Sluit [X]   
 

Fortwachter Pijl in 1933: "M.A. Pijl en 3 kd" met S.S. "Johan de Wit"...

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 388

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
14de jaargang, nummer 388, 15 februari 2012

Een nieuwsbrief van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Door de winterstop is er eens geen nieuws van anderen, maar in deze wintermaanden vind ik het goed toeven in een archief. Aan de gifgas-nieuwsbrief is een jaar gewerkt en toen dat afgerond was kon begonnen worden met de informatie die je in deze nieuwsbrief vindt.

Na de korte dienstberichten eerst een artikel over een fortwachterswoning die er wel of niet meer is. Maar ook over de Mega-nieuwjaarsborrel met nieuws over een zeer goede bestuurswissel.
Vervolgens een paar leuke losse archiefvondstjes - is dat een woord? En een artikel met een half jaar uitzoekwerk over eigendom van de kleinste voormalige militaire objecten.
Omdat we blij mogen zijn dat een strijd rond Amsterdam niet tot veteranen heeft geleid, een indrukwekkend verhaal over een recente veteraan. Gehoord van een trotse vader en toepasselijk met Valentijnsdag...
En tenslotte over een schijnbaar onbeduidende brug bij Weesp.

Bekijk deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2012/nieuwsbrief-388/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/
Reageren kan door het contact-formulier te gebruiken.

Op 22 februari verschijnt deel 2 van de thema-nieuwsbrief 'Gas-gas-gas!'. De volgende normale nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 7 maart verschijnen. Bijdragen graag ruim van tevoren toezenden.

Veel leesplezier!
René Ros

Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.

 

Dienstberichten

Moet ik in bespreking gaan met een Chinese geldschieter?
Doneren

Inmiddels zijn we begonnen met de verhuizing van 16 websites naar een nieuwe webserver. Na drie weken zijn we ongeveer halverwege. Meer hierover als installeren, verhuizen en testen gereed is, vermoedelijk begin maart.

Tegenlicht boven een besneeuwde St. Aagtendijk bij Fort bij Veldhuis.Helaas heeft de Geschiedenis Online Prijs geen jurynominatie of plaats in de publieks top-10 opgeleverd. En slechts 35 extra bezoekers.
Maar wel een piekje in nieuwe abonnees en maar liefst 159 leuke commentaren. Op elke nieuwsbrief komen zo weinig reacties dat ik me wel eens afvraag of ze gelezen worden. Blijkbaar wel...
Geschiedenis Online Prijs
De laatste reacties

Mijn documentatiecentrum heeft niet alleen digitale zaken, maar ook ca. 6 meter drukwerk en honderden kilo's voorwerpen. Onlangs ontving ik twee bijdragen waarvoor ik de schenkers bij deze wil bedanken voor hun bijdrage en vertrouwen.
Van Kees de Wildt (Fort bij Marken-Binnen) ontving ik een doos met boeken, tijdschriften, brochures en enkele brieven uit de periode 2000-2010. Deels bekend materiaal maar nog genoeg 'leesvoer'.
Teun Winkelman had nog een aantal overzicht- en bedrijfskaarten die door de Heidemij waren gemaakt voor de Genie/DGW&T dienstkringen Amsterdam, Den Helder en Naarden. Deze kaarten uit ca. 1980 tonen gebouwen maar ook de beplanting, vaak met soort en plantjaar.

Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) heeft een geactualiseerde herdruk uitgebracht van het populaire boek 'Van werf tot facilitair complex: 350 jaar marinegeschiedenis op Kattenburg'. In deze derde druk zijn de laatste zeven jaar toegevoegd. In het boek wordt de lezer een blik gegund achter de poorten van het oudste nog in gebruik zijnde marineterrein in Nederland.
Herdruk '350 jaar marinegeschiedenis op Kattenburg'

Bij bouwwerkzaamheden van het nieuwe NS-station Halfweg-Zwanenburg zijn funderingen en onderaardse gewelven aangetroffen van een verdedigingstoren uit de tijd van Napoleon. Archeologen spreken van een voor Nederland unieke vondst.
'Toren van Napoleon gevonden bij bouw NS-station Halfweg' op Stelling Forum

Klein WO2-nieuws: Op 26 januari jl. is Ruurd Silvius op bijna 97-jarige leeftijd overleden, de prominente Sneker die in de winter van '44-'45 geëvacueerde Amsterdamse kinderen, waaronder mijn vader, onderdak en voedsel bood.
'Pappe, fan de mannen' is niet meer

Als je er op let wordt het hilarisch: historische boeken zonder jaar van uitgave.

