Sluit [X]   
 

Soldaat Tchelidze in 1945: vermoord op Fort aan de St. Aagtendijk

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 365

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
13de jaargang, nummer 365, 26 januari 2011

Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Uw redacteur is lekker wat boeken gaan lezen en ondertussen komen er een aantal bijdragen binnen.
Het eerste artikel stond stiekem al klaar en is een aankondiging voor een excursie naar een bijzonder Koude Oorlog museum, of nee, een 'experience'.
Een nieuwe tentoonstelling in Fort aan Den Ham komt in artikel nummer twee aan bod.
En wisten jullie dat Keizer Napoleon 200 jaar geleden Nederland bezocht? En dat er een thema-tijdschrift over verschijnt en speciale tentoonstellingen over zijn? Na deze nieuwsbrief wel.
Het vierde artikel, over 20 cm ijs op een fortgracht, zou eigenlijk moeten wachten tot een Elfstedentocht om toepasselijk te zijn.
En tenslotte een eenvoudige bespreking van een boek over de nadagen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dat deze website in de bronvermelding staat was een heel leuke opsteker!

Dan nog een aantal 'losse flodders':
Nu stichting Herstelling een geheel nieuwe website heeft, is uw redacteur (na 10 jaar) er geen webmaster meer van. Het beheer was geen grote klus maar toch een aanslag omdat het steeds vele kleine klusjes in de avonduren waren. Leukste herinnering is, met de laptop op het aanrecht, het snel verzorgen van een nieuwsbrief over het verrassingsbezoek van Koningin Beatrix (2002).
Dank aan Herstelling voor de prettige samenwerking, hopelijk ook de komende jaren op een andere manier!

O ja, in de wandelgangen vernomen dat in maart de restauraties of verbouwingen beginnen van Fort aan de Nekkerweg, Fort Waver-Amstel en Fort bij Abcoude (3 jaar!).
En mocht je lezen dat er nog "duizenden betonnen limietpaaltjes [...] fier overeind" staan; slechts 300 en van hardsteen: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=17&t=1020

Bekijk deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2011/nieuwsbrief-365/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/

Het is niet bekend wanneer de volgende nieuwsbrief zal verschijnen.

Met vriendelijke groet,
René Ros

P.S. Ondertussen is uw redacteur tot de conclusie gekomen dat de website en nieuwsbrief onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. De website zonder de toelichtingen in en de promotie van de nieuwsbrief is vrij zinloos. Oftewel, het is de keuze geworden tussen helemaal stoppen of doorgaan en die keuze wordt in de zomer gemaakt. Er zijn wel meer hobbyisten die op hun zolderkamer lekker alleen voor zichzelf bezig zijn...

 

Excursie naar BB-bunker

Tekst: René Ros (Werkgroep Evenementen, Stichting Mega).

Interieur van een van de zalen in de bunker.De Stichting Nationale Collectie Bescherming Bevolking (NCBB) beheert een collectie en verzorgt tentoonstellingen om aandacht te vragen voor de organisatie 'Bescherming Bevolking', die aan de basis heeft gestaan van de hedendaagse rampenbestrijding.

Zo heeft de NCBB een volledig origineel ingerichte commandopost van de Bescherming Bevolking in een bunker in Park Overvoorde te Rijswijk (zie foto links).
Omdat de Bescherming Bevolking een landelijke organisatie was, zijn er ook diverse commandoposten in en rond Amsterdam. En daardoor is een bezoekje aan de schitterend ingerichte bunker ook vanuit 'onze' regio zeer aan te bevelen.

De oefenruine op het terrein.Met die gedachte heeft stichting Mega samen met stichting NCBB een excursie naar de commandopost in Rijswijk gepland voor zaterdag 2 april as. Om 13.00 uur zal er een lezing over de Civiele Verdediging en Bescherming Bevolking gegeven worden. Waarna een uitgebreide rondleiding over het terrein met een oefenruïne (zie foto rechts), Duitse bunkers en de commandopost wordt gegeven. Met tussendoor een pauze voor een consumptie en een gezellig gesprek onderling.
Mocht je je nog weinig in de Koude Oorlog en Civiele Verdediging verdiept hebben, dan is deze excursie zeker een eye-opener die je bij zal blijven!

