Sluit [X]   
 

Fortwachter Pijl in 1933: "M.A. Pijl en 3 kd" met S.S. "Johan de Wit"...

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief 113

Nieuwsbrief Website Stelling van Amsterdam, nummer 113
(7 oktober 2003, 5de jaargang)

Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam (StvA); een onafhankelijk particulier initiatief zonder winst-oogmerk.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/>

Deze nieuwsbrief is, met meer verwijzingen en illustraties, ook te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/>
Daar is ook informatie te vinden over deze nieuwsbrieven, het aanmelden en het archief.

Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan geïnteresseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Stellingmaand: Terugblik op September 2003

(tekst en foto's door Jacobus Wies, Aalsmeerderbrug)

De recent gehouden Stellingmaand, het uitgeven van het boek "Harnas voor de Hoofdstad", het Stellingpaspoort, de publikaties via internet zoals deze website, de betrokkenheid en de inspanningen van de provicie Noord Holland, de diverse ideële organisaties en de vele vrijwilligers hebben in mijn ogen de bekendheid van- en belangstelling voor de Stelling van Amsterdam in een enorme stroomversnelling gebracht. Alle lof en dank voor de initiatiefnemers en uitvoerenden.

En dan hierbij op vele bezoekdagen ook nog eens gesteund door prachtig weer. Het kon niet op.
Hiernaast was het voor ons (mijn broer, deze Vutter/opa en kleinzoon), wonende in de nabijheid van Fort Aalsmeer, teleurstellend en ook wel beschamend dat dit fort in handen van de, in dit verband apatische, Gemeente Haarlemmermeer volledig ontoegankelijk was.

Gedurende de afgelopen weken werden achtereenvolgens de navolgende forten bezocht. Te weten: Uithoorn, Drecht,Benoorden Spaarndam, Bezuiden Spaarndam, Penningsveer, Marken-Binnen, Veldhuis, Vijfhuizen en Pampus.
Opvallend was het grote aantal fietsers die met dit prachtige weer de diverse fortroutes zijn gevolgd. Ook was het bemoedigend dat er onder de bezoekers een aantal jeugdige soldaatjes waren waar te nemen. Het paspoort is denk ik zowel voor de jeugd als de ouderen een stimulans om nogeens een extra bezoekje aan een fort af te leggen.
Met mijn kleinzoon van vijf jaar bezocht ik het laatste weekeind, verdeeld over drie dagen, een achttal forten en hij is dus van soldaatje bevorderd tot kapiteintje. We bezochten nu respektievelijk Veldhuis, Drecht, Vijfhuizen, Nigtevecht, Ossenmarkt en Uitermeer. Ter afsluiting doorgereden naar Fort bij Edam omdat dit de laatste mogelijkheid deze maand was om het fort te bezoeken. Als allerlaatste, met af en toe een buitje regen, Fort aan den Ham bezocht.
De festiviteiten op Uitermeer (de puzzeltocht en soldaten in historische kledij) en Aan de Ham (de aanwezigheid van echte soldaten) waren voor de kleine militair hoogtepunten.

Bij Fort aan de Ossemarkt te Weesp werden we, na enig wachten, gastvrij-, vriendelijk- en deskundig onthaald door de historicus Ron Zeller. Laatst genoemde maakte naast een rondgang door het fort ook een tocht over de Weesperwallen, waar ons ook enige geschiedenis en wetenswaardigheden aangaande Weesp en omtrek werd verteld.
Jammer dat bij zijn afwezigheid, tijdens de tocht buiten het fort, hij door niemand ondersteund werd binnen het fort. De mensen werden aldaar, in die periode, bij de entree weinig gastvrij ontvangen. Op het moment dat wij aankwamen vertrok er onder andere een moeder met twee kinderen met de opmerkingen: "Wat is dit een kind onvriendelijk fort, wij gaan weer!"
Nog meer mensen opleiden en inzetten als gids is dus zeker nodig en nuttig.

Ook bij het Fort bij Edam zijn we enthousiast ontvangen en begeleid door een gids, die alles wist te vertellen over het fort. Toen ik hem vroeg of zij door medewerkers van de Stichting Herstelling werden geassisteerd bij de onderhoudswerkzaamheden op- en aan het fort was het antwoord: Ik ken deze organisatie niet, maar ben er zeer in geïnteresseerd. Da’s vreemd?*

Bij Fort Uitermeer werden we rondgeleid door een gedreven en lyrisch over de natuur vertellende Norbert Daemen. Naast zijn ecologische informatie vertelde hij ons dat een van de plofhuizen met de grond gelijk gemaakt gaat worden om zodoende een van de gewenste zichtlijnen te creëren. Het zou in een hoop stenen dienen te veranderen met grond overdekt.
Onsinziens "Een zichtlijn - prima", maar daarvoor een van de kruitmagazijnen opofferen door sloop??? **

Op een mooie zonnige woensdag is ook Fort Pampus weer eens bezocht. Hier was sinds ons vorige bezoek vijf jaar terug veel opgeruimd, schoongemaakt en verbeterd. Er wordt zelfs een nieuwe houten vloer aangebracht boven het waterreservoir***. En we kochten daar een fles Pampusbier.

