Sluit [X]   
 

Soldaat Vanisjvili in 1945: vermoord op Fort aan de St. Aagtendijk

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsbrief 238

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam, nummer 238
(8ste jaargang, 19 april 2006)

Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/>

Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/>
Daar is ook informatie te vinden over deze nieuwsbrieven, het aanmelden en het archief.

Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan ge-interesseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.

 

Inleiding

De laatste tijd reden genoeg gehad om achter de computer vandaan te komen en een stuk te wandelen. Maar liefst twee 'provinciale' wandelingen waarvan kort verslag wordt gedaan. De eerste was bij Fort bij Spijkerboor ter ere van de nieuwe wandel-website. En de tweede op de Geniedijk Haarlemmermeer om visioenen te krijgen.
Verder twee oude foto's kunnen lokaliseren door de kalkafzettingen, een Frans plan voor kustbatterijen met fraaie namen, een debat over het Hembrugterrein en een aardigheidje over het Bunkerpad.

Tenslotte, voor de noodzakelijke transparantie wil ik even kort meedelen dat ik niet meer als Bijzonder Medewerker (adviseur voor de website) verbonden ben aan de Stichting Menno van Coehoorn. Ik blijf wel begunstiger van de stichting en blijf uiteraard mijn eigen websites verzorgen.

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 1 mei verschijnen.

René Ros

 

Wandelwebsite

Op donderdag 13 april jongstleden is een nieuwe website gelanceerd met als onderwerp 'het wandelen in de Stelling van Amsterdam'. Op de website, onderdeel van de website van Toerisme Noord-Holland, zijn wandelingen langs de forten te vinden.

De website werd gelanceerd na een nuttige en gezellige wandeling vanaf het plaatsje De Rijp naar het Fort bij Spijkerboor. Aanwezige prominenten waren de gedeputeerden Rinske Kruisinga (Zorg, Welzijn, Cultuur en Sport) en Hans Schipper (Recreatie en toerisme). Na een stevige, tegenwindse, wandeling werd een theatraal welkom op het fort gepasseerd. Een mechanisch 'Reusje van Amsterdam' wenkte bezoekers het terrein op.

Binnen in de poterne waren een aantal toespraken van de gedeputeerden en tevens van Herman Vuijsje, beroepswandelaar, die sprak over de charmes van modderpaden, picknicken in het natte gras en schapenstront. (Maar wat is 'te' veel?)
Met een druk op een grote knop startte beide gedeputeerden een presentatie over de nieuwe website. Afsluitend werd een bak koffie geschonken en bestond de mogelijkheid nog even rond te wandelen. Onder andere in de nieuw ingerichte ruimte over de aanleg van het fort, met heuse smalspoorwagen en kruiwagen.

Het webadres was niet gegeven maar kon later met wat zoekwerk gevonden worden. De website maakt het heel eenvoudig om bestaande wandelroutes te zoeken, zoals op startplaats en welke forten gepasseerd worden. Van de forten, alleen die langs de routes in Noord-Holland, wordt een korte beschrijving en een kaartje getoond. De teksten en foto's maken hier en daar een wat gedateerde indruk. Zo wordt een kringenwetwoning genoemd die rond 2000 is gesloopt.

Wandelen Stelling van Amsterdam: <http://www.noord-holland.com/stellingvanamsterdam/>
Herman Vuijsje: <http://www.hermanvuijsje.nl/>
Reus van Amsterdam: <http://www.studiokoning.nl/Reus_op_de_Dam.htm>
Fort bij Spijkerboor: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spijkerboor/>

'Wandelroutes langs Stelling' (Telegraaf): <http://www.telegraaf.nl/reiskrant/eropuit/37574491/Wandelroutes_langs_Stelling.html>

 

Vingerafdrukken van forten

Op de website 'Ouwe Stomp' staan bij het Infanterie Bewakings Compagnie (I.B.C.), 420 IBC van Heutsz een aantal oude foto's uit 1979. Twee daarvan tonen de soldaten op twee verschillende forten. Onmiskenbaar twee Stelling-forten, maar welke?

