E-Nieuwsbrief Website Stelling van Amsterdam, nummer 24
(2 september 2000)
Beste lezer,
Bij deze een nieuwe e-nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/>
CAMERA
Tot heden hadden we twee Apple QuickTake 200 digitale camera's om onze foto's
te maken. Het grootste probleem was echter het ontbreken van een flitslamp zodat
binnenopnamen in een onverlicht fort alleen met kunst en vliegwerk mogelijk
waren.
Om dat probleem te verhelpen en betere foto's te kunnen maken was onze wens
om een modernere camera te bezitten. Gelukkig hebben we Stichting
Herstelling bereid gevonden een camera bij te dragen. Dit als steun voor
ons project en als tegenprestatie voor het maken van hun website door René.
Leverancier Axel
Development & Support gaf bovendien korting op de camera en accessoires.
In de loop der tijd hadden we een methode in plaats gebracht om op snelle en
batterij-zuinige wijze de foto's van de camera op een harde schijf te krijgen.
Om dat te behouden waren er nog enkele accessoires nodig om de capaciteit te
verhogen en kaarten van de camera in een draagbare computer te krijgen. Het
restant van de opbrengst van de CD-ROM verkoop van eerder dit jaar is daar voor
gebruikt. Dus naast Stichting Herstelling en Axel Development & Support
ook veel dank aan hen die ons toen gesteund hebben door de CD-ROM met de website
aan te schaffen!
Inmiddels hebben we de camera aan een praktijk-test onderworpen door het onverlichte
binnenste van het Fort bij Vijfhuizen te fotograferen. Geslaagd op alle punten. Alleen de flitser is soms wat té
enthousiast, zeker met witte wanden en plafond.
De volgende zorg is de opslagruimte voor al die foto's maar voorlopig kunnen
we nog even uit de voeten...
<http://www.herstelling.nl/>
<http://www.axel.nu/>
METAALDETECTOR
In de keelkazemat van het Fort aan de Drecht komt een kleine tentoonstelling met materiaal afkomstig van het fort. Samen met een kennis is Jurgen tweemaal naar het fort gegaan en hebben ze met een
metaaldetector de kale grond aan de rechterkant van de keelzijde afgezocht.
Er waren uiteraard duidelijke militaire sporen te vinden. Zoals zeer veel Nederlandse
revolverhulzen nummer 5 met de stempels D35 en D38. Twee leeuwenknopen, enkele
munten, bestek, twee theelepeltjes, twee zakmessen en een brandblusser. Daarnaast
vonden ze nog onderdelen van munitiekisten en de bijbehorende loodjes. De loodjes
hadden stempels met munitiemagazijnen DKG, MvO 231, AI (Artillerie
Inrichtingen) en MP. Ook kwamen er nog wat andere zaken uit de grond zoals
raamhaken, slotplaten en ander fortmateriaal.
Verder kwam er ook Duits materiaal de grond uit. Enkele mauserhulzen, 9mm hulzen,
een Duits gasmaskerblik en wat onduidelijke spullen. Het meest raadselachtig
was toch wel de vondst van een huls van een Russisch Mosin-Nagant geweer.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/drecht/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zaandam-ai/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/magazijnen/>
CULTUURVERSCHILLEN
Hans Baas <hans.baas@zonnet.com> deed ons verslag van een poging tot bezoek
aan Fort aan de Drecht:
"Ik ben vandaag naar het Fort a/d Drecht gewandeld, oefenen voor het wadlopen!.
De renovatie lijkt goed gelukt, de muren zijn mooi schoon en scheuren zijn weggewerkt,
de toegangspoort is verdwenen en de brug ligt er weer, ook zijn de rare lampjes
van het restaurant verdwenen, alle deuren en luiken zijn geschilderd en het
ziet er weer fris uit.
Ik wilde nog even aan de frontzijde kijken, maar net toen ik over het hek wilde
klimmen kwam er een "natuurfiguur" aan, compleet met vlindernetje. Toen ik netjes
vroeg of ik verder mocht kijken was het antwoord dat hij dat wel mocht maar
ik niet (foute vraag 1). Daarna merkte ik op dat het fort er weer mooi uitzag
maar hij was het helemaal niet met mij eens en zei dat de natuur verpest was
en dat dit allemaal de bedoeling niet was geweest (foute vraag 2).
Toen ik daarna nog opmerkte dat de natuur zich heus wel zou herstellen en als
voorbeeld Fort Uithoorn noemde, die
er weer erg mooi uit ziet met minder bomen, had ik het helemaal gedaan en liep
hij met grote stappen weg (foute vraag 3 !! )."
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/drecht/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uithoorn/>
OPEN MONUMENTENDAG
Dit is echt een themanummer over het Fort aan de Drecht. Want op Open Monumentendag (9 september) wordt het gerestaureerde fort geopend. En wel door "Minister van Oorlog" De Grave in aanwezigheid van gedeputeerde Enno Neef, burgemeester Groen en André van Duin(!?). Het wordt een groots spectakel!
