Nieuwsbrief 407Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam Een nieuwsbrief van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
InhoudIn deze nieuwsbrief:
|
InleidingBeste lezer, De lentekriebels beginnen weer; mensen melden zich weer aan voor de nieuwsbrief. En enkele grenspaalzoekers willen naar buiten en met hun verslag beginnen we deze nieuwsbrief. Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2013/nieuwsbrief-407/ De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 17 april verschijnen. Bijdragen graag ruim van tevoren toezenden. Veel leesplezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
DienstberichtenDank aan Stichting Fort bij Edam voor hun donatie voor 2013! Alvast succes met het aanstaande seizoen gewenst! De dag-excursie is volgeboekt! Nieuwe aanmeldingen worden op de wachtlijst geplaatst en bij voldoende aanmeldingen wordt een extra personenbusje gehuurd. Ook komen er nog plaatsen vrij door afmeldingen of niet op tijd betalen van andere deelnemers. Het Twitter-account van deze website heeft nu ruim 200 volgers en op Facebook bijna 100 keer 'geliked'. Indien ook u van Twitter en/of Facebook gebruik maakt bent u van harte welkom om te Volgen of te Liken om kort nieuws en wetenswaardigheden te ontvangen. Op 14 februari jl. vond, bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed te Amersfoort, het kleurhistorisch platform plaats. Een gevarieerde groep sprak naar aanleiding van Fort benoorden Spaarndam over schilderingen, tekeningen, teksten, schetsen en graffiti in van oorsprong ongeklimatiseerde militaire gebouwen. Zodra er een verslag verschijnt zal er hier uitgebreider op in gegaan worden. Eind 2012 heb ik als Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam een aanvraag bij Natuurmonumenten ingediend om een van de gebruikers van Fort bij Abcoude te mogen worden. Dat is helaas afgewezen maar ik hoop dat er toch op een of een ander fort nog eens een ruimte beschikbaar komt. Weer veel gaande rond Fort benoorden Spaarndam en de vijf gemeenten die betrokken zijn bij het Recreatieschap Spaarnwoude. Vertrouwen in de overheid nam er al niet door toe maar nu moet het toch wel snel dalen. Zie voor een behoorlijk overzicht van nieuws en opinie de (gelukkig?) niet objectieve website van Stichting Natuurbehoud Fort Benoorden Spaarndam.
|
Grenspaal O12 aan het oog onttrokkenTekst en foto: Alex Wijsman. De weersomstandigheden voor 5 maart waren prima. Vanwege de stralende zon, de immens mooie blauwe lucht en een temperatuur van iets boven de twee cijfers moet het bij iedereen gaan kriebelen. Dat is het ultieme voorjaarsgevoel. Martijn Biesmans en ikzelf wilden er op uit. Op pad en de natuur in. Al deze ingrediënten nodigden ons uit om een fikse wandeling te maken en daarbij een inspectietocht naar Fort aan de Winkel te ondernemen. Alle benodigde informatiemateriaal hadden we reeds van René Ros ontvangen, zodat we helemaal op de hoogte zijn welke palen er zich rond het fort zouden moeten bevinden. Fort aan de Winkel
|
Dagexcursie Stelling van Amsterdam 2013 (H)Op zaterdag 20 april zal -nadat vorig jaar was overgeslagen- voor de twaalfde keer de geheel verzorgde, unieke dagexcursie naar een deel van de Stelling van Amsterdam plaatsvinden. Het doel van de excursie is om forten te bezoeken die normaal niet of nauwelijks toegankelijk zijn en waar mogelijk vrij rond te wandelen. We bezoeken een zestal forten in het Zuidfront, van Aalsmeer tot en met Botshol tijdens een rondrit door het gebied. De dag begint om 10.00 uur bij Fort bij Aalsmeer en duurt tot ongeveer 17.30 uur wanneer je weer bij het startpunt terugkeren. U bent van harte welkom om deel te nemen en u kunt zich vanaf heden aanmelden! Dagexcursie Stelling van Amsterdam 2013
|
Douwe PijlNa eerdere bezoeken aan de erevelden in Rhenen, Loenen (Gld.) en Margraten bezocht ik in de zomer van 2012 de Duitse Militaire Begraafplaats bij Ysselsteyn in Limburg. In Rhenen was het nog haalbaar om alle graven langs te lopen en de namen te lezen. Zeker in Ysselsteyn is dat onbegonnen werk. In de regelmaat van de grafkruizen vallen de afwijkingen op en willekeurig keek ik naar de namen en leeftijden op een aantal kruizen. Het resultaat is een degelijk onderbouwde publicatie waarin duidelijk wordt dat
het geen zware misdaden waren maar eerder toeval, overlijden op de verkeerde plaats en naamswijziging van de begraafplaats. De publicatie is te downloaden als PDF-bestand en omvat 46 geïllustreerde pagina's met bijlagen en eindnoten. Tevens is er een Google Earth bestand met de in de publicatie genoemde locaties. Douwe Pijl. Het verhaal achter een graf bij Ysselsteyn (PDF download)
|
En nu verder...Sorry, sorry. Ik heb het werk aan (voor?) de Stelling afgelopen jaar zwaar verslonst. Het plezier en de uitdaging zijn al een paar jaar weg. De laatste tijd kost het ook meer moeite om een nieuwsbrief te schrijven en samen te stellen. Ook veranderingen en drukte in de broodwinning met database-werk eisten meer tijd. Uitdaging (challenge), bekwamen en ontwikkelen (mastery), doel (purpose) en een zinvolle bijdrage leveren (making a contribution) maar ook inspirerende mensen vond ik in het hierboven genoemde onderwerp 'Douwe Pijl'. Het onderwerp sloot mooi aan op mijn eerdere onderzoeken naar de 'politieke delinquenten' (een eufemisme voor landverraders) die in forten werden opgesloten. Gesterkt door de positieve reacties en een geheime inspirator wil ik op een andere manier onderzoek naar de Stelling gaan doen. Maar eerst nog een achterstand wegwerken...
