Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsbrief 366

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
13de jaargang, nummer 366, 23 februari 2011

Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

• Inleiding
• Deze nieuwsbrief enzo...
• Hotel aan de Nekkerweg - Beemster
• Excursie naar BB-bunker (H) - Rijswijk
• Kollegen besuchen Forts - Uitgeest
• Zicht op fietsbrug bij Nigtevecht - Abcoude, Stichtse Vecht
• Statenverkiezingen 2011

Inleiding

Beste lezer,

Na drie weken dan toch weer een nieuwsbrief, die begint met een stukje over de nieuwsbrief zelf. Een van de weinige zelfgeschreven artikelen gaat over de volgende stap in de herontwikkeling van het Fort aan de Nekkerweg; de verbouwing.
Ook nog even een herhaling over de excursie naar de BB-bunker in Rijswijk, waarvoor nog een paar plaatsen beschikbaar zijn. Omgekeerd waren een aantal Duitse 'spionnen' weer actief in Stelling; een verslag van hun bezoek aan een van de forten.
Het vierde artikel gaat over de fietsbrug die tot enige tijd geleden nog 'bij' Fort bij Nigtevecht zou komen, maar nu er 'op' komt? En tenslotte over één programmapunt van Noordhollandse afdelingen van politieke partijen die naar uw gunst dingen voor de provinciale statenverkiezingen.

Door recente artikelen in de tijdschriften 'Schietsport' en de 'Margriet' kwamen de afgelopen week veel bezoekers binnen door te zoeken naar resp. Fort bij Hoofddorp en Fort bezuiden Spaarndam. Deze website komt dan vaak bovenaan te staan, dan is het slechts één klik naar de website van de schietsportvereniging en terras.

Bekijk deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2011/nieuwsbrief-366/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 2 maart verschijnen.

Met vriendelijke groet,
René Ros

Deze nieuwsbrief enzo...

Zoals beloofd nog even over de nieuwsjaars-nieuwsbrief van 3 januari jl. Er hadden zeven personen een uitnodiging gekregen om een bijdrage te leveren. Als blijk van waardering van uw redacteur voor hun werk en opinie.
Heel laat zeker? Neen, al op 1 oktober met begin november een herinnering. Één meldde zich wegens drukte netjes af, één stuurde inderdaad een tekst en twee gaven aan er aan te zullen werken. Uiteindelijk hebben deze twee en de drie anderen niets meer van zich laten horen; teleurstellend en de druppel die de spreekwoordelijke emmer deed overlopen.

Uw redacteur was zich er in den beginne van bewust dat hij een lezerskring moest opbouwen door veel zelf te schrijven. En dat bij voldoende abonnees het ook voor andere partijen interessant werd om artikelen bij te dragen. Zodat er een gevarieerde nieuwsbrief zou ontstaan.
Na 12 jaar blijkt dat helaas nog niet het geval terwijl deze nieuwsbrief een uniek kanaal naar maar liefst 950 geïnteresseerden is geworden. Uw redacteur vindt het zonde van zijn tijd om achter mensen aan te gaan voor bijdragen. En teksten die op websites worden gevonden, zijn vaak mosterd na de maaltijd.

Het is wrang om mensen bij de vondst van munitie of aanvang restauratie te horen zeggen "goh, de nieuwsbrief, helemaal niet aan gedacht". Terwijl ze elke twee weken een nieuwsbrief met soortgelijk nieuws ontvangen en daarover hun waardering uitspreken. Meestal hoeven fortgebruikers of de provincie alleen maar een persbericht of een al geschreven tekst op te sturen, in hun eigen voordeel!
Begin deze maand hebben 140 betrokkenen een e-mail ontvangen met een toelichting en de vraag of zij de nieuwsbrief als informatiekanaal willen gebruiken. Het aantal positieve reacties is helaas gering. Terwijl fortbeheerders wel verwachten dat uw redacteur bij vragen over evenementen, filmlocaties enzovoort aan hun fort denkt. Ze hebben nog een week de tijd.

De redacteur ervaart dus geen probleem met lezers, ontvangt zelfs veel steunbetuigingen en waardering. Het zelf schrijven van artikelen is ook geen enkel probleem. Maar schrijven over derden zal beperkt moeten worden en dan ontbreekt informatie als fortgebruikers dit niet zelf gaan communiceren.

Nieuwe pagina over kopij: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/kopij.html
Nieuwsbrief 363: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2011/nieuwsbrief-363/

Hotel aan de Nekkerweg

Met dank aan: Erfgoed Holding B.V.