 

De eerste fortwachterswoning in Vijfhuizen

Met dank aan: Gert-Jan Brok (Kunstfort bij Vijfhuizen), fam. Van Santen en Dick de Waal Malefijt (Haarlemmermeerspoorlijnen).

De 'ontdekte' woning vanaf de openbare weg gezien.Tijdens een bezoek in oktober aan het Nationaal Archief, viel me in een map met naoorlogse stukken een plattegrond van het Fort bij Vijfhuizen op met een hoekje militair terrein met een woning. En ik wist dat daar een woning staat, het zal toch niet...

Het was bekend dat het Fort bij Vijfhuizen in 1911 een nieuwe fortwachterswoning had gekregen. Deze is door de Hollandse Electrische Spoorwegmaatschappij (H.E.S.M.) gebouwd en betaald omdat zij een spoordijk over het militaire terrein aanlegden. De nieuwe spoordijk zou vanuit de oorspronkelijke woning het zicht op het fort ontnemen.
Dick de Waal Malefijt stuurde de tekst van het bouwbestek van de nieuwe woning waaruit duidelijk blijkt dat de te vervangen woning gesloopt moest worden. Einde verhaal zou je denken.

Tijdens een volgend archiefbezoek, midden januari, heb ik de bouwtekeningen van het fort opgezocht en vond een tekening getiteld 'Keeten van Vijfhuizen'. Met daarop de directiekeet (later wachterswoning) en een kleinere opzichterskeet, die beide in 1890 gebouwd moeten zijn en eerst door de aannemers werden gebruikt.
Uit de diverse tekeningen, in goede samenwerking per e-mail naast elkaar gelegd, blijkt nu dat het de kleine opzichterskeet is die werd vervangen en gesloopt.

De directiekeet annex fortwachterswoning staat er gewoon nog en is tot ver in de jaren 1980 bewoond geweest door militairen. Op een bedrijfskaart van de Heidemij uit zomer 1979 staat deze woning niet ingetekend - foutje of sloopplannen?
Binnen is de oorspronkelijke indeling nog goed te herkennen* met onder andere vloertegels, een van de twee schoorstenen en de kelder onder de keuken. Ook is goed te zien aan muurdikte en metselverband dat de woning is vergroot, hetgeen al op een foto uit 1925 is te zien. De woning is 50% vergroot en vervolgens in tweeën gesplitst, zodanig dat beide een aansluiting op de bestaande schoorsteen hebben.
Opmerkelijk dat deze woning niet eerder is opgevallen. Verzachtende omstandigheid is dat de woning heel erg zijn best doet om niet op een fortwachterswoning te lijken: vergroot, wit geschilderd en verstopt achter de spoordijk. Maar als je dat weg denkt is het een woning zoals op Fort benoorden Purmerend en Fort in de Botshol!

* Om privacy-redenen worden geen foto's van het interieur gepubliceerd.

Fort bij Vijfhuizen
'Fortwachterswoning in Vijfhuizen' in Nieuwsbrief 261

 

Nieuwjaarsbijeenkomst Mega

Tekst: Peter Schat (voorzitter stichting Mega).
Foto's: Otto Bodemeijer (stichting Mega).

Voorzitter Peter Schat spreekt de medewerkers toe.2012 zal een bijzonder jaar worden in de annalen van Mega. Ruim twintig genodigden trotseerden zaterdag 4 februari het winterweer om op Fort bij Veldhuis de nieuwjaarsbijeenkomst van Mega bij te wonen.
In het frontgebouw, voorbij de poterne met een indrukwekkende expositie van gastheer van de dag de Aircraft Recovery Group, werden zij getrakteerd op een presentatie over de Stelling van Amsterdam door René Ros. Een paar aanwezigen zagen die voor de tweede keer!