|
Online bronnenEen deel van de achterstand van het werk komt door een overvloed aan digitale online bronnen. Hieronder noem ik er vier waar ik mee ben bezig geweest en met welke redenen ik daar niet verder mee ga. Mocht iemand dieper deze bronnen in gaan en belangrijke nieuwe informatie vinden, dan biedt deze nieuwsbrief uiteraard de mogelijkheid om dat te delen met andere geïnteresseerden. In 2006 voerde de Koninklijke Bibliotheek een pilot uit met het online plaatsen van een beperkte serie historische kranten. Wijlen Ron Erhardt heeft aan de hand van een lijst van trefwoorden daar veel interessante informatie over de Stelling en haar forten in gevonden. Toen bleek ook dat zoeken op trefwoord een ongelooflijke hoeveelheid informatie (en werk) opleverde. De Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap verzorgt sinds 1972 de uitgave van het tijdschrift Militaire Spectator namens het Ministerie van Defensie. Het tijdschrift verscheen in 1832 voor de eerste maal en ter ere van het 175-jaar bestaan werd de gehele uitgave gedigitaliseerd en online geplaatst. Een andere online bron zijn de parlementaire documenten uit de periode 1814 tot 1995 van de Eerste en Tweede Kamer, de Staten-Generaal. Ook hier geldt, ongeleid zoeken leidt tot weinig. Leuke webtip, met dank aan Michel van Best, zijn de Sovjet kaarten van Nederland. Erg leuk om je woonplaats in het cyrillisch te zien. De forten staan summier aangegeven. En een blauwe band van Naarden tot de Biesbosch en langs de IJssel geeft aan tot waar ze verwachtte dat een inundatie opgezet kon worden...
|
De vijf archiefwettenZe zijn niet geniaal of hilarisch maar sinds 1998 heb ik voor mezelf een vijftal 'archiefwetten' opgesteld. Vooral in de periode 1998-2003 heb ik heel veel archiefonderzoek gedaan. Vierde archiefwet van Ros: Elke archiefwet zal ik ook op het Stelling Forum, Twitter en Facebook plaatsen zodat je kan reageren of doorsturen. 'De vijf archiefwetten' op Stelling Forum
|
Kanonnier CouenbergMet dank aan: Els Couenberg, Joop Couenberg en Cor Wagemakers. Er zijn mensen van een bepaalde leeftijd die dingen opruimen. En er zijn mensen van een jongere leeftijd die dingen verzamelen. In de doos zat ook een exemplaar van het 'Herinneringsalbum Stelling van Amsterdam' uit 1916. In dit exemplaar staat voorin de naam 'L.J. Couenberg' en een adres in Heemstede. Het bevat een ongedateerde brief van de vinder en een losse foto (links afgebeeld). Uit de brief blijkt dat het herinneringsalbum in een prullenbak in een verzorgingshuis in Bennebroek was aangetroffen. Via de website Graftombe.nl kon achterhaald worden dat in 1992 een Leonardus Johannes Couenberg was overleden. Waarschijnlijk was hij de zoon van de soldaat en bewaarde hij het herinneringsalbum van zijn vader. Inderdaad vond ik zijn naam in de stamboeken en controlelijsten van 2VgA die bewaard worden in het Nationaal Archief in Den Haag. Zijn eerste opkomst voor de dienstplicht was 10 dagen na de algemene mobilisatie van de Eerste Wereldoorlog. Uiteindelijk zou zijn diensttijd bijna drieënhalf jaar duren en verbleef hij voornamelijk op Fort bij Kudelstaart. Hij maakte op Fort bij Aalsmeer de overgang naar de nieuwe luchtafweerafdeling mee. Met al deze informatie kon een biografie opgesteld worden dat toch weer een apart menselijk verhaal over de Stelling verteld. Kanonnier Couenberg (Nieuw)
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|