Nieuwsbrief 409Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam Een nieuwsbrief van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
InhoudIn deze nieuwsbrief:
|
InleidingBeste lezer, Weer een gevarieerde nieuwsbrief! We beginnen met een belangrijk verzoek, na ruim een jaar, voor nieuwe donaties. Daarna wordt het leuker met een verslag door onze Belgische veteranen aan de dagexcursie. Fijne Kroningsdag gewenst! En alvast een goede Dodenherdenking en prettige Bevrijdingsdag! Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2013/nieuwsbrief-409/ Fortgebruikers: vergeet u niet uw persberichten aan de redacteur van deze nieuwsbrief te sturen? Het is niet bekend wanneer de volgende nieuwsbrief zal verschijnen. Bijdragen graag bij eerste gelegenheid toezenden. Veel leesplezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
DienstberichtenIn de Stelling hebben we ook een Koningslied dat teruggetrokken zou moeten worden. Maar ik hou mijn mond... Want vooraf is mijn mening niets waard maar als ik het achteraf uit wordt het wel serieus genomen en zijn de autoriteiten verbolgen. Ik ga er zelfs geen slechte publiciteit aan geven dus als je niet weet waar het over gaat: houden zo! Aan de website zijn korte biografieën over Soldaat Olie en Soldaat Ouweneel toegevoegd. De biografie van Kampcommandant Peter Schalk is aangevuld met nieuwe informatie. En ook over het Marinesteunpunt Brasemermeer is, dankzij een bijdrage, meer bekend zoals de locatie.
|
Donateurs gezocht!Zoals u zult begrijpen vraagt het maken en in de lucht houden van deze omvangrijke website vele honderden uren vrije tijd. Maar er zijn ook hoge kosten voor onder andere hosting en fotografie. Wilt u als persoon of organisatie het gebruik van deze website financieel ondersteunen en daarmee ook uw waardering voor het werk uiten? Geef dan jaarlijks een donatie en doe dat vandaag! Het zou erg fijn zijn als ik niet méér privé-middelen hoef aan te wenden. Bovendien is er een buffer gewenst vanwege plannen om een klein museum te beginnen. Zie de website om eenvoudig via iDeal, PayPal (ook creditcard) of een overschrijving te doneren. En natuurlijk kunt u daar ook meer informatie vinden. Informatie over doneren
|
Excursie Stelling van Amsterdam Toen & NuTekst: Daniël en Jean-Pierre VANDECASTEELE. Voor de twaalfde keer organiseerde René Ros zijn jaarlijkse excursie naar een deel van de Stelling van Amsterdam. De eerste keer ging door op 21 April 2001 en na een “dood jaar in 2012” ging de excursie nu door op 20 April 2013. Wij – vader en zoon uit België - waren er iedere keer bij. Geen haar op ons hoofd – en er zijn er sindsdien heel veel uitgevallen - dat toen had durven dromen dat we ooit (bijna) alle forten van de Stelling van Amsterdam zouden kunnen bezoeken. We zijn ondertussen al aan het tweede (soms derde) bezoek aan bepaalde forten toe. Fort bij Aalsmeer fotografeerden we voor de eerste keer tijdens de (eerste) excursie van 21 april 2001, maar toen bezochten we het fort niet. We konden alleen enkele foto’s maken van de keelzijde, versierd met vele houten paletten die de brandstof moesten vormen voor de aangestoken vuurtjes die de brandweermensen konden leren blussen… de sporen van de branden zijn in 2013 nog altijd zichtbaar aan de linkerhelft van het hoofdgebouw. Het fort bij Kudelstaart bezochten we – zoals de meeste forten van de excursie 2013 – reeds op 23 april 2005. Het was toen al een jachthaven. We bezochten er toen ook één van de keelkazematten waarop toen nog schootsrichtlijnen op de wanden geschreven waren. Enkele lokalen – in het bijzonder de keuken – zijn nog onmiddellijk herkenbaar. We bezochten Fort bij Uithoorn – van het model B – voor het eerst op 23 april 2005 en hier lijkt de tijd min of meer stil te staan… Mag ik “gelukkig” zeggen. Voor mij was dit het hoogtepunt van de excursie 2013, want hier konden we nog een “écht” Stelling fort zien. Zoals René terecht opmerkte, is dit een vrij “origineel bewaard