Sluit [X]   
 

Fort bij De Kwakel in 1907: testen hefkoepelgeschut

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 454

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
19de jaargang, nummer 454, 6 december 2017

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

De wisseltentoonstelling "Meer in de Stelling" is geopend waar we kort verslag van doen met uiteraard informatie om u tot een bezoek te verleiden. Een gastbijdrage gaat over de vliegtuigbouwers Fokker en Koolhoven die beide een relatie met een Stelling-locatie hebben. En de aller-allerlaatste mogelijkheid om luchtfoto's van de forten te kopen. We sluiten af met een gesprek tussen majoor Van Hall en soldaat Troelstra in 'Gehakte spaanders aan de Sloterweg'.
De dienstberichten zijn deze keer als interne en externe verdeeld in deze nieuwsbrief. En aan het eind alvast onze beste wensen voor de feestdagen.

Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2017/nieuwsbrief-454/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 3 januari 2018 verschijnen. Bijdragen graag ruim van tevoren toezenden.

Veel leesplezier!
René Ros
https://doccentrum.stelling-amsterdam.nl/

Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.

 

Interne dienstberichten

- Heeft u geen uitnodiging voor onze eerste kerstborrel ontvangen maar heeft u wel met ons samengewerkt of bijgedragen en wilt u alsnog een uitnodiging ontvangen? Neem dan alstublieft contact met ons op.

- Van de recent verschenen boeken 'Koude Oorlog' en 'Verre forten, vreemde kusten' zijn exemplaren onder de donateurs verloot. Ook kans maken? Wordt dan donateur.
Doneren

- Elk bedrijf/organisatie dat ons sponsort ontvangt nu ook éénmalig kosteloos een digitale luchtfoto voor vrij gebruik t.w.v. 75 euro. Steun ons in de kosten en houdt er nu ook een mooie luchtfoto aan over!
Doneren

 

CRASH '40-'45 opende expositie “Meer in de Stelling”

Tekst: René Ros.
Foto's: Wim Goes (CRASH Luchtoorlog – en Verzetsmuseum ’40-’45).

Openingshandeling door wethouder Reneman.Op 11 november jl. heeft wethouder Derk Reneman onder ruime belangstelling de nieuwe expositie "Meer in de Stelling" geopend. Deze tijdelijke expositie is door het CRASH Luchtoorlog – en Verzetsmuseum ’40-’45 samengesteld als deel van haar tentoonstelling in Fort bij Aalsmeer.

De informatie en foto's zijn aangevuld met bouwtekeningen en voorwerpen uit de collectie van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam.
De wethouder opende de tentoonstelling door het onthullen van de peilschaal Krommeniedijk: "Van onze grootste vijand, het water, maakten we de vijand van de vijand en dan werd het weer een beetje een vriend".
Ook de lezing van René Ros van het Documentatiecentrum werd zeer goed bezocht en ontvangen.
De expositie “Meer in de Stelling” is tot en met 28 april 2018 te bezoeken.

Rondleiding door tentoonstelling.De toegangsprijs tot het CRASH-museum is € 3,50 voor volwassenen, € 1,50 voor kinderen van 6 tot 12 jaar. CRASH donateurs hebben gratis toegang, evenals veteranen met een veteranenpas.
Het museum is geopend op zaterdag 11.00 tot 16.00 uur. Groepsbezoeken zijn mogelijk op andere dagen op afspraak.

Voor meer informatie over de collectie van het museum en het werk van de CRASH Luchtoorlog – en Verzetsmuseum ’40-’45 kijk op de website www.crash40-45.nl of de facebookpagina

CRASH Luchtoorlog & Verzetsmuseum '40-'45
Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam
Fort bij Aalsmeer

 

Kruispunt van tegenpolen

Tekst en foto's: Jan Willem de Wijn.
Samenvatting van een artikel dat eerder verscheen in tijdschrift Logboek van de DDA Classic Airlines.

Er bestaat (voor zover wij konden nagaan) geen foto waar de Nederlandse luchtvaartpioniers Fokker en Koolhoven samen op staan. Ze waren tijdens de Eerste Wereldoorlog concurrenten voor de Duitse luchtmacht (Fokker) en de Britse (Koolhoven). Een verhaal over ‘common ground’ in Halfweg, gescheiden door de tijd.

Anthony FokkerNa de Eerste Wereldoorlog profiteerden Frits Koolhoven en Anthony Fokker van de mogelijkheid om hun ontwerpen te showen op de Eerste Luchtverkeers Tentoonstelling Amsterdam in augustus/september 1919. Daar zullen beide ontwerpers elkaar wel gezien hebben en ze gingen er (getuige het exclusieve jubileumboekje) ook op de foto. Maar natuurlijk niet samen!
Nog voor de ELTA had Anthony Fokker zijn Duitse nationaliteit weer ingeruild tegen z’n Nederlandse. Daarmee kon op 21 juli van dat jaar de NV Nederlandse Vliegtuigenfabriek worden opgericht.
Frits Koolhoven had zijn Britse nationaliteit nog niet ingeleverd, maar dat belette hem niet om de NV Nationale Vliegtuig Industrie in 1916 op te richten.

