Sluit [X]   
 

Sectorpark Ilpendam, Afdeling Munitie in 1953: "grote uitslaande brand ... opslagloods ... met voertuigen en militaire uitrusting"

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 411

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
15de jaargang, nummer 411, 26 juni 2013

Een nieuwsbrief van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Na een lange nieuwsbrief volgt nu een kortere editie. Met een aantal 'dienstmededelingen' en eindelijk een begin gemaakt met de archiefaantekeningen uit het NIMH over de regio Amsterdam in de Koude Oorlog. Ook een verslag van een wandeling tussen Uithoorn en Kudelstaart. En tenslotte over een onderzoekje naar de zoon van fotograaf Jacob Olie.

Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2013/nieuwsbrief-411/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/
Reageren kan door het contact-formulier te gebruiken. Openbaar reageren met een artikel is ook mogelijk.

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 28 augustus verschijnen. Bijdragen graag ruim van tevoren toezenden.
Voor hen die zomervakantie mogen gaan vieren, goede vakantie gewenst!

Veel leesplezier!
René Ros

Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.

 

Dienstberichten

Op zondag 9 juni jl. is een vrouw tijdens een rondleiding in de waterkelder van Fort benoorden Purmerend gevallen. De rondleidingen waren onderdeel van de Beemster Fort Fair, een markt over tuin en buitenleven. Volgens de pers is de vrouw met een hersenkneuzing en gebroken ledematen in het ziekenhuis opgenomen en haar situatie was een dag later stabiel.'Vrouw zwaargewond door val in fort' op Stelling Forum
Fort benoorden Purmerend

Op 15 juni jl. heb ik met veel genoegen een lezing van 45 minuten mogen geven aan ca. 70 leden van de Western Front Association Nederland op een van hun zeven bijeenkomsten die ze per jaar houden. De meeste lezingen zijn gericht op de Eerste Wereldoorlog in België en Frankrijk, nu kregen ze een inkijkje in wat het Nederlandse leger deed. Gelukkig niet zo veel als op de slagvelden... Aan de presentatie waren een aantal schermen toegevoegd om dieper in te gaan op de mobilisatie 1914-1919.
Western Front Association Nederland
Presentatie (zonder animaties en gesproken toelichting)
Lezingen over de Stelling

Voor het aanpassen van de website Forten Info hebben wij twee vacatures voor vrijwilligers: PHP/HTML-programmeur en GIS adviseur.
De website Forten Info is een nevenactiviteit van het Documentatiecentrum als een landelijk overzicht van militair erfgoed t.b.v. o.a. waardestelling. De werkzaamheden zouden in de winter 2013-2014 uitgevoerd moeten gaan worden.
Meer informatie

 

Stukken NIMH over Amsterdam 1

Toenmalige gebouw NIMH op de Nieuwe Frederik Kazerne te Den Haag.In december 2011 had ik 's ochtends een interessant gesprek op het Ministerie van Financiën/Domeinen in Den Haag. Om daarna het Nederlands Instituut Militaire Historie (NIMH) in dezelfde plaats te bezoeken. Zij zaten toen nog in de Nieuwe Frederik Kazerne maar vanwege de sloop daarvan gingen ze verhuizen en zou de collectie een jaar niet te raadplegen zijn. Sindsdien was het er nog niet van gekomen om de aantekeningen te verwerken maar dit is het eerste deel van de bevindingen.

In goed humeur begon ik aan het archief 406, Kazernes, Legerplaatsen, Gebouwen met dossier 34 over "nationale luchthaven". Aha, over Schiphol dacht ik. Neen, het ging over een plangebied voor een tweede nationale luchthaven in Noordwest Brabant uit het jaar 1973...

Snel daarna zit ik in dossier nr. 65 met nieuwe informatie over het Magazijn aan de Haagse Weg, dat moet de vroegere Militaire Drinkwatervoorziening zijn. Een datum heb ik niet gevonden maar de stukken gaan over het gebruik door het 504-1 Genie Depot en Verzamelplaats Compagnie. In het magazijn liggen dan onder andere opgeslagen: camouflagenetten en steunen, gasmaskers en componenten, chemicaliën en verkeersregeling-uitrusting. In een 'bunker' liggen waterzuiveringsartikelen en hout opgeslagen.
Militaire Drinkwatervoorziening