Vooraf sprak voorzitter Peter Schat enkele woorden: "Dit jaar is het acht jaar geleden dat in Naarden de Stichting Mega werd opgericht. Daarvan werd kond gedaan in de nieuwsbrief die in 2004 al z’n zesde jaargang beleefde.
De nieuwsbrief heeft dus een aanzienlijke periode bestaan zonder dat er van Mega sprake was en ook de website over de Stelling van Amsterdam was al lang en breed in de lucht.

Beide uitingen, nieuwsbrief en website, werden onder de vlag van Mega gebracht en dit jaar zullen jullie merken dat deze twee weer onder die vlag vandaan gaan.
René Ros, de auteur/redacteur van zowel de website als de nieuwsbrief, is namelijk uit het bestuur van Mega getreden en hij heeft zijn combifunctie van secretaris/penningmeester neergelegd.
Er blijft een verbinding tussen René en Mega bestaan en om die te onderstrepen houdt René dan ook zijn presentatie op deze dag. Zijn kennis en kunde gaan niet verloren voor Mega en Mega gaat ook niet verloren voor hem."

Bijpraten in de bar van Fort bij Veldhuis.Voorts introduceerde de voorzitter de opvolger van René: Kees de Wildt. "Je moet voor de dubbelfunctie die hij op zich heeft genomen bepaalde kwaliteiten hebben. Zo is het handig als je als secretaris een beetje geordend bent, kan structureren, regelen en organiseren. Een penningmeester moet kunnen optellen en aftrekken maar een betrouwbare uitstraling en een eerlijke inborst zijn natuurlijk meegenomen. Kees ken ik al wat langer en mijn indruk is dat hij dit in hoge mate allemaal heeft.
Daarnaast is hij betrokken bij ons thema, schuwt hij het stellen van kritische vragen niet, denkt hij goed door en houdt hij van een grondige aanpak. Voor de toekomst van Mega zie ik in hem een solide pijler."

Waarna René zijn doortimmerde presentatie ontvouwde op het projectiescherm, waarin hij een rode lijn liet lopen van verdedigingswijzen in de oudheid tot de rol die de Stelling van Amsterdam speelde in de Koude Oorlog. Met veel aandacht voor de mens, en de bijzondere en kwetsbare – want onbeschermd door wat voor monumentenstatus dan ook – stellingonderdelen. In de bar kon nog lang worden nagepraat.

Stichting Mega
Stichting Aircraft Recovery Group 1940-1945
Fort bij Veldhuis

 

Terug naar de geschiedenis

Archiefstukken lezen.In oktober 2011 en januari 2012 ben ik weer eens naar het Nationaal Archief in Den Haag geweest. De grootste vondst komt in de thema-nieuwsbrief 'Oorlogsschade' van begin mei. Nu een paar middelgrote puzzelstukjes, de bijvangsten, het nog losse zand.

In 1959 vonden de militaire oefeningen Site-Step I en II plaats. Uit de stukken concludeer ik dat dit in september van dat jaar vooral rond Rotterdam plaatsvond. Vanuit de Genie werd daar aan meegewerkt met het inrichten van de Moerdijk-spoorbrug voor gewoon verkeer. En het inrichten van een "krijgsgevangenen verzamelplaats(!) in Roelofarendsveen".
Ook spreken de stukken over fictieve schade en inundaties van het Amsterdamse Bos en bij Spaarndam. Dat zal niet over opzettelijke inundaties gaan maar om oorlogsschade.

Correspondentie uit voorjaar 1965 gaat over het door Defensie afstoten van het merendeel van de Geniedijk Haarlemmermeer. Behouden bleven het Magazijn Schiphol en het Pompstation Aalsmeerderweg. Eerder, in 1950-1951, was het deel van de snelweg A4 al overgedragen aan het Ministerie van Verkeer en Waterstaat.
Geniedijk Haarlemmermeer
Magazijn Schiphol
Pompstation Aalsmeerderweg

