Nieuwsbrief 190Nieuwsbrief Website Stelling van Amsterdam, nummer 190 Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam. Deze nieuwsbrief is, met meer verwijzingen en illustraties, ook te vinden op: Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan geïnteresseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.
|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
|
VoorwoordWederom welkom bij een 'normale' nieuwsbrief. Met uiteraard een verslagje over het Sneeuwfort van afgelopen zaterdag. Tevens een aankondiging voor een openbare lezing die voorzitter Peter Schat bij de Volksuniversiteit gaat verzorgen. Ook is de gehele loopbaan van architect Dudok binnen de Stelling nu duidelijk. Het inpakken van de Zeesluis in Muiden levert opmerkelijke foto's op.
|
SneeuwfortEen activiteit plannen in de sneeuw is een risicovolle onderneming gebleken. Zoals het tijdstip, dat is nooit goed. Toen de aankondiging op woensdag de deur uit ging leek het erop dat we mazzel zouden hebben als er zaterdag nog sneeuw lag. Maar in de nacht van vrijdag op zaterdag heeft het toch weer behoorlijk gesneeuwd. Als de temperatuur rond de nul graden zal worden is het zaak om 's ochtends te gaan kijken, maar dat is ook het tijdstip van mist en ijzel... De rijks- en provinciale wegen bleken goed berijdbaar - mits afstand houden. De toegangsweg naar het Fort bij Uithoorn was niet schoon en aan het feit dat de auto van Hans Baas dwars op de weg stond bleek dat hij een probleem had. Zelf parkeerde ik half in de berm, de andere bezoekers bleken elders bij de woningen te hebben geparkeerd. We liepen gezamenlijk rechtsom een rondje over de frontwal. Tegen de gang naar de linker hefkoepel was een flink pak sneeuw gewaaid waar mijn dochter van vier tot aan haar knieën in verdween. De mist gaf een mystieke sfeer aan de witte heuvels met deuren naar de poterne en de drie betonnen mitrailleuropstellingen. Eenmaal op de rechter flank was een fraai uitzicht op de hefkoepelgang, de keelkazemat en de bergloods. Een paar flinke ijspegels aan de afvoerleidingen verraadde dat het al eerder had gedooid en nu weer dooide. Hier is een verzameling van winterfoto's te zien, waaronder twee van het Fort bij Uithoorn:
|
MEGA Lezing Stelling van AmsterdamOnze voorzitter Peter Schat houdt dinsdagavond 29 maart van 20.00 tot 22.00 uur een dialezing in het gebouw van de Volksuniversiteit, Rapenburgerstraat 73, te Amsterdam. Wie het verhaal wil horen en zien achter de Stelling van Amsterdam, is hierbij van harte welkom. Hoe is ze ontstaan, de Stelling van Amsterdam? Wat was en is de betekenis van deze robuuste verdedigingslinie rond de hoofdstad? En waaraan dankt ze haar plaatsing op Unesco’s Werelderfgoedlijst? Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was de Stelling, aangelegd tussen 1880 en 1914, het modernste verdedigingswerk ter wereld. Het verhaal achter de kringstelling licht onze voorzitter toe met archieffoto's, tekeningen en actuele foto's. Niet alleen de forten prijken op de Werelderfgoedlijst, ook verbindende elementen als liniedijken, opstelpunten voor geschut, sluizen, duikers en andere vergeten of minder zichtbare bouwwerken maken deel uit van dit monument van wereldallure. Onbekendheid met de historie van deze objecten vormt een bedreiging voor hun behoud. Na de dialezing is gelegenheid tot vragen stellen en discussie. Men kan zich tot 22 maart opgeven voor bijwonen van deze ‘MEGA lezing’ op de website van de Volksuniversiteit. De één avond omvattende cursus kost zeven euro. <http://www.volksuniversiteitamsterdam.nl/> (Keuze menu's: sector Algemene Kennis, dan rubriek Lezingen)
|
