Sluit [X]   
 

O.-Chinst 5 / Opzichter van Fortificatiën Kamstra in 1907: geboren te Rotterdam, Zuid-Holland

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 487

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
22ste jaargang, nummer 487, 4 maart 2020

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Nou, verrassing: er zijn weer leuke foto's opgedoken. Het zijn vier groepsfoto's mét de naam van een van hen.
Verder zoekt het Kenniscentrum Waterlinies vrijwilligers voor (thuis)werk voor zeer gevarieerde projecten. Zoals beloofd weer een artikel over archiefvondsten in het Regionaal Archief Alkmaar, deze keer over inundatiewerken rond Alkmaar en Spijkerboor.
De laatste maanden heb ik mezelf toch echt aan het werk moeten zetten op een paar onderwerpen die een artikel zouden opleveren. Dan is het extra leuk als na een lezing er een lovende recensie wordt uitgesproken en geschreven. Ook leuk ter compensatie van alle minder leuke dingen aan deze 'hobby'. Die recensie uit Schoorl is het vierde artikel, subtiel gevolgd door een aankondiging van een volgende lezing.
Tenslotte, het bijzonderste verhaal in deze editie, gaat over een fortwachter die zijn leven verloor tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar is hij echt die held waaraan je denkt als je hoort dat hij op een ereveld is begraven?

Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2020/nieuwsbrief-487/

Wil jij een artikel over militaire historie schrijven voor deze nieuwsbrief? Of heb je tips en wensen voor artikelen? Laat het ons dan weten!
De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 1 april verschijnen.

Veel leesplezier!
René Ros
https://doccentrum.stelling-amsterdam.nl/

Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.

 

Dienstberichten

- De openingstijden van onze bibliotheek op Fort Uitermeer zijn dit voorjaar anders dan voorheen. Om te beginnen gaat de bibliotheek een uur eerder open, om 13.00 uur. En als experiment zal de bibliotheek in de maanden maart en april afwisselend ook op de zaterdag open zijn. 7 maart is de eerste zaterdag. Weest welkom!
Opening Bibliotheek

- De opslag van historische drukwerken en voorwerpen is na acht jaar verhuisd naar een grotere ruimte. Dergelijke spullen behoren mijn inziens niet in een woning of onbeveiligd onderkomen opgeslagen te zijn. Door de verhuizing kan er nu meer en toegankelijker opgeslagen worden. Voorwerpen uit de collectie kunnen een dag van tevoren aangevraagd worden, om ze in de bibliotheek op Fort Uitermeer in te zien.
Collectie

- Uit de collectie van kolonel Cramwinckel zijn nog twee oude fotoafdrukken opgedoken. Een ervan is de toegangsweg van Fort bij Spijkerboor. Deze is aan het online fotoalbum toegevoegd. De zes foto's in zijn atlas Duurzame Versterkingskunst zijn van te slechte kwaliteit om te scannen en ook te publiceren.
Fotoalbum 'Bouw Fort bij Spijkerboor'

- Begin februari is het Landschapsplan verschenen dat moet zorgen voor een onderbouwing van de Heemskerkvariant van de verbindingsweg A8-A9. Klopt de voorgaande zin niet helemaal? Mooi, dat past dan goed bij dat Landschapsplan want daarin zijn een redelijk aantal zaken over de Stelling van Amsterdam ook net niet juist. De schootsvelden van de koepels van Fort bij Velsen zijn vergeten en 'klein flankement' wordt verward met reversvuur om een paar voorbeelden te geven. Of het invloed op de onderbouwing heeft? Wellicht.
Ik beraad me daarnaast op het feit dat het rapport door vier commerciële partijen is geschreven, mijn hulp niet nodig was maar mijn website wel als eerste bron wordt genoemd. Terwijl bovenaan elke webpagina "Gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming" staat en ik die toestemming niet heb gegeven. De vier partijen zullen wel zeggen dat het belang en gebruik van zeer geringe waarde was... Of dat er een hoge tijdsdruk was...
Landschapsplan

- Per 1 maart jl. is Marjolein Groen gestart als manager Programmabureau Stelling van Amsterdam bij de provincie Noord-Holland. Zij is de opvolger van Nanette van Goor. We wensen Marjolein veel succes met haar nieuwe functie en de overstap vanuit de energietransitie!