Van tevoren aanmelden is noodzakelijk, vanwege een maximum aantal deelnemers, en kan via het hieronder vermelde webformulier.
De deelnamekosten voor toegang en consumpties bedraagt 7,50 euro p.p. en moet uiterlijk een week tevoren per bank zijn ontvangen. De bunker is open vanaf 12.30 uur en sluit rond 17.00 uur.
De deelnemers moeten op eigen gelegenheid naar Rijswijk reizen. Bij het aanmelden kan je als opmerking opgeven of je wilt carpoolen (chauffeur of meerijden), wij zullen dan proberen een en ander te regelen.

Aanmelden voor de excursie: http://www.stichting-mega.nl/aanmelden/
Nationale Collectie Bescherming Bevolking: http://www.ncbb.nl/
Complex Overvoorde: http://www.ncbb.nl/.../index_proj_overvoorde.htm
Bescherming Bevolking regio Amsterdam: https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/beschermingbevolking/

 

Het Vergeten Leger

Tekst en foto's: Fred Braaksma (Stichting Fort aan Den Ham).

Plattegrond van de lokalen van de tentoonstelling.Jaren heeft de Royal Air Force Association (RAFA) een deel van Fort aan Den Ham in gebruik gehad na officieel door ZKH Prins Bernhard in 1998 geopend te zijn. Op 30 mei 2008 namen de laatsten der Mohikanen afscheid van het fort en lieten de ruimtes leeg achter.
Er waren daarna verschillende partijen geïnteresseerd in gebruik van de vrijgekomen ruimten. Echter geen enkel was goed passend binnen de doelstellingen van de Stichting Fort aan Den Ham.

Een interessante herbestemming voor de ruimtes diende zich begin 2010 aan toen een Regio22 TV uitzending de collectie van verzamelaar Wim Bak toonde. Wim specialiseert zich op de militaire periode 1945-1950, de Nederlandse strijdkrachten in Nederlands-Indië voor, tijdens en na de Politionele Acties.

Binnen zeer korte tijd werd de ruimte achter de rechter keelkazemat, met de voormalige RAFA bar, omgebouwd tot een mooie overzichtsexpositie van deze militaire periode. Bezoekers van de open dagen waren, van jong tot oud, zeer enthousiast over het getoonde. De Stichting en Wim wilden beide dit in het nieuwe seizoen 2011 continueren, zelfs uitbreiden.
Hiervoor is de kazemat door de vrijwilligers grondig onder handen genomen. Het weghalen van de isolatiewanden maakten de openingen van de Gardner M90 geschutpoorten met schuifluiken weer zichtbaar. Het bleek dat e.e.a. behoorlijk door vocht was aangetast. Ook daar wordt hard aan gewerkt om het geheel weer functioneel te maken.
De nieuw beschikbare ruimte, inclusief de plek van de verdwenen bar, zal door Wim benut worden om het publiek een uitgebreid deel van zijn verzameling te tonen.

Een impressie van de tentoonstelling.Het plan is om bij de eerste open zondag 24 april 2011 een flinke uitbreiding van de expositie van Het Vergeten Leger aan het publiek te kunnen tonen.
Tijdens rondleidingen wordt door Wim uitleg gegeven over de situatie vlak na de Tweede Wereldoorlog waarbij de Nederlandse militairen betrokken zijn geweest. Geïllustreerd door mooie objecten. Leerzaam voor de jongeren en herinneringen oproepend voor de wat ouderen onder ons.

Stichting Fort aan Den Ham: http://www.fortaandenham.nl/
Het Vergeten Leger: http://www.hetdepot.com/
Fort aan Den Ham: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/ham/

 

Napoleon in Nederland 1811-2011

Bron: persbericht Stichting ThemaTijdschriften.