Andere stukken tonen aan dat rond 1970 diverse magazijnen in gebruik werden genomen.
De nieuwe loodsen bij Fort benoorden Purmerend werden eind 1972 overgedragen aan de commandant mobilisatiecomplex Purmerend.
Op een mobilisatiecomplex werden voertuigen, uitrusting, wapens en munitie opgeslagen voor mobilisabele eenheden die vooral zouden bestaan uit opgeroepen dienstplichtigen.
Fort bij Vijfhuizen* werd eind 1972 overgedragen aan de "commandant CVP-Mba-1, sectie munitieonderzoek". Wie weet wat die afkorting betekent, mag het zeggen**.
Eind 1972 werd ook het, nu gekraakte deel, van de Militaire Drinkwatervoorziening in gebruik genomen als complex Haagseweg. Inclusief de drie woningen en een, inmiddels verdwenen, portiersgebouw.
Fort benoorden Purmerend (en Mobilisatiecomplex Purmerend)
Fort bij Vijfhuizen
Militaire Drinkwatervoorziening

Plattegrond van het Reduit Défensif Halfweg.Een belevenis is een grote map van tientallen oude tekeningen met ontwerpen van forten, meestal zonder jaartal. Bijna geen van allen uitgevoerd***.
Zoals een mooie tekening uit 1884 van het Fort aan het Pampus mét een onherkenbare lokaalindeling.
Ook een aantal tekeningen met 'Model A' en 'Fort II'. Maar als je goed kijkt is meestal te zien dat het niet over een algemeen ontwerp of standaardmodel gaat maar om een specifiek fort.
Mooie namen zoals 'Rechtervleugelfort der Linie van Spaarndam' (Fort benoorden Spaarndam), met ook een derde post op de zeedijk ten oosten van Spaarndam.
En een 'Plan van een Fort vóór de Mijdrechtsche Zuwe nabij Uithoorn' zoals wél bij Abcoude is uitgevoerd. Zie je het voor je?
Fort aan het Pampus
Fort benoorden Spaarndam
Fort bij Uithoorn
Fort bij Abcoude

* Zie het artikel 'De eerste fortwachterswoning in Vijfhuizen' over de woning op de bijbehorende kaart.
** latere reactie: CVP = Commissie van Proefneming; MBA-1 = Materieel Beproevings Afdeling Wapens (dank aan Arrien Borst)
*** Zie ook het boek 'Torens, Wallen en Koepels' van Rudi Rolf†.

 

Wie is de eigenaar?

Met dank aan: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Kadaster, Ministerie van Financiën, Nederlands Instituut Militaire Historie, Rijksvastgoedontwikkelingsbedrijf (vh. Domeinen), een politieagent en een jurist.

Een gebroken grenspaal, verborgen tussen het riet.Stel nu eens dat je een grenspaal of peilschaal ziet. Iets kleins waar geen naambordje of huisnummer bij staat.
En je wilt weten wie de eigenaar is, bijvoorbeeld om te vragen of de grenspaal weer rechtop gezet of gelijmd kan worden.

Een simpele gedachte is dat, omdat er een 'O' van het Ministerie van Oorlog of 'Genie' op staat, het eigendom van het huidige Ministerie van Defensie of de Staat is.
Dat is alleen het geval als bij de verkoop van de grond een 'recht van opstal' heeft behouden voor gebouwen en andere objecten. Dat is zeer ongebruikelijk omdat Defensie dan gewoon een terreindeel in eigendom hield. Kijk bijvoorbeeld naar het in delen afstoten van de Geniedijk Haarlemmermeer.
Kortom, een tekst van de vroegere eigenaar zegt niets en 'onvervreemdbaar staatseigendom' is het dus zeker niet. Dat zal alleen tegen dienstplichtigen zijn geroepen om te voorkomen dat ze spullen meenamen. Juristen krijgen in ieder geval de slappe lach als ze die term horen. Bij wijze van spreken dan, tijdens werktijd hebben juristen weinig humor.

Voorbeeld van een kaart uit het kadastraal register.Bij bewoners in de buurt kan je natuurlijk vragen wie de eigenaar van het terrein is. Maar meestal kom je dan alleen bij de gebruiker of erfpachter terecht. Vaak is dat wel de juiste persoon om aan te spreken over het rechtzetten van een grenspaal.
Indien een grenspaal in het midden van een sloot staat, dan is het zinvol om te zoeken naar de eigenaar van het voormalige militaire terrein. Omdat in de verkoop daarvan ook de grenspalen zijn opgenomen.

