur. Hierdoor ontstaat snel de indruk dat het met achterkamerpolitiek allemaal al geregeld is. Maar de wethouder van Haarlem moet al tegenstemmen van zijn raad. En in de gemeenteraad van Haarlemmerliede en Spaarnwoude werd een motie tegen de plannen voorbarig genoemd en is (voorlopig?) met 5 voor- en 6 tegen niet echt unaniem verworpen... De provincie, Haarlemmermeer en Velsen staan wel achter de plannen, het standpunt van de gemeente Amsterdam is nog onbekend. Vooral de provincie heeft helaas nog dezelfde gedachten over Koude Oorlog bouwwerken als 30 jaar geleden over de Stelling werd gezegd: lelijk en onbruikbaar. Daarom wordt aan het laatste munitiemagazijncomplex uit de Koude Oorlog in de provincie geen waarde gehecht. Zowel provincie als recreatieschap zal moeten inzien dat zowel het magazijn als fort een gelijke historische waarde (gaan) hebben en dat ze veel met elkaar gemeen hebben. Op het betreffende Cultuurhistorisch vooronderzoek zijn wat dit betreft een paar correcties te maken.
Ook ontstaat de indruk dat Esbi Bouw goed is in het naar de mond praten van haar opdrachtgevers. De provincie lijkt met snelle beloften ingepakt te worden. Bijvoorbeeld door de bungalows te modelleren als kringenwetwoningen - ook al zouden ze niet in een verboden kring komen te staan, maar juist achter de nul-lijn! En elders zijn echte kringenwetwoningen zelfs geen monumentstatus meer waard! De conclusie van uw redacteur na een gesprek met Esbi Bouw was dat zij eigenlijk niets aan de bezwaren kan doen. Het probleem zit in het Programma van Eisen dat het recreatieschap heeft opgesteld en waar Esbi Bouw aan moet voldoen. Daarin staat dat de zuidelijke helft van het bos moet verdwijnen, het plan voorziet nu in een golfbaantje. En het laat alle vrijheid m.b.t. de magazijnen en toegankelijkheid van het fort.
Bij deze de suggestie aan het recreatieschap om het Programma van Eisen aan te passen en eventueel Esbi Bouw de gelegenheid te geven om met een aangepast plan te komen. In de tussentijd kan, met een subsidie van de provincie, het dak van het fort alvast waterdicht gemaakt worden. Fort benoorden Spaarndam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spaarndam-noord/
|
Stellingmaand(Op 30 juli apart verzonden en ter archivering aan deze nieuwsbrief toegevoegd.)
Al vanaf het begin is de informatie over de openstellingen op een website te vinden, de laatste jaren zelfs op twee websites. Stellingmaand: http://www.stellingmaand.nl/ N.B. Heb je zelf een website of webpagina, kijk dan ook op:
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|
Sinds de avond van 2 juli, na de gewonnen WK-voetbalwedstrijd Nederland-Brazilië, was de website zoals beloofd geheel oranje gekleurd. Met rechtsboven een groepsfoto uit ca. 1918 na een voetbalwedstrijd op de velden van Krommeniedijk.
De Geniedijk bestaat uit drie forten, twee gekazemateerde batterijen, drie nevenbatterijen en een aantal opstelplaatsen voor ander geschut, maar vooral drie bomvrije damsluizen.
Een heel grondige opknapbeurt die 4 juni vorig jaar begon, resulteerde in herstelde muren en een bijna nieuwe fundering met 98 palen. Hiermee heeft deze sluis een levensduurverlenging gekregen van minimaal 50 jaar.
Na de ontvangst op het Fort bij Hoofddorp door de beheerder Paul Hof, waren er toespraakjes van de heer Van Dijk, Haarlemmermeerse wethouder van o.a. cultuur, en de gedeputeerde van Noord-Holland mevrouw Kruisinga. 
Kort na de dagexcursie van eind april jl. ontving uw excursie-organisator een telefoontje van het Bureau Monumenten & Archeologie (BMA) van de gemeente Amsterdam. Het leek ze wel leuk om die excursie als bedrijfsuitje te doen. Vanwege interesse in de buitengemeenten van Amsterdam, en ook zal de Werelderfgoed-aanvraag voor de grachtengordel een rol gespeeld hebben.
Aangekomen op Fort bij Spijkerboor troffen we de twee gidsen met een radio aan een tafel in de schaduw. De eerste helft was net afgelopen met een tussenstand van 0-1. Gelaten trokken de gidsen en deelnemers het fort in voor een mooie rondleiding. In de pantserkoepel was het erg warm...
Vanuit de cultuurhistorische hoek wordt weinig bijgedragen aan de openbare discussie over de ontwikkelingen op en rond het Fort benoorden Spaarndam. Voor de cultuurhistorie leveren de plannen namelijk net zo veel op als dat er verloren gaat: resultaat nihil. Het fort wordt opgeknapt maar het munitiemagazijncomplex verdwijnt. Zodat het unieke ensemble en beleving van fort, voorstelling en magazijn onherstelbaar wordt aangetast.
Het camouflagebos is, volgens gedeputeerde Kruisinga, van "zeer slechte kwaliteit". Maar het recreatieschap heeft er decennia lang niets aan gedaan, dus om de kwaliteit van het bos aan te voeren als reden om het te kappen? Zorg dan voor meer natuurwaarde van dit unieke bos op een natte veenbodem (zie foto rechts).
De verkozen marktpartij, Esbi Bouw, moet nagegeven worden dat ze weten hoe ze het moeten spelen. Je moet een Twentse nuchterheid hebben om alle partijen voor gesprekken uit te nodigen. Maar bij de presentatie (zie foto links) was het zelfs uw redacteur, meer bekend om zijn naïviteit, duidelijk dat er al wisselgeld in de plannen was ingebouwd. Bijvoorbeeld door in staalbouw het skelet van een magazijn te laten staan, met een informatiebordje erbij. Het liet zich raden dat bij de aanpassingen als 'handreiking' een bestaand magazijn zou blijven staan.
Over een maand start voor de achtste keer de jaarlijkse Stellingmaand. Gedurende de gehele maand september zetten vooral veel vrijwilligers zich in om nog meer forten open te stellen. Voor rondleidingen maar ook theater en andere activiteiten.