 

Soldaat bij Uithoorn en Krommeniedijk

Tekst: René Ros.
Met dank aan: Raymond Gaveel (DStvA), Erica Trampen en Johan van Zundert.

Foto's van forten zijn zeldzaam omdat de fotografie nog in de kinderschoenen stond en omdat militaire objecten niet gefotografeerd mochten worden. Groepsfoto's van militairen zijn dan wel weer heel gebruikelijk maar vaak zonder dat de locatie of de eenheid wordt genoemd. Dan is die groepsfoto op Fort bij Krommeniedijk toch wel leuk!

Online werden vier foto's uit de Eerste Wereldoorlog aangeboden. Een foto is van een groep militairen voor een bergloods en op bordjes de teksten "Mobilisatie 1914", "2e Sectie" en "Fort Krommeniedijk". De sectie-aanduiding is zonder regiment, bataljon en compagnie alleen nuttig voor de manschappen zelf, niet voor ons. Maar omdat een onderofficier een platte pet met '20' op heeft, zou het een onderdeel van het 20e Bataljon Landweer Infanterie kunnen zijn. Volgens de Bezettingsstaat 1913-1914 was de 4e compagnie daarvan op Fort bij Krommeniedijk ingedeeld.
Gelukkig was de verkoper zo vriendelijk me in contact te brengen met de persoon die het aan hem had verkocht. De foto's waren van een oudoom, de in 1977 overleden Dirk Marinus Trampen. Ze wist zelfs aan te geven waar hij op de groepsfoto staat.

Groepsfoto in 1912, mogelijk Uithoorn en omgeving.Groepsfoto Fort bij Krommeniedijk, 1914.

We konden zowel zijn vermelding in het Amsterdamse militieregister vinden, als de uitgebreidere controlelijst in het Nationaal Archief. Dat laatste was mogelijk door die officier met het getal '20' op zijn platte pet. De aanname dat het om het 20e Bataljon Landweer moest gaan, bleek correct.
De andere foto's boden ook nog enige aanknopingspunten. Een van de foto's is een groep militairen op een weg en deze is op 26 september 1912 als prentbriefkaart per veldpost verzonden. En dat is opmerkelijk omdat dat in de periode valt dat de grote fortmanoeuvres rond Uithoorn werden gehouden. Daaraan deden meerdere bekende militairen mee als herhalingsoefening, zodat ik de kans groot acht dat hij daar ook bij aanwezig was en dat werd bevestigd door de controlelijst. Daarmee is het vooralsnog de enige bekende foto van de oefening, afgezien van enkele foto's in de geïllustreerde pers.
Mogelijk wordt zijn sectie in de krantenverslagen genoemd? Opmerkelijk is ook dat alle militairen een lichtgekleurd (wit?) lintje in hun bovenste knoopsgat dragen. Is dat om aan te geven met welke partij ze aan de oefening deelnemen?
De andere foto's tonen militairen die struiken aan het snoeien zijn en die als groep op een weg poseren. Die laatste is mogelijk tijdens een wandelmars gemaakt en ik vermoed in de buurt van Edam. Maar ook die feiten zijn als herinneringen mee het graf in gegaan.

Zijn laatste jaren woonde Dirk Trampen nabij het Osdorpplein in Amsterdam-West. Hebben hij en ik elkaar op dat plein zien lopen?
Als tienjarige was ik toen nog te jong, maar later heb ik me bij het zien van oudere mensen, vaak afgevraagd wat zij meegemaakt hebben. Van Dirk Marinus Trampen weten we dat nu een beetje. Dankzij de vier foto's die hij en zijn nazaten ruim 100 jaar bewaard hadden.

