Lunetten, bunkers en crisisbeheersing - Nieuwe Hollandse Waterlinie

Fort Nieuwersluis

(Fort aan de Nieuwersluis)

Locatie:

Het fort ligt tussen het Amsterdam-Rijnkanaal en de rivier Vecht, direct ten westen van de plaats Nieuwersluis, in de Honderdsche Polder.

Doel:

"Het fort is bestemd tot bescherming van de damsluis in de Vecht, dienende om bij het stellen der inundatien zamenvloeing van Zuiderzee- en Lekwater te beletten,tot bescherming van de schutsluis, waardoor Vechtwater zoonodig op den Amstel en dus op de inundatien van Amsterdam kan worden gebracht, tot bestrijking van de Vechtdijken (straatweg naar Amsterdam); tot bestrijking van den spoorweg Utrecht-Nieuwersluis en het dekken van de spoorweg Nieuwersluis-Amsterdam en tot bestrijking van het terrein tusschen de forten Spion en Tienhoven."

Bezetting:

-

Bewapening:

-

Historie:

Zie Historische kalender.

Omschrijving:

In 1629 was een kleine post bij het dorp Nieuwersluis, genoemd naar de sluis in de Nieuwe Wetering, aangelegd. In 1673 werden meer versterkingen aangelegd.
Van 1745-1746 werd de Vesting Nieuwersluis aangelegd, met dubbele omwalling en een gracht.

Als vervanging van de Vesting Nieuwersluis werd het zuidwestelijke deel ervan in 1849-1851 vergraven tot een fort met toren.
Het fort werd tussen 1880 en 1882 vergroot en voorzien van een bomvrije kazerne en drie remises.

"Het fort Nieuwersluis, nagenoeg in 't midden der groep aan de Vecht in tweede linie gelegen, kan medewerken om. een tot die rivier doorgedrongen vijand het leven onaangenaam te maken. Oorspronkelijk was het plan om de Amsterdamsche stelling bij Nieuwersluis aan de Nieuwe Hollandsche Waterline te doen aansluiten en dan ware Nieuwersluis als deel dier Amsterdamsche stelling van veel gewicht geweest; doch nu de buitenomtrek van deze stelling over Abcoude op Weep aanloopt, is Nieuwersluis voor die stelling slechts een soort van voorpost, welke de Rijnspoor en de Vecht met de Vechtkaden afsluit." (A.L.W. Seyffardt, 1887)

Waarschijnlijk werd in 1951 de kokerschietbaan gebouwd, voor zover bekend bestemd om de Bescherming Bevolking en/of Nationale Reserve te laten oefenen met handvuurwapens. Binnen de Stelling werden ook kokerschietbanen gebouwd op Fort bij Edam en Fort bij Spijkerboor.

In 1964 werd de linker helft van de benedenverdieping van de bomvrije kazerne omgebouwd tot een commandopost voor de Bescherming Bevolking.
Vanaf 1987 werd het een commandopost voor het Korps Mobiele Colonnes, de militaire mechanisch ondersteuning van de Bescherming Bevolking.

Omgeving:

De originele situatie rond het fort is behouden: open polderlandschap. Het Merwedekanaal is tijdens de jaren 30 van de twintigste eeuw voor het eerst verbreed en heet vanaf 1939 Amsterdam-Rijnkanaal.

Eigenaar:

Natuurmonumenten

Gebruiker:

-

Gebruik:

Natuurgebied

Monument status:

Rijksmonument; Lijst van Werelderfgoed UNESCO