|
InleidingBeste lezer, Deze nieuwsbrief is de uitkomst van een uitgebreide samenwerking. Jack Koorneef tipte me over de verkoop van een Duits soldatenalbum met foto's van Fort bij Aalsmeer. Onvoldoende bekend met diverse aspecten van de Tweede Wereldoorlog betrok ik de twee deskundigen Jon van der Maas en Gerlof Langerijs er bij. Dat leidde tot een verhaal over de Duitse soldaat en vervolgens over de Jodenvervolging. Alle artikelen beschrijven een deel van het verhaal. Dit verhaal heeft beperkt met de Stelling van Amsterdam te maken maar wel met de militaire geschiedenis van het gebied. De Duitse soldaat kwam vandaag in 1940 per trein aan in Amsterdam, 74 jaar geleden. Lees deze nieuwsbrief op: http://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2014/nieuwsbrief-422/ Veel plezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
Duitse foto's terug in AmsterdamTekst en foto's: collectie René Ros.
Helaas zijn er geen bijschriften bij de 243 zwart-wit foto's en de volgorde lijkt ook niet altijd chronologisch. Een van de weinige teksten is een foto van een Luftwaffe-soldaat met naast hem een oorkonde waarop staat dat Oberfeldwebel (OFw.) J. Ammer zijn 12-jarig dienstjubileum in Amsterdam-Sloten vierde. Aan het gezicht en de oorschelp is hij op veel foto's te herkennen en hij is vermoedelijk de samensteller van het album. Het album begint met een opleidingskamp en soldaten in een naaldbos. De volgende foto is marcheren in een stad, de straat herkennen wij als de Vaartstraat in Amsterdam.
En dan zijn er plots foto's van goederenwagons, gehurkt poepende soldaten en Russische jongetjes. Daarna volgen foto's van Russisch Orthodoxe kerken en sneeuw, heel veel sneeuw. Een bord aan een gebouw lijkt de omschrijving van een medische post. Maar ook foto's van grafkruizen, heel veel grafkruizen... Dan laten de foto's het sneeuwloze voorjaar zien en een vertrek met paard en wagen. En daarna komen foto's van een ruige kust en Scandinavische houten woningen. Geschut, duiker, schepen, onderzeeboot, heuvels en een dorp. De 18 interessantste foto's zijn (met toelichtingen) openbaar gemaakt op onze website Forten Info. Geïnteresseerden kunnen alle foto's online bekijken in de catalogus. Wilt u een foto beter bestuderen of gebruiken in een publicatie, neem dan gerust contact op. De foto's werden en worden ook gebruikt als illustratiemateriaal op deze website. * Met dank aan de donateurs. Fotoalbum 'Fort bij Aalsmeer 1940' op website Forten Info
|
Luftwaffe op Fort bij AalsmeerTekst en foto's: (collectie) René Ros. Tussen de foto's van Amsterdam-Sloten en die van Cholm in, zijn zeven foto's te vinden van Fort bij Aalsmeer. Het was bekend dat het fort door de Duitse bezetter was gebruikt als Luftwaffe-magazijn voor het nabijgelegen Fliegerhorst Schiphol. De foto's van Ammer bevestigen die conclusie.
De bijzonderste foto is van het nonchalant sjouwen van vliegtuigbommen. De houten kisten lijken opengebroken en met een keelkazemat in de achtergrond is de locatie exact vast te stellen. Het is niet vast te stellen of het om scherpe munitie gaat of om betonnen oefenbommen*.
* Reactie van Frits Duinkerke: "Op de zwart/wit foto van die vliegtuigbommen, denk ik dat het scherpe zijn, want op de foto zie je aan de zijkant van die bom de elektronische ontsteker zitten. Het is de vliegtuigbom SC50.". (Correctie d.d. 14-4-2020 door Rienko Prins: SD50).
|
3e Kompanie van het Luftwaffe Bau Bataillon 7/IVTekst: Jon van der Maas (Aircraft Recovery Group 1940-1945, War Photo Holland)
De 3e kompanie met Feldpostnummer L.06446 arriveerde op 2 juni 1940 op het Centraal Station in Amsterdam en marcheerde de ongeveer 8 kilometer dwars door Amsterdam naar Sloten. Wellicht dat met deze beweging een link te plaatsen is naar de foto van de marskolonne in de Vaartstraat. De kompanie werd verspreid in het dorp ondergebracht, een Unterkunft-Belegung van L.06446 (Stadsarchief Amsterdam) geeft aan dat de kwartieren op dezelfde datum gevorderd zijn. Hierin staat dat Oberfeldwebel Ammer en 2. Zug (2e peleton) zich bevinden in de Spielschule en de rest van 2. Zug in Cafe Germania. De Spielschule is uiteraard de speeltuin Sloterweg 1297 en Cafe Germania aan de Sloterweg 1345. Het hele bataljon lag trouwens in Nederland; de Stab en de 1e en 2e Kompanie verbleven elders.