Luchtfoto Fort bij Spijkerboor.Voor nu nog een paar interessante zaken uit het archief 409, 'Collectie Gevechtsverslagen en rapporten mei 1940' die aansluiten op de thema-nieuwsbrief 'Verdediging en bevrijding in de Stelling' (nr. 320).
Met een rapport van Kap. J.L. Schaefer d.d. 15 juni 1940 (inv. 480023) waarin staat dat de 6e Compagnie Politietroepen het vervoer beveiligde van "eenige Genieofficieren en burgeringenieurs naar Edam, Purmerend en Beverwijk". Dat is dezelfde dag dat de commandant Vesting Holland bevel gaf om "voorbereidingen te treffen voor afsluiten wegen uit het noorden vanwege mogelijke doorbraak Afsluitdijk en landingen NH-kust".
Daarnaast meldt een ander rapport (inv. 480024) dat manschappen van het 3e Bataljon van het 1ste Regiment (3-I) Bewakingstroepen diverse magazijnen rond Amsterdam bewaakten. Zoals IJpolder, Halfweg, Amstelveen en Aalsmeer. Maar ook was er een detachement van 30 man als bewaking van Duitse geïnterneerden in Fort bij Spijkerboor.
Thema-nieuwsbrief 'Verdediging en bevrijding in de Stelling'
Fort bij Spijkerboor

Wordt vervolgd...

 

Wandeling langs de Linie Kudelstaart - Uithoorn

Tekst en foto's: Otto Bodemeijer.

Op maandag 3 juni ontmoette ik René* op de parkeerplaats voor zijn huis in Weesp. Zijn voorstel was om via Nigtevecht te rijden omdat er werkzaamheden aan de gang waren en de inundatiesluis aldaar weer zichtbaar. Dus eerst naar Nigtevecht. Na eerst foto’s van de oude sluiskom tussen het voormalige Merwedekanaal (nu Amsterdam-Rijnkanaal) en de Vecht gemaakt te hebben een bezoek gebracht aan de inlaatsluis. Doordat de fietsbrug vervangen wordt was nu ook de ontvangzijde zichtbaar. Helaas was er een hele fundering voor gestort, maar de bovenzijde was nog goed zichtbaar met de gleuven waar de schotbalken in konden zakken. Na een rondje om de ontvangkom, waar we uitgekeken hebben naar mogelijke duikers richting Vecht, terug naar de auto.

Grenspaal in een tuin in De Kwakel.Bij aankomst bij Fort bij Uithoorn bleek er nog niemand aanwezig en moest de auto voor het hek blijven staan. Het eerste stuk langs de linie is nog erg bebouwd en niet zo interessant. Na de grenspalen bij de voormalige damsluis** bij de Zijdelveld bekeken te hebben werd het landschap opener en de liniedijk beter zichtbaar.
Langs batterij VI die nu veranderd is in een parkeerplaats, de dijk op richting Kudelstaart. Ook Batterij V is alleen herkenbaar aan de kromming in de weg en niet meer fysiek aanwezig. Onderweg meerdere grenspalen bekeken, waarbij we continu in de gaten gehouden werden door schapen.
Deze grenspalen waren al bekend dus niets nieuws onder de zon ook niet een paal bij de ingang van een huis nabij Batterij III. De grenspaal staat op een afwijkende plaats ten opzichte van de liniewal, dus de gedachte was dat iemand hem verplaatst had. De bewoner stond in de tuin en wist ons te vertellen dat de paal er al stond toen hij er 50 jaar geleden kwam wonen. Waarschijnlijk is het toch de originele plaats en is hij er niet door een liefhebber neergezet.

Na weer wat foto’s genomen te hebben maar weer verder tot Damsluis bij De Kwakel. Ik moet zeggen dat hij er fraai en zeer fotogeniek bij ligt in het landschap. Ook hier weer de nodige foto’s genomen. Daarna verder richting Batterij I om daar de Legmeerdijk over te steken om verderop op de Bachlaan grenspaal “O39” te bekijken. Na wat gedronken te hebben bedachten we dat het mooi geweest was en hebben we de terugweg aanvaard. Daar we op de heenweg het grootste gedeelte over de dijk door het hoge gras hadden gelopen, besloten we om het op de terugweg makkelijker te doen en het fietspad te volgen. Dat liep inderdaad een stuk makkelijker en zoals gewoonlijk ging de terugweg sneller dan de heenweg.

Wandelpad Stelling van Amsterdam.Aangekomen bij Fort bij Uithoorn bleek het hek open en na enig zoeken vonden we één van de vrijwilligers op het dak bezig de begroeiing te verwijderen op zoek naar lekkages en het verzorgen van een betere waterafvoer. Na nog een klein rondje door het fort gemaakt te hebben was het weer tijd om op huis aan te gaan.
Op de terugweg zijn we nog even gestopt bij het bedrijf waar René zijn spullen heeft opgeslagen. Vooral een grote hoeveelheid plastic bakken, met daarin netjes geordend en van barcodes voorzien: boeken, fotoalbums en andere zaken van en over de Stelling. Ik heb me nooit gerealiseerd hoeveel er in een kubieke meter opgeslagen kan worden.