Fort-bouwmeester Willem DudokUit de archieven van de gemeente Uithoorn is gebleken dat Willem Marinus Dudok, de later bekende architect, inderdaad in Uithoorn heeft gewoond. Daarmee is zijn hele carrière als fort-bouwmeester bij de Staf der Genie te Amsterdam bekend. Van 12 mei 1910 tot 18 januari 1911 woonde hij in Uithoorn bij de familie C. van der Bijl. Willem Dudok moet als fort-bouwmeester betrokken zijn geweest bij de bouw van de bomvrije gebouwen van Fort aan de Drecht, Fort bij Uithoorn en Fort Waver-Amstel welke van 1909 tot 1911 gelijktijdig werden gebouwd. <https://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/mensen/genieofficier.htm>
|
Christo in MuidenKunstenaar Christo zou toch niets meer inpakken? De Zeesluis in Muiden, deels een vm. inundatiemiddel, is helemaal in witte folie ingepakt en eronder zijn de stenenvoegers aan het werk. Zie bijgaande foto. <http://christojeanneclaude.net/> |
Hergebruik kanonnen 2In Nieuwsbrief 157 schreef ik naar aanleiding van de boekreeks Neerlands Arsenaal over het hergebruik van kanonnen uit de Stelling. En wel over de volgende typen: 6 cm Hefkoepel, 6 cm Kazemat en 6 cm Minimaal Schietgat. 46 Kanonnen 6 cm Hefkoepel zouden in 1932 in een magazijn te Amsterdam zijn opgeslagen. Dit blijkt echter onjuist, ze vielen onder de verantwoordelijkheid ("onder ressort") van het Magazijn Amsterdam maar waren er niet fysiek opgeslagen. In dezelfde stukken staat dat "De munitie voor deze vuurmonden is opgelegd nabij de plaatsen waar de vuurmonden zich bevinden". Dan mogen we aannemen dat de granaten in de forten waren opgeslagen? Voor de 46 stuks 6cm Hefkoepel op 24 forten waren "500 schoten per ingedeelden vuurmond: 11960 gkt patr, 11040 kt patr" opgeslagen. Er staat in het overzicht van 1932 nog een 47ste aangegeven, dit moet het kanon van de Oefeningskoepel bij Oldebroek zijn. En tenslotte de 20 stuks 6cm Kazemat op 15 forten: "500 schoten per ingedeelden vuurmond: 3000 bg.patr, 3800 gkt.patr en 3000 kt patr". De meeste vielen onder het Magazijn Amsterdam behalve twee die onder het Magazijn Utrecht 'ressorteerden' - vermoedelijk de twee exemplaren voor de oefenkanonkazemat bij Oldebroek. Er waren in 1915 al 12 kanonnen permanent naar de luchtdoelartillerie gegaan. Met die 6cm Kazemat kanonnen is nog iets eigenaardigs. Deze stonden in 15 forten in de keelkazematten opgesteld voor het zogenoemde reversvuur: verdediging van de keelzijde van het fort. In diverse keelkazematten kan je de cirkel van bouten nog zien waar ze op stonden. Alleen in het Fort aan de St. Aagtendijk waren er vier in de caponniere opgesteld om de gracht te bestrijken. Zie de Terminologie Verdedigingswerken voor verklaring van de termen brisantgranaat (bg), granaatkartets (gkt) en kartets (kt):
|
BezoekerscentrumTot januari 2006 in elke nieuwsbrief een stukje over het bezoekerscentrum. Ook als er weer niets te melden is... Je kan het hele voorstel lezen of downloaden op:
|
Overig- De fortwachterswoning (1922) naast het Fort aan de Ossenmarkt te Weesp is gesloopt. Er zijn weinig originele fortwachterswoningen meer - veel forten hadden er ooit twee - en nog even en we zeggen 'gut dat was de laatste'. - Muiden en KNSF winnen onafhankelijk advies in over kappen van bomen: <http://www.muider.nl/nieuws/nieuwsbericht.asp?Recid=1362> - 'Bom legt verkeer Halfweg uren plat'; onder spoorbrug over Zijkanaal F bij Sectorpark Halfweg, afd. Materieel <http://www.hdc-i.nl/a.php?/Pagina/0,7100,10-1-1--2422474-1305-454034-,00> (CS) - Een negental foto's van een besneeuwd Fort bij Nigtevecht: <http://www.forten.info/cgi-bin/fotoalbum/emAlbum.cgi?c=show_thumbs;p=Stelling_van_Amsterdam/Nigtevecht_met_sneeuw_2005> - De Kringenwetboerderij Zeehoeve, bij de Kustbatterij bij Diemerdam, is opgeleverd en wordt afgewerkt. Er wordt een Praktisch Diagnose Centrum in gevestigd. <http://www.herstelling.nl/algemeen/nieuws/2005/0307/> - Afgelopen zondag zijn in ieder geval drie personen n.a.v. een tip in deze nieuwsbrief naar het Fort Waver-Amstel geweest. Zij hebben slechts vier lokalen en de poterne gezien. Met nieuwsberichten gesignaleerd door Co Stronck (CS).
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|