|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Achter elk artikel in deze inhoudsopgave staat aangegeven welke gemeente het betreft.
|
VoorwoordWelkom bij de 200ste Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam. De eerste werd op 25 februari 1999 uitgegeven maar heette toen nog niet zo. Pas vanaf nummer 7 (28 september 1999) is de nummering gestart. Vanwege de drukte heb ik geen moeite gedaan om er een echt thema nummer over een specifiek onderwerp van te maken. De 200ste nieuwsbrief moet maar net zo gewoon of ongewoon zijn als de meeste andere afleveringen. Maar het was druk met feestelijkheden deze week zodat het toch een feestelijke nieuwsbrief op een feestelijke dag is geworden. Allereerst een studiedag op het Hembrugterrein te Zaandam. De informatie voor de rondleiding die ik daar heb gegeven, is voor deze nieuwsbrief uitgewerkt. Langs deze weg willen wij, Stichting Mega, Stichting Pampus en Stichting WN2000 van harte feliciteren met de bereikte mijlpalen in hun doelstelling om meer mensen te ontvangen en te informeren.
|
Nationale Monumenten Studiedag
Om half tien werden de deelnemers ontvangen in gebouw 41, het voormalig bureelgebouw aan het Noordzeekanaal. Het is een van de vroegste gebouwen, uit 1895, die op het terrein zijn gebouwd. Gezien het interieur moet het in de jaren 1920 of 1930 flink verbouwd zijn. Recent is het weer opgeknapt en in gebruik genomen als kunsthandel. De vice-voorzitter van NCM opende vervolgens de studiedag. Met onder andere enkele citaten uit het spannende jeugdboek 'Het geheim van het Kruitpaleis' dat zich afspeelt op het verlaten Hembrugterrein.
De volgende spreker was Hildebrandt de Boer, een enthousiast verteller. Met o.a. fiscale stimulatie moeten oude doorleefde locaties weer een nieuw leven krijgen. En daarbij moet niet gedacht worden in bestemmingen als 'industrieterrein' maar in arbeidsplaatsen. Tegen twee uur begonnen zes verschillende middagprogramma's. Drie ervan gingen per bus de Zaanstreek in, drie andere bleven op het terrein. Schrijver dezes was gevraagd om een rondleiding op het Hembrugterrein te verzorgen met nadruk op de rol in de Stelling van Amsterdam. Peter Kruit (!) van de beveiliging zorgde voor de sleutels en met 26 jaar ervaring kon hij een en ander over de gebouwen vertellen. Terug in de .50 fabriek (het grote witte gebouw aan het Noordzeekanaal) was er een forum discussie over de Stelling van Amsterdam. Onder leiding van mw. Günther (Stichting Stelling van Amsterdam) introduceerden Peter Schat (voorzitter Stichting Mega), Henk Bart (Wijnimport Bart, eigenaar Fort benoorden Purmerend) en Joop van Burk (hoofd bureau Monumenten & Archeologie van de provincie Noord-Holland) zich voor respectievelijk verleden, heden en toekomst. De dag werd afgesloten met een receptie met voldoende lekkere hapjes.
|
Hembrugterrein binnen de StellingHet Hembrugterrein ligt in de oksel van de Voorzaan en het Noordzeekanaal en begon als polder en baggerdepot. Wat we nu kennen als het Hembrugterrein bestond oorspronkelijk uit drie verschillende terreinen. Er is zelfs nog een vierde terreintje geweest met een Marechaussee Kazerne. Artillerie-InrichtingenDe Artillerie-Inrichtingen (AI) begon in 1679 als affuitmakerij in Delft maar rond 1880 kampte het met ruimtegebrek voor een meer industriële fabricage. Tevens werd het noodzakelijk geacht om de AI binnen de Stelling van Amsterdam te plaatsen.
De producten van de AI waren mede voor de Stelling bedoelt maar ook voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het Veldleger. Bovendien was bewust een centrale plek in de Stelling als locatie gekozen. Algemeen Verdedigingspark
Eerder waren er op het terrein al vier turfloodsen (1899, 1901, 1902 en 1905) en een wachtgebouw (1905) gebouwd. Hierin werd een lopende voorraad turf aangelegd om als beginvoorraad te dienen bij het intreden van een beleg. In de tussentijd kon een begin gemaakt worden met de vervening van enkele polders binnen de Stelling. De turfloodsen zijn in de jaren 1960 gesloopt. Sectorpark Zaandam afd. Materieel
Marechaussee Kazerne Zaandam
Een radio-verslag van een bezoek aan het Hembrugterrein kan je nog beluisteren op:
|
Opening ontvangstgebouw Fort aan het Pampus
Dus wat dat betreft was het een goede dag om het nieuwe ontvangstgebouw te openen en het de naam 'Hollands Licht' te geven. In de afgelopen periode is de oude Scheepskameel gesloopt door de Genie, de ruwbouw geplaatst door de aannemer en de afbouw gedaan door de vrijwilligers. Door de grote belangeloze inzet zijn de kosten beperkt gehouden maar toch heeft de Stichting Pampus een forse hypotheek moeten nemen. Trouwens, wat is eigenlijk de WOZ-waarde van een fort? Het gebouw is wederom van hout maar een stuk groter en hoger. De indeling is ook overzichtelijker en met een langere bar. De scheepvaart tierelantijntjes zijn verdwenen en het gebouw heeft een rustige maar sfeervolle indruk. Het terras bleek ook een goede plek om te vertoeven. In een gang hangen fraaie informatiepanelen die het begin vormen van een bezoekerscentrum.