En dan blijkt dat de witte kalkafscheidingen, die vooral de keelkazematten lijken te vertonen, als een vingerafdruk gebruikt kunnen worden. De hoogte van de deuren en details van de schietgaten spelen ook een rol maar de kalkafscheidingen zijn kenmerkend. In de loop der tijd zullen deze groter worden en ook kleinere nieuwe verschijnen, maar de plaats en vorm van de afzetting lijkt goed herkenbaar.

Door vergelijking met hedendaagse foto's kom ik tot de conclusie dat de twee foto's op het Fort bij Krommeniedijk en het Fort bij Edam zijn gemaakt. Hieronder volgen van elk fort, in genoemde volgorde, twee oude en twee hedendaagse foto's (alleen in nieuwsbrief op website) om zelf te vergelijken.


Ouwe Stomp, Regiment van Heutsz: <http://www.ouwestomp.nl/> (Tip: Michel van Best)
Fort bij Krommeniedijk: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/krommeniedijk/>
Fort bij Edam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/edam/>

 

Wandeling Geniedijk Oost

Op woensdagmiddag 19 april was er wederom een provinciale wandeling, deze keer op uitnodiging van MTD Landschapsarchitecten in opdracht van de provincie. Zij ontwerpen niet meer alleen een fietsbrug in de Geniedijk Haarlemmermeer over de snelweg A4, maar een gehele visie voor het oostelijk deel van de Geniedijk.
Door een defecte brug hadden weinig treinreizigers het gehaald en waren er slechts een 12-tal deelnemers inclusief de MTD medewerkers. Al pratende wandelde een gevarieerd gezelschap van provincie, Rijkswaterstaat, Schiphol, Stichting Menno van Coehoorn, Stichting Mega en een paar betrokken individuen over de geniedijk.

Na een busritje begon de wandeling bij het Fort bij Hoofddorp alwaar bleek dat het glacis als baggerdepot in gebruik is genomen. Na het passeren van de Hoofdvaart kwamen we over het stuk Geniedijk waar wel heel duidelijk wordt welke nadelige invloed de nabije bebouwing heeft op het beleven van de Geniedijk zelf. Je lijkt op een vergulde/geasfalteerde evenwichtsbalk door Hoofddorp te lopen. Het stationsgebied ligt als een plaat beton op de liniewal.

Pas na de brede doorsnijding van spoorwegen heb je het idee buiten te zijn. Een open en weids landschap met zicht op de snelweg en de stijgende vliegtuigen. Met vluchtende schapen voor je en (nu?) een redelijke verhouding gras - schapenstront.
We bekeken de Batterij aan de Sloterweg, de munitiemagazijnen en de kazematten. Helaas ging de tocht niet verder dan de snelweg A4 en bleef het stuk tot Fort bij Aalsmeer onbetreden.

Over de wijze van doorsnijden voor de A4 en de N201 bestaan nog verschillende ideeen die de MTD-ers naar 's-Hertogenbosch kunnen meenemen. Evenals de verschillende alternatieven voor een fietsbrug.
Wel werd duidelijk dat de vrije ruimte tussen bebouwing en Geniedijk minimaal 50 en 200 meter moet gaan bedragen. Wellicht de huidige langsliggende percelen met hun verkaveling als plantsoen, ruige natuur of schapenweide?
Die ruimte is nodig om op de Geniedijk geen claustrofobisch gevoel te krijgen. Maar ook, realiseerde ik me, om als passant op de snelweg de Geniedijk te kunnen zien. Je moet bij 120 km/u een vrij, trechtervormig, zichtveld van honderden meters hebben om te zien dat je 20 meter Geniedijk doorsnijdt en om in de schietgaten van de kazematten te kijken...