Op zaterdag 12 februari jl. was het druilerig weer; in het Fort aan de Nekkerweg was het koud maar droog.
Zo vlak voor de statenverkiezingen moeten er wat zaken afgerond worden, waaronder het ondertekenen van het erfpachtcontract tussen Landschap Waterland en de Gebroeders Frank en Henk Bart (Erfgoed Holding B.V.).

Begonnen werd met een video van een interview met twee oudere heren die in de jaren 1950 op het fort hadden gewerkt. Het fort werd toen gebruikt voor de opslag en demontage van onbruikbaar geworden munitie. Een van de twee is de vader van gedeputeerde Rob Meerhof (o.a. Recreatieschappen, Landinrichting en Arbeidsmarkt).
Hij en de Gebroeders Bart ondertekenden het erfpachtcontract in het bijzijn van circa 30 genodigden (zie foto rechts).

Zowel Rob Meerhof als Jan Hylkema (dir. Recreatie Noord-Holland/Landschap Waterland) wensten de initiatiefnemers veel succes bij de realisatie van hun hotel-wellness op het fort.
Gedeputeerde Kruisinga (o.a. Water en Stelling) deed hetzelfde maar had ook een verrassing: het fort wordt uiteindelijk niet een van de drie bezoekerscentra van de Stelling. "In de huidige economische situatie niet haalbaar" werd in november 2010 geconcludeerd.
De projectkosten zijn begroot op 2,4 miljoen euro waaraan de provincie Noord-Holland (ILG fonds) maar liefst 1,35 miljoen euro als subsidie bijdraagt. Het inrichten van het bezoekerscentrum was niet een van de vereisten maar was in een, nu teruggegeven, aparte subsidie geregeld.

De Gebroeders Bart lichtten de plannen van het fort zelf toe. Alle lokalen worden als sfeervolle hotelkamers ingericht en inmiddels zijn de meeste tussenwanden, zoals voor de sauna's in de kruitruimten, weggesloopt. In de rechter keelkazemat komt een doorloopdouche. De poterne wordt een openbaar restaurant.
Onder de rechter helft van de gronddekking voor het hoofdgebouw komt een geheel nieuw gebouw, van maar liefst twee verdiepingen zodat het vloeroppervlak ongeveer vertweevoudigt! En om daglicht in de onderste verdieping te krijgen komt er een open ruimte tussen het oude en nieuwe gebouw.
Ook wordt er een logistieke tunnel, door de toegangsdam en onder het oude gebouw, naar de kelder van het nieuwe gebouw aangelegd.
Er was voorzien om links voor het hoofdgebouw ook nieuwbouw te plaatsen, met het merendeel van het bezoekerscentrum, maar daar is vooralsnog vanaf gezien. De vrijwel geheel voorbereide tentoonstellingen gaan mogelijk naar een ander fort, wellicht Fort bij Spijkerboor?

De planning is dat het 'Fort Resort Beemster' medio 2012 de deuren voor de hotel-, restaurant- en wellnessgasten opent.

N.B. Uw redacteur is niet echt enthousiast over de herbestemming. De persoonlijke waardering voor de Gebroeders Bart staat daar echter los van. Omdat het knap is dat ze deze plannen kunnen realiseren maar vooral omdat zij zo volwassen zijn dat je ook met een verschil van mening goed met elkaar kan opschieten.

'Herbestemming Fort aan de Nekkerweg' in Nieuwsbrief 247 (2006): https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2006/nieuwsbrief-247/#ART1
'Dilemma van herinrichten' in Nieuwsbrief 247 (2006): https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2006/nieuwsbrief-247/#ART3
Fort aan de Nekkerweg: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/nekkerweg/
Gedeputeerde Rob Meerhof: http://www.noord-holland.nl/web/Bestuur/Gedeputeerde-Staten/Rob-Meerhof.htm

Excursie naar BB-bunker (H)

Tekst: René Ros (Werkgroep Evenementen, Stichting Mega).

De Stichting Nationale Collectie Bescherming Bevolking (NCBB) beheert een collectie en verzorgt tentoonstellingen om aandacht te vragen voor de organisatie 'Bescherming Bevolking', die aan de basis heeft gestaan van de hedendaagse rampenbestrijding.

Zo heeft de NCBB een volledig origineel ingerichte commandopost van de Bescherming Bevolking in een bunker in Park Overvoorde te Rijswijk (zie foto links).
Omdat de Bescherming Bevolking een landelijke organisatie was, zijn er ook diverse commandoposten in en rond Amsterdam. En daardoor is een bezoekje aan de schitterend ingerichte bunker ook vanuit 'onze' regio zeer aan te bevelen.