P.S. Over Fort bij Krommeniedijk gesproken: weet iemand waar het historische materiaal is gebleven dat verzameld is door de inmiddels opgeheven Werkgroep Fort bij Krommeniedijk? Er was een notitieboekje van een korporaal waarvan ik de overgetypte tekst heb, maar zou zelf de handgeschreven tekst willen nakijken of Trampen er in genoemd wordt.

Soldaat? Trampen (nieuw)
Fortmanoeuvres 1912

 

Kenniscentrum biedt vrijwilligerswerk

Tekst: René Ros (Kenniscentrum Waterlinies).
Foto's: Picturae bv, René Ros (Kenniscentrum Waterlinies).

Vind je militair erfgoed en vooral de waterlinies interessant? Dan heeft het Kenniscentrum Waterlinies mogelijk vrijwilligerswerk dat bij jou past. Waarmee je je kennis kan gebruiken en verbreden.

Prototype website Kenniscentrum Waterlinies.Het Kenniscentrum Waterlinies staat voor veiligstelling, borging en ontsluiting van kennis over waterlinies in Nederland en in het bijzonder van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. Het hoofddoel van het Kenniscentrum is het ondersteunen van de huidige UNESCO siteholder StvA en de toekomstige siteholder StvA/NHWL (nu het Linieteam) met kennis en advies. Daarnaast speelt het Kenniscentrum een belangrijke rol bij initiatieven van uiteenlopende aard en vanuit een breed palet aan partijen, zoals eigenaren en gemeenten. Het Kenniscentrum werkt nauw samen met het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam.

Het jaar 2020 wordt voor het kenniscentrum een interessant en uitdagend jaar. Ten eerste gaan we een nieuwe website en collectiebeheersysteem in gebruik nemen, om onze collectie te ontsluiten voor het publiek. Daarvoor moeten papieren en digitale documenten beschreven gaan worden. Maar ook oude krantenartikelen, foto’s en zelfs dia’s. Waarschijnlijk wordt in april een training verzorgd voor de vrijwilligers die hiermee willen gaan werken.

Daarnaast hebben we een aantal onderzoeksvragen over de waterlinies. Dit is uitermate interessant voor mensen die onderzoek willen doen en/of artikelen willen schrijven. Tevens gaan we samenwerken met diverse kennispartners betreffende onderzoeksvragen, koppelen met andere collectiebeheersystemen en het betrekken van historische verenigingen. En tenslotte hebben vrijwilligers ook digitaliserings-projecten uitgevoerd of nog onder handen, zoals het Stelling Boek en het Fortwachters register.

Werkruimte Kenniscentrum WaterliniesVoor die gevarieerde werkzaamheden kunnen we vrijwilligers met allerlei achtergronden gebruiken, zowel studenten, werkenden als gepensioneerden. Op het gebied van schrijven/opmaak, historische kennis en onderzoek. Sommige werkzaamheden moeten in ons kantoor op Fort bij Vechten uitgevoerd worden, maar de meeste kunnen op afstand gedaan worden.

De voornaamste beloning zijn de interessante werkzaamheden in een leuke werkkring, waarbij je ook het nodige kunt leren. Tevens organiseren we eens per jaar een gezellig, toepasselijk uitstapje. Eventuele onkosten worden uiteraard vergoed en er is een verzekeringsregeling.
Als je interesse hebt om vrijwilliger van het Kenniscentrum Waterlinies te worden, dan vernemen we graag van je. Neem gerust contact met ons op voor een afspraak om meer informatie te krijgen en te bespreken wat de mogelijkheden voor jou zijn. Contact opnemen kan door een e-mail te sturen aan info@kenniscentrumwaterlinies.nl of op kantoordagen te bellen met 06-48703200.

