 De Linie van Beverwijk werd in 1800, onder leiding van luitenant-kolonel Kraijenhoff, door luitenant-kolonel-ingenieur Gilet ontworpen en aangelegd. Het complementeerde de inundatielinie Linie van Noord-Holland, tesamen ook wel de Linie Monnickendam - Wijk aan Zee genoemd.
De linie bestond voor een groot deel uit drie rijen aarden lunetten die in verspringend verband van elkaar lagen. De keelzijde van de lunetten was afgesloten met een pallissade. Indien mogelijk was er een natte gracht rond een lunet.
Een serie van 12 grote lunetten lagen aan de aanvalszijde op circa 400 meter afstand van elkaar. Ertussen maar iets naar achteren lagen 12 middelgrote lunetten. Nog verder naar achteren, en veelal achter de grote lunetten, lagen 14 kleine lunetten.
In de duinen was er slechts één aaneengesloten rij van 10 middelgrote lunetten met een in oorlogstijd aan te leggen strandbatterij. De totale kosten bedroeg 159.522,30 gulden.
Al in 1801 werden de pallissaden verkocht en de lunetten buiten onderhoud gesteld. De terreinen werden echter niet verkocht en de grenzen zijn in 1885 opnieuw vastgesteld. Men overwoog om de linie te verbeteren en als noordelijke vleugel-uitbreiding naar de kust voor de Stelling in te richten. Uiteindelijk heeft de Duitse bezetter verbeteringen aangebracht maar ook nooit gebruikt.
Tegenwoordig zijn er van de 48 lunetten van tenminste tien nog restanten aanwezig (hieronder in wit aangegeven, in zwart de verdwenen grote en middelgrote lunetten).
Zie Proloog voor aanvullende informatie.
|
|
Lunet 1 t.e.m. 7
Deze lunetten zijn verdwenen in de bebouwing van Beverwijk.
In 2002 werd bij het uitbreiden van de entree van een flat aan de Laan der Nederlanden (Beverwijk) een gemetselde muur aangetroffen. Waarschijnlijk is dit een Duitse mitrailleurpost die in een van de verdwenen lunetten was gebouwd. Voor zover bekend is de muur ondergronds bewaard gebleven. |
|
 Lunet 8
Middelgrote lunet: waarschijnlijk gereconstrueerd en gelegen in een woonwijk aan de weg Beverwijk-Castricum. Natte gracht is aanwezig.
Wal en terrein wordt gebruikt als paardenweide met dressuurbaan. In 2006 zijn herstelwerkzaamheden uitgevoerd.
 Locatie
|
|
 Lunet 9
Grote lunet: zwaar begroeid en gedeeltelijk verdwenen onder een woonwijk (Krayenhofflaan!?). Restant van een gracht is aanwezig maar droog. In de wal zijn twee Duitse mitrailleurloopgraven aanwezig.
Terrein wordt gebruikt voor volkstuinen en voor kleinvee. In 2006 zijn herstelwerkzaamheden uitgevoerd.
Locatie |
|
 Lunet 10
Middelgrote lunet: de wal is begroeid maar het terrein is open. In de wal zijn twee Duitse mitrailleurloopgraven aanwezig.
Terrein wordt gebruikt als paardenweide. In 2006 zijn herstelwerkzaamheden uitgevoerd.
Locatie |
|
 Lunet 11
Grote lunet: de wal is nog goed onder profiel en net als terrein licht begroeid. Geen gracht meer aanwezig.
In de wal zijn twee Duitse mitrailleurloopgraven aanwezig.
Locatie |
|
 Lunet 12
Middelgrote lunet: de wal is zwaar begroeid en waarschijnlijk slecht onder profiel. Restant van een gracht op de rechter flank aanwezig.
Terrein wordt gebruikt voor opslag.
Locatie |
|
 Lunet 13
Grote lunet: de wal is onbegroeid en goed onder profiel. Sporen van de gracht aan de frontzijde aanwezig. In de wal zijn twee Duitse mitrailleurloopgraven aanwezig.
De wal wordt gebruikt als paardenweide, terrein voor sierteelt.
Locatie |
|
 Lunet 14
Middelgrote lunet: de wal is gedeeltelijk begroeid en goed onder profiel. Geen gracht meer aanwezig. Grenspalen zijn waarschijnlijk ondergewerkt. In de wal zijn twee Duitse mitrailleurloopgraven aanwezig.
Op de lunet is een, op 8 december 2000 onthuld, gerestaureerd exemplaar van een hardstenen obelisk aanwezig die oorspronkelijk op Lunet 15 stond en de voltooiïng van de linie herdenkt. In een zijde is een ovale marmeren plaat met het inscriptie "Si.vis.Pacem Para.Bellum 1800" (Als je vrede wilt bereid je dan voor op een oorlog).
Wal wordt gebruikt voor kleinvee, terrein voor sierteelt.
Locatie |
|
Lunet 15
Deze lunet is verdwenen bij de aanleg van de Algemene Begraafplaats.
Locatie |
|
 Lunet 16
Deze lunet is verdwenen bij de aanleg van de Algemene Begraafplaats.
Locatie |
|
 Lunet 17
Ligt op terrein van Corus (vh. Hoogovens) en situatie is onbekend. Bij aanleg van Westelijke Randweg is in 2010 een grenspaal O6 aangetroffen.
Locatie |
|
Lunet 18 t.e.m. 21
Deze lunetten zijn verdwenen bij de aanleg van de noordelijkste uitbreiding van de Hoogovens. |
|
 Lunet 22
Middelgrote lunet: de wal en het terrein is zwaar begroeid maar de wal is waarschijnlijk nog goed onder profiel.
Locatie |
|
 Lunet 23
Grote lunet: De wal en het terrein is zwaar begroeid maar de wal is waarschijnlijk nog goed onder profiel.
Locatie |
|
 Lunet 25
Grote lunet: De wal en het terrein is zwaar begroeid maar de wal is nog goed onder profiel en een zestal grenspalen nog aanwezig, waaronder tweemaal O1.
Locatie |
|
Lunet 24, 26 t.e.m. 36
Deze lunetten zijn verdwenen in de duinen of in de bebouwing van Wijk aan Zee. Mogelijke restanten zijn zeer waarschijnlijk onherkenbaar. |
| |
batterij aan de St. Aagtendijk
Op de topografische kaart van 1850 wordt een geslechte batterij, met front naar het zuidoosten, weergegeven nabij de St. Aagtendijk in Beverwijk. De Wijkermeer was destijds nog een meer als onderdeel van het IJ.
Tot de kaart van 1961 staan er restanten aangegeven en vanaf dat jaar het huidige sportcomplex.
Deze batterij lag ten zuiden van Lunet 1 en was voor zover bekend geen onderdeel van de plannen voor de Linie van Beverwijk. Wanneer en om welke reden het is aangelegd is onbekend maar het afsluiten van de toegang over de St. Aagtendijk lijkt een logische functie.
Locatie |
| |
Kamperduin
Op het hoge Kamperduin, ten zuiden van de Hondsbossche Zeewering zou door de aanleg van versterkingen zijn verandert in een "waar fort". |
| |
Overige Noord-Holland
Tegelijk met bovenstaande lunetten werden bij Oude Sluis en de Hondsbossche Zeewering diverse versterkingen aangelegd. |
|
|
|