Met die gedachte heeft stichting Mega samen met stichting NCBB een excursie naar de commandopost in Rijswijk gepland voor zaterdag 2 april as. Om 13.00 uur zal er een lezing over de Civiele Verdediging en Bescherming Bevolking gegeven worden. Waarna een uitgebreide rondleiding over het terrein met een oefenruïne (zie foto rechts), Duitse bunkers en de commandopost wordt gegeven. Met tussendoor een pauze voor een consumptie en een gezellig gesprek onderling.
Mocht je je nog weinig in de Koude Oorlog en Civiele Verdediging verdiept hebben, dan is deze excursie zeker een eye-opener die je bij zal blijven!

Van tevoren aanmelden is noodzakelijk, vanwege een maximum aantal deelnemers, en kan via het hieronder vermelde webformulier.
De deelnamekosten voor toegang en consumpties bedraagt 7,50 euro p.p. en moet uiterlijk een week tevoren per bank zijn ontvangen. De bunker is open vanaf 12.30 uur en sluit rond 17.00 uur.
De deelnemers moeten op eigen gelegenheid naar Rijswijk reizen. Bij het aanmelden kan je als opmerking opgeven of je wilt carpoolen (chauffeur of meerijden), wij zullen dan proberen een en ander te regelen.

Aanmelden voor de excursie: http://www.stichting-mega.nl/aanmelden/
Nationale Collectie Bescherming Bevolking: http://www.ncbb.nl/
Complex Overvoorde: http://www.ncbb.nl/.../index_proj_overvoorde.htm
Bescherming Bevolking regio Amsterdam: https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/beschermingbevolking/

Kollegen besuchen Forts

Tekst: Fred Braaksma (Stichting Fort aan Den Ham).
Foto's: Christoph Berdt en Sandra Schwarze (Arbeits- und Schutzgemeinschaft Fort Hahneberg e.V.).

Oude forten en vestingen zijn overal. En natuurlijk de daarbij onlosmakelijk verbonden vrijwilligers. Gelukkig maar. Zonder hen zouden al die objecten nagenoeg ontoegankelijk blijven.
Toen ons een e-mail uit Duitsland bereikte over de mogelijkheid tot een bezoekje in februari van een Stelling fort, door vrijwilligers verbonden aan Fort Hahneberg (westelijk van Berlijn), vonden we dat we dat moesten honoreren.
De meeste forten van de Stelling zijn in februari nog in winterslaap maar Fort aan Den Ham was zojuist weer begonnen met de vrijwilligersdagen. Het groepje Duitse vrijwilligers was deze maand in Holland en oriënteerde zich op een groter bezoek later dit jaar. Interessant om een aantal collega's op bezoek te hebben. In 'Rudi Carell' Duits konden we toch veel duidelijk maken.

Evenals de Duitse Militaire Staf in 1913 waren onze bezoekers onder de indruk van de degelijkheid en de slimme constructie van de forten zowel binnen als buiten, het flankgeschut van de keelkazematten en de inundatie. Jaloers waren ze op de vele 'droge' ruimtes van het fort die mogelijkheid tot exposities boden.
Wel bleek dat onderhoud, financiën en overheidsbetrokkenheid een herkenbaar en Internationaal probleem is. Dat hedendaagse Duitsers niet zo veel op hebben en minder interesse tonen voor hun militaire verleden is ook heel begrijpelijk.

Een tegenbezoek aan Fort Hahneberg werd aangeboden en dit zal t.z.t. zeker gebeuren. Fort Hahneberg maakte oorspronkelijk deel uit van de bescherming van Spandau waar de toenmalige wapenindustrie zich bevond. En dat kon in die tijd wel wat extra bescherming gebruiken. Het fort uit 1888 is nog van het baksteen en aardwerk tijdperk. Ook hier was het plan om een kringstelling te bouwen maar het is bij één fort gebleven.
Later lag het in de Duitse Democratische Republiek (DDR, Oost-Duitsland), direct grenzend aan de Muur met toenmalig West-Berlijn, te verkommeren. Tot 1990.
Een groep vrijwilligers heeft in 1993 een stichting opgericht (Arbeits- und Schutzgemeinschaft Fort Hahneberg e.V.). Ze is nu is druk doende om het fort aan de vergetelheid te onttrekken. Een bezoekje waard, lijkt me.