Kenniscentrum Waterlinies
Aanwezigheid kantoor
Stelling Boek
Fortwachters Register

 

Inundatiestations Schagen en Spijkerboor

Tekst en foto: René Ros.
Tekening: collectie Regionaal Archief Alkmaar.

Het Regionaal Archief Alkmaar is een samenwerking van 10 gemeenten, ongeveer Castricum en noordelijker. Door een recente gemeentelijke fusie reikt de gemeente Alkmaar nu tot in de Stelling maar verder hebben de gemeenten weinig met de Stelling te maken. Maar ook de archieven van de vele opgeheven kleinere heemraadschappen en polderbesturen worden er bewaard. Dit is het tweede artikel in een serie over de gevonden archiefstukken in het Regionaal Archief Alkmaar.

Van Ewijcksluis.Het Inundatiestation Schagen had de inname en doorvoer van inundatiewater tot taak en bestreek het gebied van Den Helder tot Spijkerboor. Er zijn dan ook geen inundatiesluizen te vinden. De inlaatpunten zoals bij Ewijck waren wel bekend maar ten noorden van Alkmaar was alleen een vermelding 'Sluizen te Geestmerambacht' bekend. In het archief 'Ambacht van West-Friesland, genaamd Het Geestmerambacht' (86.2.007) werd enige aanvullende informatie gevonden.
In correspondentie werd genoemd dat er van 15 mei-15 oktober 1908 oefeningen zouden plaatsvinden voor inundatie-personeel. Dat is een wat lange periode voor één polder zodat aangenomen moet worden dat het de gehele Stelling betrof. In een andere brief werden 22 en 23 september genoemd voor een bezoek aan een aantal waterwerken dan die in het Geestmerambacht.
In een lijst werden 13 waterwerken waarvan gepoogd is ze op oude topografische kaarten terug te vinden. Uit de naam/type maar ook de locatie blijkt dat het vooral ging om waterwerken die afgesloten moeten worden als inundatiewater richting Amsterdam moest. Zo worden de vijzelmolens bij Oudorp (1 van 4 nog aanwezig), Zes Wielen (4/5) en Rustenburg (3/4) genoemd. Maar ook drie keersluizen in de "West-Frieschen dijk" en een gemaal. Op zich mooi maar niet aangepast met gelden uit de Vestingbegroting. Laten we het verder over het gebied van het Inundatiestation Spijkerboor hebben.

Interessanter waren een paar brieven van de Genie aan het "polderbestuur van de banne Graft" (84.2.016.2) over de schutsluis in West-Graftdijk. De Genie vroeg om toestemming om op 27 juli 1909 het tolklepraam in de sluis te beproeven. Een tolklepraam is een houten frame met de breedte en hoogte van de sluiskolk die in de sluis geplaatst kon worden. Daarvoor zouden sponningen in de muren aanwezig moeten zijn. In het frame zat een sluisdeur maar met het draaipunt net uit het midden. Bij gelijk water kon dit tolklepraam in de sluis geplaatst worden waarna het bij ongelijk water beheerst geopend kon worden om het water een polder in te laten. Sorry, ik kan er geen animatie van maken...
In een brief in 1911 blijkt dat die beproeving inderdaad heeft plaatsgevonden omdat er metselwerk in de weg had gezeten. De Genie vroeg om van 4 tot 17 september 1911 de sluis te mogen droogleggen, het metselwerk te mogen aanpassen en het tolklepraam nogmaals te beproeven. Het geeft een mooi beeld van de voorbereidingen en de proeven die er werden gedaan, ook met civiele waterwerken. In de schutsluis is overigens tegenwoordig geen spoor van een militaire aanpassingen te zien. Zijn de sponningen bij een latere renovatie weggewerkt?