In samenspraak met de uitvoerende stichting en de Gemeente Uithoorn zullen Jurgen en René op die dag met enkele computers de gelegenheid aan bezoekers geven om de website te bekijken. Een soortgelijke aanwezigheid op het Fort Zuidwijkermeer tijdens de Week van het Landschap in september 1999 was zeer succesvol.
Meer over de festiviteiten is te lezen in een artikel uit de Nieuwe Meerbode welke via de Evenementen pagina te bereiken is. Informatie over andere forten in de Stelling die op deze dag open zijn is te vinden op de Toeristische Tips pagina.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/algemeen/fotoreportages/>
<http://www.uithoorn.nl/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/algemeen/> (Toeristische Tips)
FOTOTOCHT SECTOR SLOTEN
Op een wisselvallige dag zijn we een stuk van de Sector Sloten doorgereden.
Daarbij hebben we inlaatduiker van de Zuiderpolder, nu in gebruik als uitwateringsgemaal,
en de veel grotere inlaatduiker aan de Vijfhuizerpolder bekeken. De eerste inlaatduiker
ligt naast de Damsluis in de Fuikvaart en de tweede naast de Damsluis in de
Ringvaart bij Vijfhuizen dus die hebben we ook gefotografeerd (Zie Inundaties).
Bij de brug over de Ringvaart bij Vijfhuizen ligt niet een Duitse Tobruk (betonnen
schuttersput) maar een achthoekig betonnen geschutsopstelling van Duits model
(2 cm luchtafweer?) (Zie Duitse
Werken).
Ook nog eventjes op twee plaatsen "niets" gefotografeerd. De eerste was de locatie
van het geplande Fort aan de Fuikvaart (t.o. de Fuikvaart). De tweede was de liniewal
van mijlpaal 19 naar Fort aan de Liede.
Toen langs de ringvaart naar het zuiden, naar de Voorstelling
bij Vijfhuizen. Op het terrein van een golfclub zijn een ontelbaar aantal
schuilplaatsen (ca. 20?; je weet nooit welke je al geteld hebt) en enkele mitrailleuropstellingen.
Iedereen mag het terrein op om te kijken maar je mag niet op de greens lopen.
Eerst dus uitzoeken wat greens zijn! :-)
Via de eigenaar, de Provincie
Noord-Holland hadden we toegang tot het Fort
Bij Vijfhuizen geregeld. We ontdekten al snel dat we niet de rechter helft
van het bomvrije gebouw in konden omdat binnen alle toegangen zijn dichtgemetseld
en er geen passende sleutel voor de buitendeuren was. Enkele bevindingen: in
de twee berghokken lag nog een laag steenkool, de druipkokers van de regenwaterafvoer
zitten in de tussenmuren met een luikje in het midden van de wand voor het zandfilter,
de twee waterreservoirs liggen niet onder de vloer maar buiten het hoofdgebouw,
verschillende motiefjes op de wanden, twee gaasdeuren etc. De keelkazemat is
smal van opzet en op de betonnen rand van de kanonaffuiten zijn twee korte tabellen
met schootsafstanden.
In de frontwal is een allegaartje aan bouwwerken: de twee hefkoepelgebouwen
die door de Duitsers opgeblazen zijn, twee mitrailleuropstellingen uit 1917-1918,
een Duitse geschutsopstelling zoals die ook bij de brug van Vijfhuizen staat
en enkele aarden traversen.
Afsluitend hebben we Damsluis in de IJtocht en het Fort
bij Hoofddorp nog even kort bezocht.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/werk-inundatie/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/duits/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/fuikvaart/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/mp19/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/vijfhuizen-voor/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/hoofddorp/>
<http://www.noord-holland.nl/>
Het volledige verslag is gepubliceerd op de Rondzendlijst verdedigingswerken <http://www.egroups.com/groups/verdedigingswerken/>
BEZOEKERSCENTRUM
Tijdens ons bezoek aan het Fort bij
Vijfhuizen vroegen we ons al af of het nog haalbaar was om er een bezoekerscentrum
voor de Stelling te vestigen en deze tegelijk met de Floriade 2002 te laten
openen.
In de nieuwste Pampus Post is echter sprake dat het "Nationaal Informatiecentrum
van de Stelling" op Pampus wordt gevestigd.
Zelf betwijfelen we of het zinvol is om een informatiecentrum met een themapark
in een niet-representatief fort te combineren. En in dit geval kan van even
langsfietsen en binnenlopen geen sprake zijn. De vaartocht van 20 minuten zou
daar wel eens te lang voor kunnen zijn.
Bovendien blijven we hopen dat tijdens de Floriade Fort bij Vijfhuizen wel opengesteld
wordt voor publiek. Of misschien zelfs Batterij
aan de IJweg tijdelijk onder de grond vandaan wordt gehaald???