ThemaTijdschriften Napoleon in Nederland.“Ik ben vrij goed met mijn brave Hollanders geslaagd. Er bestaat bij hen, als het ware een instinct voor het grote en voor edele daden. Hun dapperheid en onverschrokkenheid evenaren die der Fransen; dit is een veelvermogende band van overeenstemming tussen de beide volken.”
Keizer Napoleon in 1811 in Amsterdam, tijdens een avondwandeling, tegen vriend en vertrouweling markies van Caulaincourt, hertog van Vicenza.

In 2011 is het 200 jaar geleden dat keizer Napoleon een maand lang door Holland reisde. Op dat moment was hij ook ‘onze’ keizer, in 1810 werd Holland ingelijfd bij Frankrijk. Napoleon bezocht in oktober 1811 tientallen plaatsen in zes provincies. Er zijn duizenden boeken geschreven over het leven en werk van Napoleon, daarin krijgt deze korte keizerlijke reis door Holland nauwelijks aandacht. Terwijl er veel over te vertellen valt. Stichting ThemaTijdschriften vult die lacune op. Met het kortlopende, tweemaandelijkse tijdschrift Napoleon in Nederland 1811-2011, dat alleen in 2011 uitkomt, in zes nummers.

Napoleon in Nederland 1811-2011 is een combinatie van een historisch tijdschrift, waarin Napoleon ook in een bredere context wordt gezet, en een reisgids. De zes nummers worden regionaal ingedeeld. In het eerste nummer, dat eind januari 2011 uitkomt, staat Amsterdam centraal, door Napoleon uitgeroepen tot derde stad van zijn keizerrijk, na Parijs en Rome. Nummer 2 behandelt Noord-Holland, nummer 3 Zuid-Holland en Utrecht, nummer 4 Zeeland en Brabant, nummer 5 Overijssel en Gelderland en nummer 6 Den Haag en Rotterdam.

Napoleon in Nederland 1811-2011 is te koop in de winkel. Maar wie een compleet beeld wil hebben van de hele reis van Napoleon in 1811 en zijn betekenis voor ons land, kan een abonnement nemen voor de zes nummers, dat kost slechts 30 euro (en houdt vanzelf op na een jaar). Aanmelden kan nu al op onze website.

Stichting ThemaTijdschriften heeft een samenwerking gerealiseerd met het Nationaal Historisch Museum. Napoleon in Nederland 1811-2011 wordt onderdeel van de Maand van de Geschiedenis in 2011 en zal daarin prominent naar voren komen.
Verder werkt Stichting ThemaTijdschriften samen met diverse musea en andere instellingen in Nederland die in 1811 een tentoonstelling zullen wijden aan Napoleon in hun stad of streek: Den Helder 200 jaar na Napoleon, De Franse Tijd, Stadsarchief Amsterdam, het Amsterdams Historisch Museum, Atlas van Stolk in Rotterdam, Honig Breethuis in Zaandijk, Legermuseum in Delft, Flehite Museum in Amersfoort, VVV op Texel.

Stichting ThemaTijdschriften: http://www.thematijdschriften.nl/
Een gastheer van Napoleon in Amsterdam: https://www.stelling-amsterdam.nl/mensen/krayenhoff/

 

20 cm ijs op de fortgracht

Johan in opleiding op de Oranje Nassaukazerne voor de 12cm Lang StaalTekst: Fred Braaksma (Stichting Fort aan Den Ham).
Foto's: collectie Dhr. W. Beekmann.

Bij een van de open dagen tijdens de Stellingmaand 2010 kwamen wij in gesprek met de zoon van een militair die op Fort aan Den Ham zijn vaderlandse plicht vervuld had tijdens de mobilisatie van 1914-1919. De zoon, inmiddels natuurlijk ook wat ouder, had nog wat spullen van Pa.
Na enig e-mail contact weten we onder andere, uit het uiterst precies bijgehouden zakboekje, dat de "gewoon dienstplichtige" Amsterdammer Johan Beekmann in december 1915 werd gelegerd op Fort aan Den Ham bij Uitgeest.