Als je echt wilt weten wie de eigenaar is, dan kan je het beste contact opnemen met het Kadaster. In een uittreksel uit de kadastrale registers vind je gegevens over de eigenaar maar ook recht van opstal of een monumentstatus. Het lastigste is om te bepalen wat de kadastrale aanduiding van het perceel is.
Online kan je kaarten en uittreksels uit het Kadaster aanvragen, weliswaar tegen behoorlijke kosten. Als ze op zoek moeten naar originele verkoopakten dan tikt de teller met 22 euro per kwartier - dat mag je niet zelf doen.

Je kan natuurlijk ook met mij contact opnemen. Mogelijk weet ik al wie de eigenaar/gebruiker is en anders kan ik je helpen om die te vinden via bijvoorbeeld de gemeente.
En als het gaat om een object dat niet op de huidige locatie kan blijven dan kan ik daar ook voor zorgen door het voorlopig zorgvuldig te bewaren en een passende bestemming te zoeken.

N.B. Heb je aanvullingen en opmerkingen? Laat het me a.u.b. weten!

Kadaster

 

Voor hen is het elke dag veteranendag

Foto: onbekend.

Samen naar de herdenking op 18 april 2011.Er was eens een jongedame die een nieuwe hobby had gevonden maar tijdens een van de eerste parachutesprongen in de bomen was komen te hangen.
Dat bleef ze 20 minuten maar uiteindelijk werd de harde grond geraakt - de rug als eerste.
Na een flinke operatie moest ze revalideren. En omdat ze bij de Luchtmacht werkt, kwam ze terecht in het Militaire Revalidatie Centrum Aardenburg in het idyllische Doorn.
Het personeel verzorgde haar prima. Maar nog leuker was die ene Landmachter...

Op een plek waar ze beide niet hadden moeten zijn, kwamen ze als Romeo en Julia zelfstandig samen te wonen op het revalidatiecentrum.

Het leven van 'Romeo' is op 18 april 2008 dramatisch veranderd toen zijn voertuig in Afghanistan op een bermbom reed. Twee van zijn maten kwamen daarbij om het leven.
Alle overlevenden hebben het tijdstip als tatoeage vastgelegd. Niet dat ze het ooit zullen vergeten...
En elk jaar treffen de overlevenden en de nabestaanden elkaar op die dag.

Inmiddels woont het duo in een eigen, voor rolstoel geschikte, woning. Beiden werken nogsteeds met overgave voor Defensie. En in mei gaan ze trouwen!
Ik maak zonder aarzeling een diepe, respectvolle buiging voor hun kracht en doorzettingsvermogen. En wens ze een voorspoedig leven, samen!

Nederlandse Veteranendag
Militair Revalidatie Centrum (MRC) Aardenburg

 

De Merwedebrug was een damsluis

Met dank aan: Jan Hamers (Historische Kring Weesp).
Foto bouwput: Fotocollectie Nationaal Archief.
Foto's oefening en aanzicht: collectie Jan Hamers (Historische Kring Weesp).

De geheime kaart van de Stelling van Amsterdam.Toen ik eind december de oude landkaarten in dook om de gesloopte 'Damsluis in de Trekvaart van Haarlem naar Halfweg' te vinden, kwam ik ook terecht bij een aantal schutsluizen die de boezemwateren scheiden.
Boezemwateren zijn normaal de vaarten en kanalen waarop de poldergemalen uitwateren. Voor een inundatie zijn ze juist de bron van het water (prise d'eau). De sluizen hielden het aangevoerde water vast of voerden het juist gereguleerd door.
Onder andere de sluis in de Haarlemmertrekvaart bij de Westergasfabriek in Amsterdam en de sluis in Weesp hadden die rol. Blijkbaar gebruik van niet aangepaste civiele sluizen omdat uit de Vestingbegroting geen uitgaven voor toldeuren e.d. bekend zijn.