Al met al was het weer een geslaagde dag en heb ik weer het nodige opgestoken over de Stelling van Amsterdam. Dit naast het feit dat ik weer een aantal foto’s aan mijn verzameling kan toevoegen. René, bedankt voor het aangename gezelschap en de wetenswaardigheden die je met me hebt gedeeld.

* René Ros, de auteur van de website Stelling van Amsterdam.
** Mogelijk 'Damsluis bij Thamerhuis' genoemd.

Schutsluis bij Nigtevecht
Linie Kudelstaart - Uithoorn
Fort bij Uithoorn
Damsluis bij Thamerhuis
Damsluis bij De Kwakel

N.B. Wil je ook eens meewandelen? Doe dan per e-mail een gemotiveerd verzoek en je ontvangt een bericht als er weer een wandeling gepland wordt.

 

Sergeant Jacob Olie jr.

Met dank aan: Cor Bart.

Oefening bij Fort aan de St. Aagtendijk, 1899Al in 2000 kon aan de website een foto-album met foto's van de bekende, vroege Amsterdamse fotograaf Jacob Olie worden toegevoegd. Het toenmalige Gemeentearchief Amsterdam (nu Stadsarchief Amsterdam) rekende bij wijze van sponsoring geen gebruiksrechten maar wel reproductiekosten. Vervolgens kon ik de papieren afdrukken zelf scannen.
Op behoorlijk wat foto's uit de periode 1899-1905 zijn soldaten te zien die deelnamen aan oefeningen zoals op de Legerplaats bij Oldebroek.

Gezien zijn leeftijd was het aannemelijk dat een zoon van Jacob Olie een van de soldaten was en dat vaderlief de eenheid bezocht en foto's maakte. Wie die zoon was zou ik later wel een keer uitzoeken...
Dat was ik zelf alweer vergeten totdat Cor Bart uit Beverwijk de zoon Jacob Olie jr. in de online militieregisters had gevonden en me daarover informeerde. Tsja, dat online militieregister bestond nog niet in 2000...

Luchtfoto Fort aan de St. Aagtendijk.In het militieregister werd het 2e Regiment Vestingartillerie genoemd en dat was voldoende om Jacobs controlelijst te lichten uit de Landmacht archieven in het Nationaal Archief te Den Haag.
Het is maar één vel met compacte, handgeschreven teksten maar er was wel het nodige uit te halen. Het stamboek van het regiment bevat vrijwel dezelfde informatie en voegde dus weinig toe. Bijzonder is dat hij zowel de dienstplicht (militie) vervulde als vrijwillig een zesjarig dienstverband was aangegaan dat bovendien tweemaal met een jaar werd verlengd.
Leuk is dat de oefeningen overeenkomen met de data die het Stadsarchief heeft genoteerd bij de diverse foto's. Maar Jacob Olie jr. herken ik niet op die foto's. En echt zekerheid over de forten waar hij gelegerd zou zijn heb ik niet gevonden. Dat zijn vader oefeningen bij Fort aan de St. Aagtendijk fotografeerde wil niet zeggen dat Jacob jr. meerdere dagen en nachten op dat fort verbleven heeft. Het eerste jaar van de mobilisatie van de Eerste Wereldoorlog was hij onder de wapenen maar ook daarvan is de locatie helaas niet bekend. Maar dat ga ik later nog wel eens uitzoeken...

Met de gegevens kon de biografie over Jacob Jr. uitgebreid worden. Van beroep was hij overigens scheikundige maar, net als zijn vader, fotografeerde hij ook.
Opmerkelijk genoeg kon ik geen bruikbare foto van hem vinden. Het Stadsarchief vraagt een gebruiksvergoeding van 75 euro hetgeen op zich geen probleem is maar wel de maximale duur van één jaar. Andere foto's zoals een zelfportret van Jacob Olie zijn tot 2025 auteursrechtelijk beschermd en ik weet niet hoe ik de erven kan bereiken voor toestemming.

Biografie Jacob Olie jr.(NIEUW)
Fotoalbum Jacob Olie
Stadsarchief Amsterdam
Militieregisters.nl

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Reizend restaurant SterkWater strijkt neer langs de Hollandse Waterlinies. In de grootste, oudste en prachtigste forten genieten haar gasten van een bijzondere avond uit, met een heerlijk 5-gangen diner en meeslepende verhalen. (Advertentie)
 
 
 
Het Kenniscentrum Waterlinies (KCW) verzamelt, onderzoekt, borgt en verspreidt kennis over de Hollandse Waterlinies: de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. (Advertentie)