Ook in januari 1917 was het bar koud. De mannen moesten ijsruimen op de fortgracht. Het ijs was 20 cm dik. Dat het echt koud was blijkt. Want op 27 januari werd de 3e Elfstedentocht gehouden. 42 wedstrijdrijders en 108 toerschaatsers gingen van start. Coen de Koning werd winnaar in een tijd van 9 uur en 53 minuten. Dat jaar reed voor het eerst een dame, de 24 jarige Janna van der Weg, de hele tocht uit.

Koude winter januari 1917 op de fortgracht van Fort aan Den Ham.Met zo'n mooi gedetailleerd zakboekje gaat de geschiedenis echt leven. Het draait tenslotte niet alleen maar om betonnen objecten.

Stichting Fort aan Den Ham: http://www.fortaandenham.nl/
Fort aan Den Ham: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/ham/

 

Getijde van het onheil

Met dank aan: Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Kaft van Onheilstij."Ja maar, de waterlinies zijn toch eigenlijk nooit gebruikt?" wekt bij uw redacteur altijd enige agressie op, denkend aan de vele soldaten die er van 1914 tot soms 1919 gewoond en gewerkt hebben. Zelfs als je 'alleen maar' naar de periode 1939-1948 kijkt zijn de verhalen al talrijk, indrukwekkend en soms tranentrekkend.

Het recente boek 'Onheilstij, de laatste jaren van de Nieuwe Hollandse Waterlinie' van Leendert van der Valk schetst deze periode heel indringend. Aan de hand van een aantal ooggetuigen en ego-documenten worden voor drie deelgebieden de kleine persoonlijke verhalen in het grotere geheel van Nederland geplaatst, ja zelfs van Europa en de wereld. Destijds kinderen of jongvolwassenen getuigen over Fort Hinderdam, de Houtense Vlakte en de geboortestreek van NSB-leider Anton Mussert. Met als rode draad een watermolenaar die aan het tij in zijn polder het onheil aflas.

Plaquette Fort bij Vechten met Kapt. K. Brouwer.Het eerste deel beslaat de mobilisatie en de Duitse inval. Met onder andere brieffragmenten van Kapitein Brouwer (bekend van de plaquette op Fort bij Vechten, zie foto rechts) die bij het bombardement op Rotterdam om het leven is gekomen.
Deel twee is korter en gaat over de bezettingsperiode zelf, hoe de Duitse bezetter de forten gebruikte en zelf ook waterlinies aanlegde. Onder andere komen de vrachtwagens naar de fusilladeplaats (een té net woord) op Fort bij Rijnauwen aan bod.
Tenslotte gaat deel 3 over het verplaatsende oorlogsfront en de NSB-kampen die in de forten werden 'ingericht'. Onder andere de verhalen van de fortwachter van Werk aan het Bakkerskil en zijn zoon als de 'goeden' en de burgemeester van Werkendam en zijn dochter Ann van Dulst als de 'fouten'.

Er komen ook een aantal citaten van Hitler over de Nederlandse inundaties in voor, die uw redacteur nog niet kende maar waarvan de waarde zonder directe bron onduidelijk is.
Op enkele storende foutjes na (bv. de Roskam is geen bastion in Weesp) is het een prettig leesbaar boek, als een roman, en zeker aan te bevelen.

'Onheilstij' te koop via o.a. Bruna.nl: http://ds1.nl/c/?wi=55707&si=482&li=27775&dl=boeken/9789048807543&ws=
Ann van Dulst: http://www.hetopenarchief.nl/person/272/nl
Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie: http://www.hollandsewaterlinie.nl/
'Bewaringskampen Politieke Delinquenten' in Nieuwsbrief 100: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2003/nieuwsbrief-100/#ART2
Kamp De Roskam: https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/weesp-kamproskam/

N.B. Ook gelezen en aan te bevelen:
Jachtvliegers in de Koude Oorlog: http://www.luchtvaartwebshop.nl/jachtvliegers-koude-oorlog-p-1563.html
Sluipmoordenaars (over o.a. schrijver en Stelling-soldaat A.M. de Jong): http://www.sluipmoordenaars.nl/

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Bureau Meerzijdig let op meerdere zijden bij support, mediation, procesbegeleiding en trainingen. (Advertentie)
 
 
 
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)