Fort Hahneberg: http://www.forthahneberg.de/
Spandau: http://www.zitadelle-spandau.de/
Stichting Fort aan Den Ham: http://www.fortaandenham.nl/
Fort aan Den Ham: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/ham/

Zicht op fietsbrug bij Nigtevecht

Tekst: persbericht provincie Utrecht d.d. 9-2-2011 met enkele wijzigingen.
Afbeeldingen: Projectgroep Fietsbrug Nigtevecht, Rogier de la Rive Box (De la Rive Box Design Management).

De gemeenten De Ronde Venen en Stichtse Vecht en de provincies Utrecht en Noord-Holland willen bij het dorp Nigtevecht een fietsbrug realiseren over het Amsterdam-Rijnkanaal. Deze brug wordt een verbindende schakel in het recreatieve fietspadennetwerk. Dit bevordert de beleefbaarheid en zichtbaarheid van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en Stelling van Amsterdam.

Foto-impressies van het eerste ontwerp:
boven met hellingbaan en onder met helix.
Links is Fort bij Nigtevecht te zien.

Op woensdag 9 februari jl. hebben wethouders Kees Schouten (Ronde Venen) en Klaas Wiersema (Stichtse Vecht) en gedeputeerden Anneke Raven (Utrecht) en Rob Meerhof (Noord-Holland), zich gebogen over de randvoorwaarden die zij bij een openbare aanbesteding mee willen geven.

Een brug heeft een middendeel of overspanning van 130 m. en twee aanbruggen. De bestuurders hebben de voor- en nadelen van de mogelijkheden voor de aanbruggen voor de fietsbrug bekeken: een hellingbaan of een helix (spiraal).
Op basis daarvan willen zij de randvoorwaarden voor de brug bepalen die worden gebruikt bij de voorgenomen aanbesteding. De gemeenten en provincies hopen een goede aanbieding voor een geschikte, veilige brug te krijgen.
De fietsbrug bij Nigtevecht zal openbaar worden aanbesteed als 'design&construct'. Dat betekent dat marktpartijen een aanbod kunnen doen tegen een maximale prijs waarbij het ontwerp, onder bepaalde randvoorwaarden, aan hen wordt overgelaten. Ook wordt de onderhoudsgevoeligheid bij de aanbesteding meegenomen.

Aan de hand van mogelijke ontwerpen zijn diverse deskundigen geconsulteerd over de mogelijkheden en de voor- en nadelen, onder andere de fietsersbond en de rijksadviseur voor het landschap. Daarbij is gekeken naar verkeersveiligheid en de inpassing in het landschap.
Voor de aanbrug aan de zijde van Fort bij Nigtevecht hebben de bestuurders in verband met de landschappelijke inpassing en de beleving van het fort de voorkeur uitgesproken voor een hellingbaan. De inzet is dat dit als randvoorwaarde wordt meegenomen bij de aanbesteding van de brug. Het staat nog open of er aan de kant van Nigtevecht een spiraal of een hellingbaan komt. Vooral de fietsveiligheid, duurzaamheid, de financiën en eenvoudig beheer zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.

De gemeenten en provincies organiseren op korte termijn een informatiebijeenkomst in Nigtevecht om alle betrokkenen en belangstellenden te informeren over deze fietsbrug. Tijdens deze bijeenkomst komen de voor- en nadelen van de verschillende aanbruggen aan de orde. Daarbij staat de mogelijkheid open om bij het bepalen van de aanbestedingsrandvoorwaarden rekening te houden met de wensen die tijdens deze avond naar voren komen.

Met de fietsbrug ontstaan meer recreatiemogelijkheden doordat bijvoorbeeld de forten van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie per fiets beter bereikbaar worden.

Noot redacteur: De hellingbaan is zonder twijfel de grootste landschappelijke ingreep, mede omdat het fietspad over Fort bij Nigtevecht gaat. Bovendien is het een omweg van 1,2 km rond het fort om van de kanaaldijk bovenop de brug te komen. Dat is bijna de helft van de afstand naar de brug bij Driemond!

'Krayenhoff-fietsbrug bij Nigtevecht' in Nieuwsbrief 317: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2009/nieuwsbrief-317/#KRAYENHOFFBRUG
Persbericht provincie Utrecht: http://www.provincie-utrecht.nl/actueel/nieuwsberichten/@134349/zicht-fietsbrug/
De la Rive Box Design Management: http://www.delarivebox.com/
Online petitie inwoners Nigtevecht: http://www.duurzaamnigtevecht.nl/projecten/activiteit/duurzamefietsbrug/petitie

Statenverkiezingen 2011

Volgende week zijn er wederom verkiezingen voor de provinciale staten. Voor de lezers, met name zij die in de provincie Noord-Holland wonen, is het wellicht interessant te weten wat de standpunten over de Stelling zijn. Niet dat het je keuze geheel zou moeten bepalen, uiteraard.

