Nieuwsbrief 217Nieuwsbrief Website Stelling van Amsterdam, nummer 217 Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam (StvA) van Stichting Militair Erfgoed Groot-Amsterdam (MEGA). Geschreven door René Ros tenzij anders aangegeven. Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op: Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan geïnteresseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.
|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Achter de artikelen in deze inhoudsopgave staat aangegeven, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.
|
VoorwoordArchiefonderzoek is eigenlijk een vicieuze cirkel. Het volgende archiefstuk geeft je een beter inzicht in een vorig archiefstuk. Soms moet je na enkele jaren weer eens een archiefstuk bekijken. De resultaten hiervan beslaan het grootste deel van deze nieuwsbrief. Maar helaas moet deze nieuwsbrief wederom beginnen met een condoleance - de derde in een jaar tijd. René Ros P.S. 1: Nog een paar dagen de kans om de enquete in te vullen.
|
CondoleanceOp dinsdag 20 september is na een kort maar ernstig ziekbed, Micheline de Haes overleden. Zij was de vrouw van Eddy de Haes, bestuurslid van onze stichting. De andere bestuursleden en medewerkers wensen Eddy en de overige familieleden heel veel sterkte met het verwerken van dit grote verlies.
|
Week van de GeschiedenisIn het kader van de Week van de Geschiedenis stelt Stichting Mega het Fort bij Uithoorn open voor rondleidingen. In het fort is ook de tentoonstelling over de Stelling is de bezichtigen. Een fort moet je in alle seizoenen meemaken, dus ook in de herfst. Zelfs als het regent is het de moeite waard om binnen in de 44 lokalen rond te dwalen. <http://www.stichting-mega.nl/weekvandegeschiedenis/>
|
Archief: Naamgeving fortenEen map uit 1895 werd wederom geraadpleegd, over de naamgeving van de forten (zie ook Nieuwsbrief 108). Daarin vielen nu ook een paar kleine posten op. Waaronder het (beoogd) hergebruik van nog een Post van Kraijenhoff in het huidige Driemond als Post Schoonoord, later alleen bekend als groepsdepot. En een Post aan de Uiterweg aan de Westeinderplas, waar op een oude kaart mitrailleurs worden aangegeven. Leuker waren de namen in de tweede kolom, blijkbaar twee jaar geleden niet opgevallen omdat er later daadwerkelijk elders forten met enkele van de namen hebben bestaan. Want het voorstel ging niet alleen over geografische namen, maar ook geschiedkundige namen. Zo bedacht de schrijver om het fort dat tegenwoordig Fort bij Edam wordt genoemd, de naam 'Fort Coehoorn' te geven. Of 'Fort Kraijenhoff' voor Fort bij Marken-Binnen (een gelijknamig fort lag al bij Nijmegen) en 'Fort Willem de Derde' voor het Fort bij Nigtevecht. Om verdere naamsverwarring te voorkomen houden we het hier maar onder de pet en worden deze namen verder niet in de website opgenomen... <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uiterweg/>
|
Archief: Geneeskundige VerplegingEen ander dossier met stukken van rond 1912, ging over de geneeskundige verpleging met diverse memories voor de diverse sector- en groepsartsen. Het Vak Ransdorp, met Kustbatterij bij Durgerdam, viel onder de Sector Ouderkerk. Maar de Sector-arts Ilpendam kon de bezetting blijkbaar beter bereiken... Toen realiseerde ik mij dat dit de documenten zijn die informatie kunnen bevatten over de zorg voor de overledenen - de Stelling was immers niet gebouwd om broodjes te bakken en te picknicken! En mogelijk kon de tip over een voorbereide massabegraafplaats bij Bovenkerk worden ontkracht of bevestigd. Helaas! Heel algemeen werd aangegeven dat overleden soldaten in principe ter plekke begraven zouden worden. Tenzij de geest het lichaam verliet op een verbandplaats of hospitaal, dan was er een tijdelijk mortuarium. Wel moesten er heel wat formulieren ingevuld en opgestuurd worden. Onder andere aan de ambtenaar van de burgerlijke stand maar mocht deze niet meer aanwezig zijn - gevlucht voor het oorlogsgeweld - dan volstond de Sectorcommandant. <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/index/sectoren>