Bouwtekening sloop inundatiesluis Eilandspolder.Dan nu de sloop van de Inlaatsluis Eilandspolder, aan de andere kant van de Beemsterringvaart bij Fort bij Spijkerboor. De goede observant zal aan de bredere sloot de ontvangkom nog kunnen herkennen. Maar is er ondergronds nog iets aanwezig?
Wanneer de sluis precies door Rijkswaterstaat is gesloopt blijft onduidelijk. Het archief 'Heemraadschap De Eilandspolder' (84.2.015) bevat een bouwtekening uit december 1962 en een brief uit juni 1963. Uit die brief blijkt dat de sloop nog moest plaatsvinden, zodat de sloop vermoedelijk in het 3e kwartaal 1963 heeft plaatsgevonden. Er zou 25 meter zuidelijker een stevigere en hogere dijk worden aangelegd, waarna 70 meter met de inlaatsluis gesloopt zou worden. Uit de beschikbare stukken blijkt niet of er bijvoorbeeld tot de heipalen is gesloopt maar dat lijkt wel aannemelijk omdat er geen dijk meer is waarin nog wat metselwerk verscholen kan zijn.

Tenslotte uit het archief van het 'Waterschap De Starnmeer en Kamerhop' (84.2.042) de sloop van de 'Inlaatduiker aan de Starnmeerpolder'. Het contract uit januari 1964 tussen het polderbestuur en de aannemer is een van de bewaarde stukken. Hieruit blijkt dat de duiker zelf gesloopt moest worden maar de inlaatzijde behouden werd, weliswaar met beton dichtgemaakt. Het baksteen en hardsteen van de uitlaatzijde is als puin in de weg gebruikt. Het stortebed en ontvangkom zou behouden blijven. En zo is de inlaatduiker tegenwoordig nogsteeds te zien.
De grap zit in de kosten van de sloop. Het contract ging uit van 20.600 gulden (vergl. 55.000 euro) maar bedroeg uiteindelijk 18.540 gulden (vergl. 49.500 euro). Maar de aannemer kocht de basaltstenen uit het stortebed voor 33.000 gulden (vergl. 88.000 euro). Het polderbestuur heeft de inlaatsluis als een steengroeve gebruikt en 38.500 euro winst gemaakt op de sloop! Voor dat geld is wel het zand af te graven en zijn grenspalen te herplaatsen!

Inundaties
Sluizen te Geestmerambacht
Schutsluis in West-Graftdijk
Inlaatsluis Eilandspolder
Inlaatduiker aan de Starnmeerpolder
Regionaal Archief Alkmaar

 

"Een lezing, die zijn weerga niet kent!"

Tekst: Ela Hulshoff (Voorzitter Cultuur–Historische Vereniging Scoronlo).
Foto: René Ros.

Op uitnodiging van de Cultuur–Historische Vereniging Scoronlo en de Bibliotheek Kennemerwaard uit Schoorl, heeft de heer René Ros op donderdagavond 6 februari 2020 een heel boeiende lezing verzorgd over de Stelling van Amsterdam, waar nogsteeds heel positief over wordt nagepraat! Wij zijn René heel dankbaar!

Lezing over de Stelling van Amsterdam in Schoorl.Het werd al snel duidelijk, dat hij een enorme kennis van zaken heeft en dat hij die kennis op een voor iedereen te begrijpen manier wist over te brengen. Zijn presentatie was rustig en zo motiverend voor ons allen! Omlijst door een mooie film en sprekende beelden! Vooral ook van PERSONEN UIT HET VERLEDEN EN HET HIER EN NU. Door middel van hun geschiedenis de brug slaan tussen heden en verleden!

De dingen zichtbaar maken, zodat je met andere ogen door de omgeving rijdt of wandelt of fietst. En de artikelen in de krant over de Stelling nu vol belangstelling leest! En op de hoogte blijft van de nieuwe functies, die de forten kunnen krijgen.
Iedere vereniging, die hiervoor belangstelling heeft, willen we de lezing zonder meer aanbevelen! En dat we alle personen, die op een zo'n professionele manier hun werk doen binnen het kader van de Stelling van Amsterdam, heel veel energie en plezier wensen in het belangrijke werk waar ze mee bezig zijn!