Ook wordt Oberfeldwebel Ammer genoemd in dagrapport Nr.175 23/24-6-1940 van Bureau Overtoom:
* volgens quartierübersicht van inkwartiering en aangifte van 24-6-1940. Stichting Aircraft Recovery Group 1940-1945
|
Chauffeur David DelmonteTekst: Gerlof Langerijs (freelance onderzoeker WO2)
Feit is dat David Delmonte (*3-8-1913 Amsterdam) joods was, en mogelijk was dát de werkelijke reden waarom Ammer hem aan de politie overleverde, met een smoes over spionage en wetend dat de politie hem zou inleveren bij de SD, zoals gebruikelijk was en zoals ook in het rapport staat.
De vraag is, was Ammer werkelijk van plan Delmonte als ‘jood’ in te leveren of is er iets anders voorgevallen. Alleen de ontmoeting tussen Ammer en Delmonte en het sterven van Delmonte staan vast. Of Delmonte naar aanleiding van zijn ontmoeting met Ammer uiteindelijk omkwam vereist meer onderzoek. Dat David en Jozeph slechts een week in Westerbork verbleven kan er op duiden dat ze 'strafgevallen' waren vanwege onderduiken of een ander 'vergrijp'.
(Red.: Gerlof Langerijs is free-lance onderzoeker betreffende de Tweede Wereldoorlog en heeft gewerkt voor het NIOD en diverse Amerikaanse auteurs.) 'David Delmonte' op website Joods Monument
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. Zie ook de privacy verklaring.
|
Nieuwsbrief 422
Op het Internet worden regelmatig 'Erinnerungen' fotoalbums van Duitse WO2-militairen aangeboden. Helaas vaak losse foto's omdat dat meer opbrengt maar dan gaat het verhaal verloren. Na een tip werd een dergelijk album gekocht* omdat de bewuste soldaat op een fort van de Stelling werkte. Maar eerst het hele verhaal...
Oberfeldwebel Ammer behoorde tot de 3e Kompanie van het Luftwaffe Bau Bataillon 7/IV** (3/Lw.Bau.Batl. 7/IV). De geschiedenis van dit bataljon is opgenomen in de geschiedenis van zijn meerdere, het Bau Regiment Luftgau Holland dat gehouden wordt in het Bundes- und Militärarchiv in Freiburg/Duitsland.
Uit de archieven van de gemeente Politie (Stadsarchief Amsterdam) blijkt dat er met deze mensenmassa best wat spanningen in het dorp ontstonden. De jacht op eenden bijvoorbeeld, in de weidse weilanden rondom, werd totaal niet gewaardeerd als er bijna een eendenkooi werd afgeschoten.
Wanneer precies de 3/Lw.Bau.Batl. 7/IV uit Sloten vertrekt en waar naar toe is nog niet duidelijk. Het zal voor mei 1941 geweest zijn, dan worden diverse kwartieren die aan de kompanie behoorden vrijgegeven. Het album van Ammer toont een barakkenkamp ergens in de duinen met een Nederlands wapen op de gevel. Feit is dat de kwartieren van de kompanie in Sloten-dorp werden overgenomen door een afdeling van de Reichs Arbeits Dienst (RAD).
In de zomer van 1942 vonden de eerste jodentranporten plaats vanuit Amsterdam. David kwam samen met zijn broer Jozeph op 17 juli 1942 in Kamp Westerbork aan. Al een week later, op 24 juli, gingen ze beiden op transport naar Auschwitz. Volgens het Toterbucher Auschwitz is hij op 4 september van dat jaar overleden, verdere informatie komt niet in de incomplete archieven voor. De website Joods Monument noemt 30 september als overlijdensdatum.