Anthony Fokker overlijdt in december 1939 en maakt zo de Duitse inval in Nederland net niet mee. Frits Koolhoven doet dat wel en moet lijdzaam toezien hoe de Luftwaffe in 1940 zijn fabriek bombardeert. Overtuigd geraakt van de Duitse superioriteit, wordt hij lid van de NSB. Voor de radio verzorgt hij een programma voor de Jeugdstorm. Hij doet verder geen vlieg kwaad. Sterker nog: hij geeft onderduikers niet aan en helpt ze zelfs vluchten. Een van de verzetslieden weigert hem na de oorlog te arresteren omdat Koolhoven ervoor gezorgd heeft dat hij niet naar Duitsland hoefde voor ‘Arbeitseinsatz’.

Frits KoolhovenFrits Koolhoven wordt niettemin opgebracht naar het bewarings- en interneringskamp Sectorpark bij Halfweg. Frits Koolhoven wordt net als alle andere gevangenen kaalgeschoren en door de erbarmelijke omstandigheden voelt hij zich met de dag zieker. Een Nederlandse RAF-piloot die hem daar bezoekt, zegt: “Koolhoven was een wrak, anders kan ik het niet omschrijven. Ik schrok me dood.” Na zes en een halve maand wordt de vliegtuigbouwer vrijgelaten. Zijn gezondheid gaat echter steeds verder achteruit en op 1 juli 1946 overlijdt hij.

Tijdens zijn gevangenschap moest Frits Koolhoven elke dag op het appel verschijnen, op het terrein van het sectorpark.
Het sectorpark blijkt ‘gezamenlijke grond’ te zijn van Frits Koolhoven en Anthony Fokker. Immers, Fokker vliegt op 26 april 1919 boven het bloemencorso te Haarlem: “Vanaf het militaire exercitieterrein te Halfweg steeg hij op voor een serie spectaculaire vliegdemonstraties boven de stad”. Na de landing te Halfweg rijdt hij in een versierde limousine naar Haarlem en sluit hij achteraan bij het bloemencorso. In Halfweg blijkt een kruispunt in het leven van twee Nederlandse luchtvaartpioniers te liggen. Geluk en ongeluk liggen er dicht bij elkaar, slechts gescheiden door de tijd.

N.B. René Ros: Anthony Fokker heeft een urngraf op Westerveld, Driehuis en Frits Koolhoven rust in het familiegraf bij Bloemendaal. Dat is een afstand van 3600 meter, 200 meter minder dan de lengte van de Polderbaan van Schiphol...

Sectorpark Halfweg, Afdeling Materieel
Gevangene Koolhoven

 

Externe dienstberichten

- Bij deze de hartelijke felicitaties voor Wim Maas en Wim de Natris voor hun nieuwe boek 'Verplicht, Vrijwillig & Verbonden. Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserveofficieren 100 jaar'. Na vier jaar hard werk kon op 25 oktober jl. het eerste exemplaar aan de Koning worden overhandigd. Het boek is alleen verkrijgbaar voor leden van de vereniging maar een exemplaar is ter inzage en te leen via onze bibliotheek.
Bibliotheek

- Er is een aangevulde editie van de studie naar Douwe Pijl verschenen met onder andere informatie over verzetswerk (piloten-helpers) van twee tegenpolen. Het graf van een van hen zal binnen afzienbare tijd geruimd worden en dat geeft een vreemde tegenstelling met het graf van Douwe Pijl.
"Douwe Pijl. Het verhaal achter een graf bij Ysselsteyn"

- Schrijver en fotograaf Robert Lagendijk organiseerde uit nieuwsgierigheid een reeks lezingen over de veranderende Oude Houthaven in Amsterdam. Vanwege de Graansilo Korthals Altes gaf René Ros een lezing over de Stelling van Amsterdam. Metamorphosis is een bijzondere publicatie waarin alle zestien verhalen zijn verzameld en waarvoor nu een donatie-campagne en voorinschrijving loopt om het te laten verschijnen.
Publicatie 'Metamorphosis'

 

De hele Stelling van boven (H)

Tekst en foto: René Ros.
Met dank aan: Free Lancelot, Luchtverkeersleiding Nederland, Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst en Oscar Luchtvaartbedrijf.

LET OP! ALLERLAATSTE KANS!
DE ON-LINE VERKOOP AAN PARTICULIEREN VAN (LUCHT)FOTO'S WORDT PER 1 JANUARI 2018 BEËINDIGD!

Piloot in cockpit boven Uithoorn.Er waren vijf vluchten in drie jaar voor nodig maar we hebben daarmee de gehele Stelling van Amsterdam vanuit de lucht vastgelegd. En die delen we met u.