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/vijfhuizen/>
<http://www.floriade.nl/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/pampus/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/ijweg/>
Fort aan Het Nieuwe Meer
Het Fort aan de Nieuwe
Meer is één van de vier forten die rond 1840 zijn aangelegd
i.v.m. de inpoldering van de Haarlemmermeer, als onderdeel van de Posten van Kraijenhoff.
Rond 1900 is de Militaire Drinkwatervoorziening in de nabijheid aangelegd met bronpijpen langs het fortterrein. Vanaf ca. 1920
is er een "Magazijn voor bijzondere
opkomst" gebouwd waarvan nu nog de acht grootste gebouwen bestaan. Twee
kleinere zijn gesloopt evenals een munitiemagazijn omringd door een aarden wal.
Recent was René op het terrein aan het kijken n.a.v. nieuwe aantekeningen
uit de archieven. Er waren toch geen andere gebouwen meer dan we al eerder gevonden
hadden. Maar René kwam in gesprek met de bewoners van de vm. Marechaussee
kazerne. Een aantal van hen ijveren voor een monumentstatus van hun complex
en wellicht ook van de Militaire Drinkwatervoorziening. Overigens zijn de bewoners sinds
ca. 10 jaar geen krakers meer, maar voor 1 miljoen gulden / 450.000 euro eigenaar
geworden en worden de gebouwen als werk-ateliers gebruikt. (op 9 september is
er een open dag: <http://www.kodeskaden.nl/eggnog/>)
De bewoners en René hebben de archiefstukken doorgenomen en over en weer
werd wat info gegeven. De voor de bewoners raadselachtige tekeningen van gebouwen
konden opgehelderd worden. Het ging namelijk om gebouwen van het geheel verdwenen Magazijn
Riekerpolder dat in de nabijheid lag.
Zeker omdat de Schiphol Development Company (sloop)plannen heeft lijkt er toch
wel enige druk te staan op het aanvragen van de monumentstatus. Wij hopen tenminste
dat de bewoners, Stichting
Stelling van Amsterdam, Provincie
Noord-Holland, de Gemeente
Amsterdam en andere eigenaren/gebruikers zich zullen inzetten van deze twee
zeer unieke bouwwerken.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/riekerpolder/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/magazijnen/>
RIJKSMONUMENTEN
Van de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg ontvingen we informatie dat de drie forten in de
Gemeente De Ronde Venen (prov.
Utrecht) medio oktober 2000 Rijksmonument worden. Het gaat hier om het Fort
bij Uithoorn, Fort Waver-Amstel en het Fort in de Botshol.
De overige forten in de Provincie Utrecht behoren tot de Gemeente Abcoude en
de aanwijzing daarvan als Rijksmonument loopt nog.
Overigens is Fort bij Velsen wel recent
een Rijksmonument geworden maar er loopt nog een bezwaarschrift...
<http://www.rdmz.nl/
<http://www.provincie-utrecht.nl/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uithoorn/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/waver/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/botshol/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/velsen/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/index-gemeente/>
STATISTIEK
De website in cijfers:
Diskruimte: 41,5 Mb
Bestanden: 2194 stuks (waarvan 702 HTML, 1.166 JPEG, 58 GIF en 26 Movies)
Foto-archief: 4.561 bestanden = 412,8 Mb (excl. 2.388 bestanden over ander militair
erfgoed)
Bezoekers t.e.m. 31-8: 20.416
WIJZIGINGEN
Er zijn aanvullende gegevens over de monumentstatus opgenomen. Maar er zijn
vooral veel nieuwe Foto's: Fort aan de
Fuikvaart, Verbindingswal van Fort aan de Liede naar M.P. 19, Voorstelling
bij Vijfhuizen, Fort bij Vijfhuizen, Fort bij Hoofddorp, Damsluis IJtocht
in en dijk van Geniedijk Haarlemmermeer.
Ook van de magazijnen Nieuwe Meer en Wierickerschans en een zestal inundatiewerken en drie Duitse Werken.
De volledige lijst met wijzigingen is te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/colofon/wijzigingen/>
OVERIG
- In de Metro van 22 augustus jl. stond een artikel over Stichting
Herstelling en de buitenlandse plannen. <http://www.herstelling.nl/>
- Op 29 augustus is onze site genoemd in het kader van de Utrechtse Fortenmaand
in de Internetrubriek van Jan Rensen <http://www.janrensen.nl/> in het
programma "De KRO op radio 1".
- De Utrechtse Fortenmaand is begonnen! <http://www.rgaros.nl/fortenmaand/>
Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan geïnteresseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.
Informatie over deze nieuwsbrief, het aanmelden en het archief van de nieuwsbrieven
is te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/>
Met vriendelijke groet,
Jurgen Lamers en René Ros