Bij het raadplegen van archiefstukken voor de thema-nieuwsbrief 'Gas-gas-gas!' vond ik correspondentie uit juli 1917 over het vervoer met schepen van gifgas naar Muiden en Weesp2. In een van de stukken staat letterlijk:
"In de openingen van de draaibrug over het Merwedekanaal nabij het Smal-Weesp zullen inundatiekeringen zijn gesteld, die echter voor schepen van de opgegeven afmetingen geen schutten toelaten. Op last van den Commandant van de Nieuwe Hollandsche Waterlinie kunnen ten behoeve van de scheepvaart de keeringen uit de Oostelyke opening worden verwijderd, waarby echter een sterke strooming zal ontstaan ten gevolge van het waterverschil."

Zodoende bleek ook de toenmalige draaibrug in het Merwedekanaal1 bij Weesp twee boezems te scheiden. Het verschil tussen donkerblauw en lichtblauw, waarmee de verschillende boezems op de oude kaart worden onderscheiden, was niet echt opgevallen!
De functie moet zijn geweest om te voorkomen dat uit Wijk bij Duurstede en Vreeswijk aangevoerd inundatiewater via het Merwedekanaal richting Amsterdam vloeide. Via de sluis van Nigtevecht zou het in eerste instantie naar de inundaties van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHWL) gaan; de brug was de verdeelkraan tussen NHWL en de Stelling.

Bouwput van de draaibrug in het Merwedekanaal bij Weesp. Zie tekst voor het originele bijschriftZuidoostaanzicht van de draaibrug bij Weesp met de keerdeuren en schotbalksponningen.

Een oefening met het inhijsen van de schotbalken in de Merwedebrug bij Weesp.Toen werd de nieuwsgierigheid onbedwingbaar. In de Atlas Nieuwe Hollandse Waterlinie (2009) is de brug annex damsluis niet te vinden3. De Historische Kring Weesp heeft wel een aantal foto's waaronder een zeer fraaie van een oefening in het plaatsen van de schotbalken.
Ook de fotocollectie van het Nationaal Archief bevat een aantal foto's waarop de schotbalksponningen en keerdeuren zijn te herkennen. Zodoende is er zekerheid dat de voorzieningen daadwerkelijk aanwezig zijn geweest.

Het originele bijschrift van een foto van de bouw van de draaibrug luidt:
"Draaibrug in de omgelegde weg bezuiden het Smal Weesp, met twee doorvaart-openingen van 14 m wijdte en gekoppelde fundering. In de Westelijke opening komen twee schotbalkkeringen, in de Oostelijke opening een schotbalkkering en een paar keerdeuren. De keerdeuren ten Zuiden van de schotbalkrij. Gezicht in de funderingsput uit het Zuiden (19 september 1888)"

Uit onder andere dat bijschrift blijkt dat de brug in 1888 is gebouwd. De huidige boogbrug4 is in 1937 geopend maar de draaibrug is pas in 1947-1948 gesloopt. De verbreding van het Merwedekanaal, om het Amsterdam-Rijnkanaal te worden, was voor de Tweede Wereldoorlog al begonnen maar werd pas in 1952 voltooid. De vraag is of er nog plannen zijn geweest voor een vervangende damsluis of wellicht zelfs een plofsluis.
De draaibrug is helaas niet meer aanwezig5 en het was strikt genomen geen Stelling-object maar toch een bijzonder bouwwerk en een leuke puzzel!

1 Een nog bestaande draaibrug van hetzelfde model is de Muntbrug in Utrecht. Het tracé van Utrecht naar Gorinchem is grotendeels intact en heeft ook nog twee oude draaibruggen.
2 Nationaal Archief, archief 2.13.70, inv. 627.
3 Mogelijk als verder niet verklaard nummer 240 in het inundatieschema.
4 De boogbrug wordt volgens planning eind 2012 vervangen.
5 De brugwachterswoningen op de oostoever zijn nog wel aanwezig.

Damsluis in de Trekvaart van Haarlem naar Halfweg
Draaibrug Merwedekanaal
'Oude prent sluis in Weesp' op Stelling Forum (alleen donateurs)
Fotocollectie Nationaal Archief
'Amsterdam-Rijnkanaal' op Wikipedia

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)
 
 
 
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)