Geniedijk Haarlemmermeer: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/haarlemmermeer/>
Fort bij Hoofddorp: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/hoofddorp/>
Batterij aan de Sloterweg: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/sloterweg/>
Magazijn Liniedijk: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/slotertocht-magazijnen/>
Kazematten Slotertocht: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/slotertocht/>
MTB Landschapsarchitecten: <http://www.mtdlandschapsarchitecten.nl/>

 

Cotes de la Nord-Hollande

In het Nationaal Archief liggen ook fraaie kaarten. Zo trok in een inventaris, op zoek naar iets anders, de term 'Plans des batteries defensives des cotes de la Nord-Hollande, 1813' de aandacht. Blijkbaar waren die Fransen aan het eind van hun bestuur hier, beducht voor een Engelse landing. Maar niet op de stranden van Noord-Holland zoals in 1799, maar in de havens aan de Zuiderzee-zijde van de provincie. Of het plan ook is uitgevoerd, is niet duidelijk.

Op de kaarten staan de Schans op Texel, een serie batterijen bij Den Helder en een negental batterijen bij Medemblik. Maar ook drie Posten van Kraijenhoff op de noordelijke oever van het IJ worden aangegeven, met de rode lijnen van de schootsrichtingen. Helaas geen kopie van laten maken...

'Fort du canal du Pampus', de voorloper van de Kustbatterij bij Durgerdam, met 18 stuks geschut,
'Batterie a l'ouest de Durgerdam' (Batterij ten westen van Durgerdam), waar de hoogspanningmasten staan en nog een restant ligt (zie foto), met 7+4 stuks geschut,
'Batterie a Schellingwoude', waar nu de Schellingwouderbrug aan land komt, met 9 stuks geschut.

Posten van Kraijenhoff: <https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/krayenhoff/>
Kustbatterij bij Durgerdam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/durgerdam/>

 

Debat over toekomst Hembrugterrein

Bron: Webregio Zaanstad
Tip: Co Stronck

Het Zaans Museum en de Stichting Nieuw Hembrugterrein houden op woensdag 26 april een debat over de toekomst van het Hembrugterrein. Het Hemburgterrein heeft met zijn waardevolle rijksmonumenten en de aanwezige landschappelijke waarden een uniek karakter. Met het debat willen de organisatoren het terrein en de mogelijkheden ervan onder de aandacht brengen van een breed publiek.

Debat over toekomst Hembrugterrein: <http://zaanstreek.webregio.nl/ga/naar.aspx?ct=a&ci=73256>
(met meer informatie en contact-gegevens)

 

IJmuider bunkers

Op de website van de IJmuider Courant verscheen een samengevat artikel uit de gedrukte uitgave. Met dezelfde foto erbij. Uw redacteur is links op de foto te zien...

Een korte aanvulling op het artikel: de laatste zin van het artikel laat zich verklaren uit de volgende conversatie tijdens de Donateursdag van WN2000 (zie ook vorige nieuwsbrief):
Gids H: "We lopen hierna naar het landfront, dan gaat het verder naar Zandvoort, Scheveningen tot aan Biarritz"
Deelnemer R: "Moeten we dat allemaal vandaag lopen???"
Deelnemer J: "Jaah! Een soort Pieterpad, te gek!"

'Wandeling startsein nieuw seizoen bunkermuseum' <http://www.ijmuidercourant.nl/nieuws/regionaal/ijmond/article442373.ece> (Tip: Paul Dijkstra)
Stichting WN2000: <http://www.wn2000.nl/>

 

Overig

- Rondje over de Stelling willen vliegen maar je bezit geen vliegtuig, simulator en zelfs geen MS Flight Simulator? Kijk dan eens voor wat spectaculaire beelden op: <http://f.braaksma.at.quicknet.nl/>

- Sinds kort zijn bedrijfsuitstapjes in brandweer-sfeer mogelijk op het Fort bij Uithoorn: <http://www.brandweergames.nl/>

Meer landelijk forten en bunker nieuws op Forten Info: <http://www.forten.info/>

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Bureau Meerzijdig let op meerdere zijden bij support, mediation, procesbegeleiding en trainingen. (Advertentie)
 
 
 
Reizend restaurant SterkWater strijkt neer langs de Hollandse Waterlinies. In de grootste, oudste en prachtigste forten genieten haar gasten van een bijzondere avond uit, met een heerlijk 5-gangen diner en meeslepende verhalen. (Advertentie)