Met deze summiere opsomming van een paar van onze belevenissen tijdens de fortenmaand is niet aan alle door ons bezochte forten en diverse aktiviteiten recht gedaan. Aan alle veertien bezoeken hebben we, zonder uitzondering, veel plezier beleefd en nogmaals alle lof voor initiatiefnemers en/of uitvoerenden.

Noten redactie:
* Stichting Herstelling heeft op het Fort bij Edam alleen de ruimtes van de wijnproeverij en toiletgroep opgeknapt. De gidsen van Vereniging Oud Edam zijn hiervan mogelijk niet op de hoogte.
** Volgens de artist-impression worden er op het Fort Uitermeer nog vier of vijf magazijnen gesloopt.
*** Het waterreservoir is nooit de bak in de vloer geweest zoals het nu lijkt. Het was een hoge metalen bak die in het lokaal stond en net als al het andere metaal van het eiland verdween. Een houten vloer is dus verre van een reconstructie maar een manier om een grotere ruimte voor ontvangsten te creeëren.

 

Rijksmuseum

Kort geleden werd ik gebeld door een medewerker van de Rijksgebouwendienst die betrokken is bij de renovatie van het Rijksmuseum te Amsterdam.
Hij vroeg mij of ik iets wist over het waterreservoir onder de Tekenschool van het Rijksmuseum. Deze Tekenschool is later gebouwd dan het hoofdgebouw (1885) en staat er los van in de tuin.

Onder het gebouw zou, volgens een geciteerd boek, op verzoek van het Ministerie van Oorlog tijdens de bouw in 1891 een drinkwaterreservoir zijn aangelegd. Hierin zou het regenwater van het dak van het Rijksmuseum opgeslagen moeten worden.
Dat is bijzonder want tot dat moment dacht ik dat er geen voorzieningen wat betreft drinkwater zijn aangelegd totdat in 1900 werd begonnen met de bouw van de Militaire Drinkwatervoorziening bij Sloten.
Uit een eerdere periode (Vesting Amsterdam?) waren wel al zeven van zulke reservoirs in de stad aangelegd - waarvan enkele jaren geleden een werd herontdekt. En er zijn mij bouwtekeningen uit 1891 bekend van reservoirs bij militaire bouwwerken zoals het Militair Hospitaal en de Oranje Nassaukazerne.

Als er inderdaad voor 1900 voorzieningen zijn aangelegd, was dat zeer waarschijnlijk niet volgens een vastgesteld plan. Het opvangen van regenwater van zo'n groot gebouw als het Rijksmuseum kan wel eens een gelegenheid zijn geweest die het ministerie niet voorbij wilde laten gaan.
Het reservoir van het Rijksmuseum zou dan wel eens uniek kunnen zijn. Hopelijk gaat het niet bij de renovatie verloren.

<http://www.rijksgebouwendienst.nl/>
<http://www.rijksmuseum.nl/>

 

Wijzigingen

Remise WeespSinds 13 augustus zijn de onderstaande wijzigingen in de website aangebracht. Zie <https://www.stelling-amsterdam.nl/colofon/wijzigingen/> voor een volledig overzicht met klikbare verwijzingen.

- Bij zestien forten en magazijnen is informatie opgenomen over gebruik door de Duitse bezetter zoals door het verzet is gerapporteerd.
- Informatie over de twee ontwerpen uit 1912 en 1921 voor Fort bij Muiderberg toegevoegd.
- Informatie over sneuvelen van 16 Georgische soldaten op Fort aan de St. Aagtendijk.
- Foto en locatie Duitse 'Bereitschaftsraum' aan Middenweg, Amsterdam toegevoegd.

Nieuwe pagina's:
- Kazemat Weesp
- Linie van Beverwijk
- Collectie
- Spotprent Spijkerboor
- Gedenkplaat Kringenwet te Weesp

En tevens nieuwe foto's van:
- Fort aan de St. Aagtendijk
- Positie van Spaarndam
- Fort bij de Liebrug
- Fort bij Nigtevecht

 

Overig

- Verbazend weetfeitje: in het zuiden van Engeland is tijdens de oorlog een stuk Atlantikwall gebouwd om te oefenen. De restanten zijn nog aanwezig, kijk naar 'The British Atlantic Wall' op <http://www.atlantikwall.co.uk/>

- Wederom is een hardware-investering vereist: de 30 Gb harde schijf met onder andere het foto-archief is geheel onbruikbaar geworden. De voeding heeft het begeven en heeft daarmee de schijf onherstelbaar vernield. Het terughalen van de back-up is voltooid en het lijkt erop dat er geen foto's verloren zijn gegaan. Hoogstens moeten een aantal foto's opnieuw gecatalogiseerd worden.

- De onregelmatigheidstoeslag voor fortwachters is blijkbaar niet mals! Eric en Nanette, de fortwachters van Fort aan het Pampus, gaan een sponsortocht op de motor naar Nepal maken onder de naam Wheels for Eyes. De tocht duurt drie maanden en is te volgen op hun website. Daar kan je ook sponsor worden. <http://www.wheels4eyes.nl/>

- Met ingang van deze nieuwsbrief zijn de items 'Linke Links' en 'Uw mening' definitief vervallen wegens respectievelijk uitputting en gering gebruik.

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)
 
 
 
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)