De Stelling wordt niet in alle verkiezingsprogramma's van de zes grote partijen genoemd, maar valt dan onder cultureel erfgoed of cultuurhistorie. Een paar relevante paragrafen volgen hieronder.

Overigens zat de Stelling sinds 2003 in de portefeuille van CDA-gedeputeerde Rinske Kruisinga.
Statenverkiezingen Noord-Holland: http://www.noord-holland.nl/web/Projecten/Statenverkiezingen.htm
Interview gedeputeerde Kruisinga: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2010/nieuwsbrief-350/

VVD

"De Provincie is daarnaast verantwoordelijk voor de ondersteuning van gemeenten bij taken op het terrein van erfgoed en archeologie. Mede hiertoe zijn de steunfuncties monumentenzorg en archeologie opgezet, waarbij de Provincie tevens het overzicht bewaart wat betreft projecten die gemeentegrenzen overschrijden, zoals de West-Friese Omringdijk. Andere voorbeelden zijn de instandhouding van beschermde dorps- en stadsgezichten en de zorg voor de Stelling van Amsterdam."
http://www.motorachternh.nl/index.php?menu_id=196

PvdA

"Het culturele erfgoed is ook voor komende generaties beschikbaar. De instandhouding van het culturele erfgoed zal extra aandacht krijgen in de komende periode. Cultureel erfgoed is vergankelijk wanneer er geen aandacht voor is en onmisbaar in onze maatschappij en in de toekomst."
"In 2011/12 zal een discussie gevoerd worden over het provinciale cultuurbeleid waarbij de PvdA het accent legt op aanvullende inhoudelijke ondersteuning en stimulering van de lokale overheid, regionale spreiding en het behoud van het cultureel erfgoed."
http://noordholland.pvda.nl/general/Statenverkiezingen+2011/Programma+Vastgesteld.html

CDA

"De provincie Noord-Holland gaat zich de komende vier jaar richten op haar kerntaken. Daartoe behoren ruimtelijke ordening, infrastructuur, natuur, water, regionale economische ontwikkeling en cultuurhistorie en erfgoed."
"De landschappen, de kerken, de vuurtorens, de monumentale huizen en gebouwen sieren Noord-Holland. Zij maken deze provincie aantrekkelijk, bezoekwaardig, en zijn daarmee ook aantrekkelijk voor toeristen en recreanten. Het CDA wil dat de provincie de beeldbepalende elementen van onze steden en landschappen koestert en ondersteunt. De provincie moet kennis over het erfgoed blijven bundelen en daarmee gemeenten, stichtingen, verenigingen en burgers ondersteunen. Vooral verenigingen die gedragen worden door vrijwilligers verdienen onze steun."
http://www.cda.nl/NoordHolland/Bibliotheek/Verkiezingsprogramma.aspx

SP

"De groene gebieden rond de steden, Waterland, Amstelland, het Gooi, de Groene Uitweg en de bufferzone tussen Amsterdam, Haarlem en Zaanstad moeten beschermd worden tegen verdere verstedelijking. De Stelling van Amsterdam wordt voortvarend opgeknapt met een nadruk op de cultuurhistorische waarden, natuur, kunst en kleinschalige economie. Het vakantiepark van Landall bij het fort benoorden Spaarndam voldoet niet aan deze vereisten. Het munitiebos nabij Muiden moet zo veel mogelijk gespaard blijven. Dit betekent minder woningbouw op het KNSF-terrein."
http://www.noordholland.sp.nl/ps11/

GroenLinks

GroenLinks gaat onder andere voor:
"- beheer en behoud van cultuurhistorie met goede voorzieningen voor digitale opslag van (cultureel) erfgoed;
- het behouden van de culturele aan- trekkingskracht van Noord-Holland én Amsterdam;"
"- slimme integratie van cultuurhistorische ontwikkeling, recreatie en landbouw, in samenspraak met agrarische ondernemers en andere belang- hebbenden;"
http://noordholland.groenlinks.nl/standpunten

D66

"D66 koestert het cultuurhistorisch erfgoed. Voor het behoud van kerken, molens en ander industrieel erfgoed is het van belang nieuwe bestemmingen en gebruikers te vinden."
"D66 wil investeren in de culturele aantrekkingskracht van Noord-Holland, zodat een beter vestigingsklimaat ontstaat voor bewoners en bedrijven. Behoud en herstel van provinciale monumenten is van belang, zoals werelderfgoed polder De Beemster en de Stelling van Amsterdam."
http://d66noordholland.nl/verkiezingsprogramma