René, je stond er niet om veel geld aan je lezing te verdienen. Je hebt ons met 200% inzet een geweldige avond bezorgd!
DANK JE WEL!

Lezingen
Historische Vereniging Scoronlo
Bibliotheek Kennemerwaard

 

Lezing in Amsterdam-Noord in april

Tekst: Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging.
Foto: Peter Schat.

Lezing over de Stelling van Amsterdam in Uithoorn.In een multimediale presentatie maakt René Ros, van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam, de vrijwel onzichtbare Stelling zichtbaar. Hij voert sinds 1998 als vrijetijds-historicus archief- en veldonderzoek uit naar het militair erfgoed in de regio Amsterdam. Voorafgaand aan de lezing wordt de documentaire Geheim landschap vertoond over militair erfgoed in Europa en Nederland.

De Stelling van Amsterdam is een van de UNESCO Werelderfgoed-monumenten van ons land. Kom naar onze lezing als u meer wilt weten over de 46 forten en batterijen rond de hoofdstad. In de Vestingwet 1874 werden onze verdedigingslinies wettelijk vastgelegd waaronder een geheel nieuwe linie rond Amsterdam. Water vormde de eerste en belangrijkste verdediging en vervolgens verschenen forten op de plaatsen waar het water onvoldoende een barrière vormde. Maar zonder voldoende voeding en materiaal zou een vijand nooit lang te weerstaan zijn en ook daaraan is veel aandacht geschonken. Tijdens de Eerste Wereldoorlog beleefde de Stelling van Amsterdam haar hoogtepunt toen duizenden soldaten, veelal oudere dienstplichtigen, meerdere jaren in de forten leefden. Wie waren die soldaten en wat was het doel van hun inzet en daarmee van de Stelling? Er heeft nooit een vijand voor de Stelling gestaan maar is het daardoor nutteloos geweest? Tegenwoordig gebruiken we de Stelling als recreatiegebied en de forten voor verschillende doeleinden.

Voor deze activiteit hoeft u niet te reserveren. U bent van harte welkom.
Locatie: Huize Antonius, Kamperfoelieweg 207, Amsterdam
Datum: 14 april
Aanvang: 20.00 uur.
ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00.

N.B. Op 12 mei as. wordt er een lezing voor Ons Amsterdam, afdeling Noord verzorgd.

Lezingen
Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging

 

De gefusilleerde fortwachter

Tekst: René Ros.
Foto: collectie Dirk Plasmeijer (Stichting De Kwakel Toen & Nu), collectie Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam.
Met dank aan: Dirk Plasmeijer (Stichting De Kwakel Toen & Nu), Peter Schat (Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel).

Dit verhaal had mooi in de thema-nieuwsbrief 'Onderduik en verzet' van mei vorig jaar gepast. Daarin kwamen enkele verhalen over fortwachters tijdens de Tweede Wereldoorlog aan bod. Dit artikel gaat over een fortwachter die, deze maand 75 geleden, gefusilleerd werd.

Fortwachter Pijl en zijn vrouw.In het digitale Fortwachters Register probeer ik zo af en toe fortwachters te identificeren door online documenten te vinden waarmee hun beroep, geboortedatum/plaats en overlijdensdatum/plaats vastgesteld kan worden. Een van hen was M.A. Pijl van Fort bij De Kwakel. Bijzonder was dat zijn naam en beroep op de website van de Oorlogsgravenstichting gevonden werd. Zijn volledige naam bleek Marinus Adolph Pijl te zijn.

