Sluit [X]   
 

Gedeputeerde van Diepen in 1939: geboren te Amsterdam, Noord-Holland

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief 128

Nieuwsbrief Website Stelling van Amsterdam, nummer 128
(6de jaargang, 27 januari 2004)

Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam (StvA); een onafhankelijk particulier initiatief zonder winst-oogmerk.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/>

Deze nieuwsbrief is, met meer verwijzingen en illustraties, ook te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/>
Daar is ook informatie te vinden over deze nieuwsbrieven, het aanmelden en het archief.

Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan geïnteresseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Dialezing Stelling van Amsterdam in Oude Thamer

Wie het verhaal wil horen en zien achter de Stelling van Amsterdam, kan op donderdagavond 12 februari om 20.00 uur terecht in De Oude Thamer (de Thamerkerk) te Uithoorn. Peter Schat licht aan de hand van dia's toe, hoe deze tussen 1880 en 1914 aangelegde verdedigingslinie rond de hoofdstad is ontstaan en welke betekenis zij had en nogsteeds heeft.

De Stelling van Amsterdam was bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog het modernste verdedigingswerk ter wereld. Tegelijkertijd bleek het concept van een cirkel van forten die achter een watervlakte middels flankerend granaatvuur een ondoordringbare 'muur' van vuur en staal konden optrekken verouderd. Het verhaal achter de kringstelling wordt toegelicht met archieffoto’s, tekeningen en foto’s van de huidige situatie. De verscheidenheid aan stellingonderdelen, variërend van de forten tot kruitmagazijnen, kazernes en drinkwaterinstallaties, is groter dan op het eerste gezicht lijkt. De onbekendheid met de historie van deze objecten vormt een bedreiging voor het behoud. Niet alleen de forten zijn in 1996 op de Werelderfgoedlijst van Unesco geplaatst, maar ook verbindende elementen als liniedijken, opstelpunten voor geschut, sluizen, duikers en andere vergeten of minder zichtbare bouwwerken maken deel uit van dit monument van wereldallure.

Na de dialezing is gelegenheid tot vragen stellen en discussie. Ook kan ter plekke voor een beperkte groep durfals een aansluitende nachtelijke verrassingsexcursie naar Fort bij Uithoorn worden geboekt.
De dialezing wordt georganiseerd door Weekmedia samen met de Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel en de Stichting Thamerkerk. Tevens werkt René Ros, auteur van de website over de Stelling van Amsterdam, mee aan deze avond.

Kaarten voor de dialezing zijn uitsluitend donderdag 29 januari tussen 9.00 en 17.00 uur telefonisch te reserveren bij Weekmedia, telefoon 020-3473400. Kaarten kosten exclusief excursie twee euro per stuk. Het aantal zitplaatsen is beperkt, wie het eerst komt die het eerst maalt. Adres van De Oude Thamer is Amsteldijk-Noord 3 te Uithoorn.

 

Instituut Militaire Geschiedenis

In 1998 ben ik een keer met Jurgen Lamers naar de Sectie Militaire Geschiedenis van de Koninklijke Landmacht geweest. Tegenwoordig heet het Instituut Militaire Geschiedenis en, omdat de kazerne gesloopt werd, is het verhuisd naar de Alexanderkazerne in Den Haag. Het is echter een onderzoeksinstituut en ze publiceren veel boeken, maar ze hebben ook wel wat archief en fotomateriaal dat je op afspraak kan raadplegen.
Het was hoog tijd om er weer eens te kijken en Hans Baas liep zo te zeuren om eens mee te mogen naar een archief dat ik hem maar mee nam. We zijn de afgelopen tijd tweemaal geweest.

De collectie foto's was redelijk maar had diverse gewone foto's en luchtfoto's die ik kende of waarvan ik vermoed dat ik die binnenkort op legale wijze voor een veel lagere prijs uit twee andere collecties kan reproduceren. Films over de Stelling waren er helemaal niet.

Bij Documentatie zijn er boeken en rapporten over een lange periode maar de archiefstukken beperken zich tot de Tweede Wereldoorlog. En flinke verzameling foto-kopieën (letterlijk!) van verzetsrapporten en veelal na-oorlogse kaarten van Duitse verdedigingswerken. Hele duidelijke en gedetailleerde landkaarten van de verdediging rond Amsterdam en ook over de Vorderen Wasserstellung die van Amsterdam naar Rotterdam liep. Vooral door de Vorderen Wasserstellung vielen een aantal puzzelstukjes op hun plaats: anti-tankgrachten op de luchtfoto's in Wageningen en Duitse bouwsels of hergebruik die voorheen onlogisch leken. Meer daarover als de informatie erover op de website verschijnt.

Hans heb ik aan het werk gezet om de officiers-jaarboeken na te lopen op de namen van de Stellingcommandanten. Na 1911 was dat wel redelijk compleet maar daarvoor niet. Daarbij werd ook duidelijk dat van 1879 tot 1885 een Luitenant-Kolonel van het Tweede Artilleriecommandement de scepter over de Stelling zwaaide. Maar vanwege de bouw natuurlijk ook de Genie-commandant...

Ook lag er een boek over het Fort bij Velsen uit de tijd van de sloop. Het blijkt dat in 1980 het fort verkocht werd aan Kruk met uitzondering van een pantserkoepel en het gebouwdeel waarin het stond. Men ging er vanuit dat het fort als jachthaven voor zeegaande schepen gebruikt zou gaan worden. Toen besloten werd het fort te slopen zou het gebouwdeel in een lege vlakte achterblijven. Kruk bood aan om de koepel op zijn kosten naar elders te verhuizen. Daar is Defensie/Legermuseum op in gegaan en het optillen werd gedaan met een kraan die bovenop het fort moest staan en maximaal 30 ton kon tillen. Met een shovel als extra tegengewicht kwam de koepel er toch uit - nadat het laatste 'vergeten boutje' was los gemaakt. Met vijf centimeter speling reed de oplegger door de Velsertunnel naar de Herstelwerkplaats in Alphen aan de Rijn. Daar stond een zwaardere kraan en die woog de last op 47 ton...
Daarna moet de koepel nog naar Wierickerschans en het Artilleriemuseum in 't Harde zijn vervoert voordat het bij het Kustverdedigingsmuseum in Fort bij Hoek van Holland terecht is gekomen. In de relevante hoofdstukken van het boekwerk wordt nergens gesproken over de andere twee koepels. Wel bleek uit een plattegrond dat de zuidelijke koepel van het hoofdgebouw is verhuisd. Een zit er nog in het frontgebouw, de andere zal wel bij de nabijgelegen Hoogovens zijn terecht gekomen.

In een kantoorkamer van het instituut herkende ik bij toeval het Hembrugterrein op de kaft van een rapport. Een die ik wel weer eens wilde inzien. Blijkt dat het een stapel dubbele exemplaren was en ik het rapport mocht hebben. In de stapel zaten ook boeken met de naamstempel van Wim Rijst, de in 2001 overleden correspondent van Stichting Menno van Coehoorn.

<http://www.landmacht.nl/img/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/adam-commandant/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/velsen/>

 

Overig

- Wederom door Co Stronck gevonden in het Noordhollands Dagblad: De eigenaar van Fort bij Velsen vindt 'Monumentstatus fort Velsen is onzin' <http://www.hdc-i.nl/a.php?/Pagina/0,7106,15-1-4710--1802241-1322-723605-,00>

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
FMTraining - Trainingen en cursussen voor gebruikers en ontwikkelaars van FileMaker (Advertentie)
 
 
 
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)