Een selectie van 277 foto's is in de fotowinkel te bekijken. Door aankoop van luchtfoto's, digitaal maar ook op canvas, muismat e.d., kunt u de forten van boven bekijken hoe en wanneer u dat wilt én draagt u bij in de vliegkosten.
Nieuwe donateurs krijgen één digitale luchtfoto naar eigen keuze kosteloos toegezonden.

We hebben de foto's met veel plezier gemaakt en we hopen dat u de foto's met plezier bekijkt.

Online fotowinkel
Fotoalbum 'Recente Luchtfoto's'
Doneren

 

Gehakte spaanders aan de Sloterweg

Tekst: Majoor b.d. Kees van Hall (officier 2e Genie Commandement) en Jan Troelstra (soldaat 7de Regiment Infanterie).
Foto's: René Ros.

Keelzijde gebouw Batterij aan de Sloterweg.Soldaat Troelstra: Môge majoor, hebt u gehoord over het verbouwen van de Batterij aan de Sloterweg met de magazijnen en kazematten in de Geniedijk?

Majoor Van Hall: Nee, dat was mij onbekend. Ik heb ook geen aanvraag van een omgevingsvergunning gezien.

Soldaat: Die aanvraag is niet officieel bekend gemaakt, blijkt nu.

Majoor: Zo, dat konden wij van de Genie vroeger nog wel eens doen onder het mom van 'militair geheim'.

Soldaat: En bovendien is de omgevingsvergunning op 12 september verleend terwijl de werkzaamheden al minstens een week eerder waren begonnen.

Majoor: Dat klinkt niet best, wie is de opdrachtgever?

Soldaat: Dat was nog lastig te vinden want er stond geen bouwbord en er was geen bericht over verschenen. De gemeente Haarlemmermeer is de eigenaar en die publiceerde pas op 4 oktober een nieuwsbericht.

Majoor: Heb ik het dan goed dat Stadsherstel Amsterdam N.V. de opdrachtgever van de werkzaamheden is?

Soldaat: Juist. Een Hoofddorper heeft Stadsherstel een vraag gesteld over de werkzaamheden maar die heeft nogsteeds geen antwoord gekregen. Op 6 november verscheen er eindelijk van hun een aankondiging over de 'bunkers', wat een incomplete en ondeskundige term is.

Majoor: Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied is voor die gemeente de vergunningverlener. Ik begrijp nu een opmerking van een provincie-ambtenaar dat ze niet reageerden op een vraag over een omgevingsvergunning.

Soldaat: Ondertussen zijn alle wanden en plafonds gezandstraald. Waar andere forten met oude kwasten worden geschilderd om de authentieke sfeer te behouden is hier alles er afgeblazen!

Majoor: Tsja, en alhoewel onderdeel van werelderfgoed hoeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed er geen toestemming voor te geven. Een vergunning van de gemeente - die ook de eigenaar is - en toestemming van de provincie is voldoende.

Stofwolken boven de Batterij aan de Sloterweg.Soldaat: En later bleek dat het gebruikte grit asbest bevatte! En weet je wie een paar rondjes over het niet afgezette terrein tussen de stofwolken heeft gelopen om foto's te maken?

Majoor: Dat kan alleen onze inspecteur-generaal Ros zijn. Ook fysiek heeft hij eigenlijk een ongezonde hobby.

Soldaat: Ik ben benieuwd hoe het er uit gaat zien als de batterij, de magazijnen en de kazematten zijn verbouwd tot ateliers voor kunstenaars. Zal ik een uitnodiging krijgen voor de oplevering?

Majoor: Dat denk ik niet. Alles straalt zo een eigenzinnigheid en angst voor tegenspraak uit dat het wel beperkt zal blijven tot de inner-circle. Overigens, de directeur van de Noord-Zuidlijn had laatst een mooi betoog dat transparantie en tegenspraak belangrijk zijn, bekijk dat maar eens.

Prijs stellen op tegenspraak bij de Noord-Zuidlijn op BNR Nieuwsradio
Batterij aan de Sloterweg
Magazijn Schiphol
Kazematten Slotertocht
Bunkers worden broedplaats voor kunstenaars (gemeente)
Asbestsanering op Geniedijk bij Rijnlanderweg (gemeente)
Restauratie gestart - bunkers uit Koude Oorlog in Haarlemmermeer (Stadsherstel)

Fijne feestdagen

Schaatsen op de gracht van Fort bij Abcoude.Mede namens de andere betrokkenen van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam wens ik alle lezers fijne feestdagen, een goede jaarwisseling en alvast een voorspoedig 2018!

Heel veel dank aan de vrijwilligers, sponsors en donateurs die het werk ook dit jaar hebben ondersteund.

Team
Sponsors

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Het Kenniscentrum Waterlinies (KCW) verzamelt, onderzoekt, borgt en verspreidt kennis over de Hollandse Waterlinies: de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. (Advertentie)
 
 
 
Reizend restaurant SterkWater strijkt neer langs de Hollandse Waterlinies. In de grootste, oudste en prachtigste forten genieten haar gasten van een bijzondere avond uit, met een heerlijk 5-gangen diner en meeslepende verhalen. (Advertentie)