Op zoek naar meer informatie werd een editie uit 2016 van het tijdschrift Ut Quakeltje van de Stichting De Kwakel Toen & Nu gevonden. Het artikel '40 Zakken Tarwe' was een bewerkte tekst zonder bronnen. Navraag leerde dat het was gebaseerd op het artikel 'Nieuws van het Kwakels front' van C.J.N. Meekel in het tijdschrift De Lange Brug van Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel uit 1980. Dit artikel bevat de tekst van een brief van dhr. Pauw die, alhoewel niet vermeldt, als politie-agent betrokken zou zijn geweest bij de kwestie. De originele brief is helaas niet bewaard gebleven.
In het Nationaal Archief werd een uittreksel van Pijl's dienststaat gevonden en bleek dat hij vanaf zijn 18de jaar gedurende 21 jaren militair in Indië was geweest. En dat hij geen model-militair was. Hij trouwde tweemaal met inlandse vrouwen, woonde onder andere in Tjimahi en kreeg in ieder geval twee zoons met de eerste vrouw.

Volgens de brief was fortwachter Pijl bij zijn buurman Jan Bos toen er een dreigbrief werd bezorgd. Bos moest de volgende avond een kar met 40 zakken tarwe klaar zetten en zich niet vertonen. Dit zou in februari-begin maart 1945 zijn geweest.
De tarwe zou naar Amsterdam vervoerd worden, ten behoeve van het verzet en onderduikers. Vanwege eerdere gewelddadige overvallen op boeren, lichte Bos de politie/marechaussee in Aalsmeer in en hij wist ook Amsterdamse rechercheurs erbij te betrekken.
Op de bewuste avond werd er in de duisternis wat geschoten maar gebeurde er niets. Wel kwam er een Duitse patrouille die lichtsignalen van en naar de fortwachterswoning had gezien. Ze besloten een inval in de woning te doen en troffen de fortwachter, zijn twee ca. 20 jarige zoons en drie Amsterdammers. En in het fortgebouw werd een illegale jeneverstokerij aangetroffen. Fortwachter Pijl was dus bij de buurman toen zijn eigen dreigbrief werd bezorgd om tarwe voor zijn stokerij te bemachtigen. Alle zes werden naar Amsterdam afgevoerd en kwamen in het Huis van Bewaring bij het Leidseplein terecht.

Een toko in Indië, ca. 1935.Op vrijdag 9 maart deed de Duitse Sicherheitsdienst een inval in een woning aan de Stadhouderskade, die gebruikt werd als hoofdkwartier van een verzetsgroep. Deze groep werd later Groep 2000 genoemd en er was weinig over bekend tot een boekpublicatie in 2015. Dat kwam onder andere omdat de groep gegevens versleutelde en juist het papier met de code-sleutel daarvan lag onder een vloer in het huis. De volgende dag viel de verzetsgroep de woning binnen om die code-sleutel veilig te stellen. Bij de schotenwisseling kwam SS-Sturmscharführer Ernst Wehner om het leven. De volgende werkdag, maandag 12 maart werden 30 gevangenen uit het Huis van Bewaring gehaald en als represaille op de Weteringschans gefusilleerd. De leidster van Groep 2000 heeft de fusillade gezien en zag dorpsgenoten fortwachter Pijl en zijn twee zoons sterven. Deze Jacoba van Tongeren was geboren in Tjimahi maar vertrok waarschijnlijk eerder dan dat Pijl er kwam wonen en zeker voordat zijn zoons er geboren werden.

De lijken bleven enkele dagen als afschrikking liggen en zijn na de oorlog herbegraven op de Erebegraafplaats Bloemendaal. Vermoedelijk zijn Pijl en zijn zoons in 1948 herbegraven op het Nationaal Ereveld Loenen. Alhoewel het twijfelachtig is of Pijl en zijn zonen bij het verzet hebben gezeten, zijn ze toch als zodanig op het ereveld herbegraven. Ze zijn wel om het leven gekomen door de hand van de Duitse bezetter. Maar indirect door het echte verzet.

Biografie Fortwachter Pijl (nieuw)
Fortwachters Register
Jacoba van Tongeren / Groep 2000

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)
 
 
 
FMTraining - Trainingen en cursussen voor gebruikers en ontwikkelaars van FileMaker (Advertentie)