<http://www.pampus.nl/>
|
Officiële opening WN2000 Expo BunkersTekst en foto's: Stichting WN2000
Uiteraard ging aan de opening een dankwoord van de voorzitter Niels en de Burgemeester vooraf. De vrijwilligers die de expo mogelijk hebben gemaakt, werden door Niels in het bijzonder bedankt, maar ook onze trouwe donateurs, sponsors, zusterorganisaties zoals Stichting ARG, Fort aan den Ham en Museum Kornwerderzand van wie wij enkele bijzondere stukken in bruikleen hebben, werden niet vergeten. Als primeur werd ook de volgende mijlpaal wat betreft het beheer en behoud van de batterijen Heerenduin en Olmen medegedeeld. De provincie Noord Holland heeft zich naar aanleiding van het beheersplan van de Stichting WN2000, voor alle bunkers in de gemeente Velsen, bereid verklaard de kosten wat betreft de toegankelijkheid op zich te nemen. Deze plannen zullen op korte termijn met de gemeente Velsen verder besproken worden.
Ook het goede weer heeft deze middag tot een succes gemaakt, we hopen de eerste dag dat we voor publiek open zijn, 5 mei 2005, wederom een stralende dag te hebben en heten een ieder van harte welkom de expositie te komen bezoeken. Meer informatie over de expositie en de bereikbaarheid vindt u op de WN2000 website. <http://wn2000.ww2sites.com/index.php?actie=nieuws;nl>
|
Noord-Holland NUIn diverse huis-aan-huis-bladen in de provincie heeft de provincie Noord-Holland een eigen pagina 'Noord-Holland NU'. De afgelopen week was daarin veel aandacht voor de Stelling.
Twee Statenleden spreken zich, in een kader op de pagina, positief over de Stelling uit. Peter Prins ziet een toename in het politiek besef. Ook denkt hij aan een bezoekerscentrum in de Kustbatterij bij Diemerdam. Ik zal hem binnenkort eens vragen wat hij dan precies voor ogen heeft want er is nogal weinig overdekte ruimte op de batterij. En de woning wordt binnenkort als kantoor in gebruik genomen. Het adres van onze website over de Stelling wordt ook genoemd. Dank voor het compliment! <http://www.noord-holland.nl/>
|
BezoekerscentrumTot januari 2006 in elke nieuwsbrief een stukje over het bezoekerscentrum. Ook als er weer niets te melden is... Je kan het hele voorstel lezen of downloaden op:
|
Overig- Meer informatie over De Sniep is te vinden op de website van de gemeente Diemen: <http://www.diemen.nl/sitemap/page.asp? - Een lezer dezer nieuwsbrief blijkt geïnteresseerd in de koop van de Post van Kraijenhoff bij Diemen, met moderne woning en munitiemagazijn. De vraagprijs is 484.000 euro. - Bij een rondje wandelen om het Muiderslot bleek dat er aan de noordwestzijde een forse ingreep in de beplanting is gedaan. Daardoor is nu een betonnen bouwwerk in de oude wal te zien. Volgens mij is het een onvoltooide groepsschuilplaats (piramide, 1939) waarvan het dak ontbreekt.
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|
Nieuwsbrief 200
Afgelopen donderdag werd de Nationale Monumenten Studiedag gehouden op het Hembrugterrein te Zaandam. Dit werd georganiseerd door de 
Vervolgens kwam er een presentatie van Axel Fohl over complexe monumenten in Europa. De Engels gesproken woorden van deze Duitser waren echter volkomen onverstaanbaar en de dia's te klein of te donker. Bovendien kon deze meneer de ingeplande 30 minuten met maar liefst 20 minuten verlengen. We waren toe aan de koffiepauze... 
Vervolgens was er in een ander gebouw een staande lunch van anderhalf uur en slechts vijf schalen broodjes. De koffie was ook veel te snel op.
Peter Schat vatte de geschiedenis van de Stelling samen en pleitte voor bescherming van de kleinere werken van de Stelling zoals de sectorparken. Henk Bart schetste zijn praktische ervaringen in het gebruik van forten en de geneugten en problemen die erbij optraden.
Het 
Zoals hierboven beschreven ging materiaal van het AVP via de sectorparken naar de groepsdepots en vervolgens naar de vakdetachementen en forten. Naast de gemeente Amsterdam waren er vier sectoren die elk een sectorpark hadden. Om materieel en munitie niet bij elkaar op te slaan, was elk sectorpark in twee afdelingen gesplitst. In totaal dus acht locaties waarvan er nog twee compleet zijn. Op vier zijn nog enkele gebouwen aanwezig en twee zijn geheel verdwenen.
Wanneer het gebouwd is, is me nog niet duidelijk maar het zou van een bouwstijl uit de jaren 1920 of 1930 zijn geweest. Rond 1980 was het in gebruik bij het Havendetachement Amsterdam.
Als je er echt de tijd voor neemt is een bezoek aan het 
De officiële opening van de 
Burgemeester Cammaert sprak vervolgens vol lof over de prestatie van de WN2000, die geheel op eigen krachten en met eigen middelen een 'heus' IJmuidens museum over de Tweede Wereldoorlog heeft opgericht. Dat dit niet zonder slag of stoot ging, had Niels eerder ook uit de doeken gedaan. We hebben nog een lange weg te gaan, maar kunnen tevreden zijn met de reeds behaalde resultaten. Al met al een opening waar wij met veel genoegen op terug kunnen kijken.
Waaronder een prijsvraag om een exemplaar van het Stelling-boek te winnen.