|
Archief: Beschadiging van inundatiekadesEen volgend dossier, uit 1918, bevatte stukken over de mogelijke beschadiging van inundatiekades door vijandelijk artillerievuur. Als mogelijke oplossingen werd gedacht aan extra zware dijken of dubbel uitgevoerde dijken. Ook moesten gereedschappen, zoals scheppen, in voldoende mate langs de hoofdverdedigingslijn aanwezig zijn om zo snel mogelijk doorbraken te kunnen dichten. Voor zover bekend zijn deze maatregelen nooit daadwerkelijk structureel getroffen. In het geval van de Liniewal beoosten het Fort bij Veldhuis is wel sprake van een dubbele dijk maar de reden hiervoor is niet bekend. Mogelijk dat het ook een rol speelde bij het inrichten van de Assendelver Zeedijk als tweede linie achter de Liniewal Aagtendijk - Zuidwijkermeer. Een maatregel die destijds al bedacht was, maar pas tijdens de Koude Oorlog in het gebied is toegepast, zijn de damsluizen in de boezemwateren. Bij een dijkdoorbraak zouden deze damsluizen er voor zorgen dat slechts een deel van het boezemwater in de polder zou leeglopen. Vanaf 1952 werden de BWO-damsluizen aangelegd, waarin BWO staat voor 'Bescherming Waterstaatswerken in Oorlogstijd'. <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/veldhuis-linie/>
|
Archief: Kazematten WeespHet eigenlijke doel van het recente bezoek aan het Nationaal Archief was om informatie op te duiken over de Kazematten Weesp. We hebben inmiddels met zekerheid twee G-kazematten ondergronds in de wallen van Weesp aangetroffen. En uit een na-oorlogse kaart bleek dat er ten zuiden van Weesp een Nederlandse tankval was aangelegd, welke grotendeels nog bestaat. Ten eerste wordt in een brief van februari 1940 aangegeven dat er zeven groepsnesten tussen de Aetsveldse Weg en het Merwedekanaal worden aangelegd. Uit een ander dossier blijkt dat in dit gebied de PEN een nieuw onderstation aan het bouwen was en de verzakking van een hoogspanningsmast wijtte aan de activiteiten van het leger. Herstel en eventueel schadevergoeding werden geëist. En ten tweede informatie, uit november 1939, over de reden en aanleg van de tankval. Die aanleg was toen al aangevangen en de kosten zouden ongeveer 21.000 gulden bedragen. Door de vrijkomende grond deels te gebruiken voor de aanleg van de groepsnesten kon daarop echter 8.000 gulden bespaard worden - 't is de steeds opduikende volksaard. <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/weesp-kazemat/> * in Het Utrechts Archief, Utrecht
|
Archief: Beslist geen familie van soldaat F.H. RosGeïnspireerd door het onderzoek naar Kanonnier Gaveel heb ik enige tijd geleden getracht gegevens in het Nationaal Archief te vinden over soldaat Groennou, van wie een soldaten zakboekje in mijn bezit was gekomen. In een klapper van hetzelfde regiment keek ik niet alleen onder de 'G' maar ook bij de 'R' van Ros. En toevallig trof ik daar milicien-soldaat Franciscus Hermanus Ros (1894-1968) aan die geen directe familie bleek te zijn. In de stambomen op de website van mijn vader stond die Ros in de tak Den Haag, terwijl ikzelf van de tak Harlingen ben. Vanaf oktober 1914 tot augustus 1916 zat hij voor 19 overtredingen in totaal 115 dagen straf uit. Tel daar nog eens 17 keer verlof van in totaal 54 dagen bij op! Heb ik al gezegd dat hij GEEN familie is??? <https://www.stelling-amsterdam.nl/mensen/gaveel.htm>
|
Overig- Deze webpagina is voor de meeste Nederlanders volledig onleesbaar, maar heeft deze maand toch voor heel veel bezoekers gezorgd: <http://www.holland.or.jp/nbt/holland_feature_articles_2005.09.htm>
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|