E-NIEUWSBRIEF WEB-SITE STELLING VAN AMSTERDAM, nummer 8
(27 oktober 1999)
Beste lezers,
Bij deze een nieuwe e-nieuwsbrief over de web-site Stelling van Amsterdam.
WATERSCHAP GROOT-HAARLEMMERMEER
We zijn in het archief van het Waterschap Groot-Haarlemmermeer gaan
kijken naar de stukken. En dan vooral in de archieven van opgeheven
polderbesturen zoals die van de Houtrakpolder, Veerpolder en
Haarlemmermeerpolder. Veel kleine weet-feitjes, jaartallen,
bouwtekeningen e.d. die in de verschillende informatie pagina's
verwerkt zullen worden. De leukste was dat volgens de notulen van een
vergadering het leger in 1939 plannen had voor een "ondergronds
gemaal" bij Fort bij Aalsmeer maar door het uitbreken van de oorlog
zijn die plannen nooit uitgevoerd. Waarschijnlijk gaat het hier om
een bomvrij gemaal waarvan er nog een (kleiner?) exemplaar bij het
voormalige Vliegveld Bergen (NH) staat. Met versie 1.1 zal een aparte
pagina aan de schutsluizen bij Aalsmeer toegevoegd worden. We redden
het waarschijnlijk niet om daar dit jaar nog foto's te gaan
nemen.
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/aalsmeer/
KUSTBATTERIJEN
Van de Batterij bij Uitdam en de Batterij Janhagelhoek (bij
Monnickendam) is in het veld niets te herkennen. Alleen staat bij
Uitdam een bunker die volgens de eigenaar Duits is . Tussen 1940 en
1945 zou het voor de Duitse bezetter gebouwd zijn door de Hollandse
Beton Maatschappij. Het zou te maken hebben gehad met een namaak
vliegveld ("spiegel vliegveld") in de nabijheid. Ten noorden van het
bunker moet nog een onderkomen met puntdak hebben gestaan. Aan de
wegzijde (west) en de zuidzijde zit een gleuf als schietgat. Aan de
wegkant zit ook de ingang waarvoor nog een schermmuur heeft gestaan.
Nergens op de bunker staat een plaatsnaam of jaartal. Momenteel is de
helft van de bunker betimmert met hout en de andere helft met
klimplanten. Wanneer het archief van het waterschap Uitwaterende
Sluizen wordt bezocht gaan we zeker op zoek naar informatie over
militaire bouwwerken in de zeedijk. Alhoewel er weinig hoop is want
in Genie-archieven zijn we de batterijen niet tegengekomen.
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zeedijk/
ZEEBURG
Op een zonnige oktober-ochtend is René weer gaan fietsen en
deze keer naar het eiland Zeeburg. Eens wat aandachtiger over het
terrein rondgekeken. Heren op een volkstuincomplex wisten een metalen
luik naar een onbekend ondergronds object. Ze hebben er nog nooit in
durven kijken als het al kon: de deksel zit helemaal vastgeroest.
Verder een vrij groot (Duits?) bunker "ontdekt" met schietgaten en
al. Tegenwoordig staat er een clubhuis van een hondenvereniging
bovenop. Een medewerker was aanwezig zodat ook de binnenzijde bekeken
kon worden.
Een stukje verderop, bij de nog aanwezige conducteurswoning, staat
een schuilbunker zonder aarden dekking maar met twee ingangen. Helaas
niet toegankelijk.
Ook een meneer bij de Ponyclub gesproken over het Marinevliegkamp dat
daar was. De hellingbanen liggen in brokstukken langs de
ontoegankelijke kade en zijn de enige restanten. Hijzelf was in
1960-1961 op het eiland gelegerd geweest in het Regiment Van
Heutsz!
Enkele stukken van de oorspronkelijke wegen zijn nog terug te vinden,
vooral op het westelijke deel van het eiland.
Twee andere objecten zijn van onbekende oorsprong maar wel verdacht:
een houten huis bij de Oranjesluizen en poeren bij "Kaap Stront". Het
houten huis staat op het terrein van de bouwindustrie en is in de
kleuren rood, wit en blauw (gelijk het kantinegebouw bij de Oranje-Nassau Kazerne). De poeren zijn vermoedelijk van een vroegere
hoogspanningsinstallatie.
Voor het gehele eiland (daar waar nog geen wegen, bruggen of tunnels
lopen) zijn plannen voor woningen en kantoren... :-(
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zeeburg/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/schellingwoude/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/adam-nassau/
http://www.dds.nl/~ijburg
JACOB OLIE
De amateur-fotograaf Jacob Olie heeft een aantal prachtige foto's van
de forten en militairen in de Stelling gemaakt. Ze zijn alleen op de
Atlas afdeling van het Gemeentearchief Amsterdam te bewonderen
(ladenkast rechtsachter) want publicatierechten kosten een vermogen
voor de gewone particulier: 100 gulden / 45 euro per foto. Moet een gat in de
gemeentebegroting gedicht worden ofzo?
Er is van 29 januari tot 16 april 2000 een tentoonstelling in het
Gemeentearchief over Jacob Olie en een preview op de web-site van het
archief. Maar natuurlijk geen fort te zien... :-(
Hopelijk werkt de web-site inmiddels wat beter en zijn ook de grotere
afbeeldingen te zien...
http://www.gemeentearchief.amsterdam.nl/Olie/Preview/
BELGIE
We hebben twee web-sites gevonden over de forten van Antwerpen en
Luik. Beide stellingen hebben in de Eerste Wereldoorlog een paar
flinke granaten op zich af gekregen...
Interessante informatie in een wat rommelige opmaak maar zeker de
moeite waard. Ook vanwege de afbeeldingen.
http://www.tou.com/host.e.m.ilit/fortress.htm (The Belgian fortress of
Antwerp - 1914)
http://www.geocities.com/~brialmont/ (The Battle of Liége)
OVERIGE
- De Stichting Stelling van Amsterdam is verhuisd naar
Tempeliersstraat 5, 2012 EA Haarlem.
- De website van Stichting Menno van Coehoorn is verhuisd naar
www.coehoorn.nl. De oude site bestaat ook nog, en is praktisch
hetzelfde, maar op de nieuwe locatie moet t.z.t. de nieuwe website
komen.
- Er is een nieuwe website over Fort bij IJmuiden:
http://members.xoom.com/sepulu/
- Deze website gaat over het Muiderslot:
http://www.muiderslot.demon.nl/
- Er komt een brug over snelweg A4 bij Hoofddorp/Schiphol om de
geniedijk met zichzelf te verbinden en een fietspad aan te leggen;
bouw: 2000 - 2001.
- De haalbaarheid van een fietsbrug over het Amsterdam Rijnkanaal
nabij Fort bij Nigtevecht wordt door de betrokken provincies en
gemeenten onderzocht. Het zou o.a. een verkorting van zeven kilometer
betekenen in de Forten-route die nu heen een weer naar de brug bij
Weesp gaat. Eerder heeft ter plekke een draaibrug over het toenmalige
Merwedekanaal gelegen.
- Er is een bescheiden begin gemaakt met het fotograferen van de
werken in de Grebbelinie, nl. rond de Grebbeberg. De Erebegraafplaats
in Rhenen is ook een bezoek waard, niet alleen op 4 mei.
- 4690 bezoekers, beoordeling van 7,9 en gemiddelde leeftijd van 44,9
jaar.
- 65 Nederlandstalige abonnees op deze nieuwsbrief.
Met vriendelijke groet,
Jurgen Lamers en René Ros