gebleven” fort. Geen wonder dus dat ik minstens twee keer zo veel foto’s maakte in dit fort als in om het even welk ander fort van de excursie 2013. In de genieloods stonden er toen ronde tafeltjes met als witte spoken vermomde stoelen. Die zijn weg, maar dit meubilair had natuurlijk niets met de Stelling te maken. Op 23 april 2005 was Fort Waver-Amstel het laatste fort dat we bezochten. Het is ook een “model B” fort, dus met via poterne aangehechte hefkoepelgebouwtjes en vanaf de buitenkant van de gracht konden we toen de rechterpoterne fotograferen in het zonlicht. Ook het voorterrein van het fort met de betonnen mitrailleursbanketten in de hoofdwal konden we toen fotograferen. Fort in de Botshol. Nu, ja, laten we het houden op “verdedigbaar aardenwerk” dat – volgens René en wie ben ik om hem tegen te spreken – door de Duitsers ernstig verminkt werd. Maar… we waren vroeger nog nooit op het fortterrein gekomen en dus was dit toch heel interessant. Niet in het minst omdat van op de wallen het voorterrein niet alleen héél fotogeniek bleek, maar vooral heel verhelderend was ter verklaring waarom dit fort in laatste urgentie werd geplaatst. Hier kon je als vijand duidelijk niet doorbreken zonder natte en koude voeten… Fort aan de Drecht lijkt mij weinig veranderd sinds 23 april 2005. Ook toen werd de poterne al gebruikt als kunstgalerie. De keelkazemat was toen ook een tentoonstellingsruimte, maar toen was het toch iets makkelijker om foto’s te maken. Het voorterrein van het fort was toen ook al volledig ontoegankelijk. Ook Fort bij De Kwakel lijkt niet veel veranderd, met de bar en biljartzaal in de poterne. Heel mooi gedaan, maar… het fort is ondergegaan in zijn nieuwe bestemming. Het voorterrein heeft een metamorfose ondergaan en de frontbatterij was nu zeer goed zichtbaar. Tot besluit eerst en vooral onze dank aan René. We hebben onze jaarlijkse excursie in 2012 écht wel gemist en we hopen dat de traditie in 2014 zal doorgaan. Bedankt René en tot volgend jaar. P.S. Redactie: In de volgende nieuwsbrief verschijnt een artikel waarvoor deelnemers een paar zinnen hebben aangeleverd. Bijdragen zijn nogsteeds welkom!
|
Luchtfoto's van de Stelling van AmsterdamIn november vorig jaar begon de online verkoop van onze luchtfoto's van de forten van de Stelling van Amsterdam. Niet alleen konden particulieren daardoor leuke cadeautjes voor de feestmaanden kopen. Maar ook fortbeheerders hadden ruim de tijd voor het volgende seizoen. Zo is een luchtfoto gebruikt voor een kalender van Fort bij Marken-Binnen. En op het nieuwe informatiepaneel van Fort aan het Pampus (bij de poort van het Muiderslot) geeft een luchtfoto een goed overzicht van het eiland. Aan het begin van het nieuwe seizoen willen we de luchtfoto's nogmaals onder de aandacht brengen: Wel eens een van de forten van de Stelling van Amsterdam bezocht? Of woont u er vlakbij of bent u er wellicht werkzaam bijvoorbeeld als vrijwilliger? Voor iedereen die zich daarin herkent is het nu mogelijk om luchtfoto's van de meeste forten online te bekijken en aan te schaffen. Dat kan als digitale download maar ook als schitterende afdrukken in allerlei afmetingen. Of liever uw favoriete fort als canvasdoek aan de muur? Breng gerust een bezoek aan de online fotowinkel om de luchtfoto's te bekijken op https://www.stelling-amsterdam.nl/luchtfoto/
|
Herhaalde lezing over de Lunetten van BeverwijkTekst en foto: Historisch Genootschap Midden-Kennemerland. Het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland houdt op donderdag 23 mei nogmaals de lezing over de Linie van Beverwijk om 20 uur in het BHK-gebouw, Groenelaan 74 in Beverwijk. Op 14 februari zijn er heel wat afzeggingen geweest vanwege de gladheid, vandaar dat we de lezing nogmaals houden. Na de inval van de Engelsen en Russen in Noord-Holland in 1799 werd het heel spannend of zij zouden doorstoten bij Beverwijk, ofwel Holland-op-zijn-smalst. Door de slag bij Castricum werd dit op het laatste moment verhinderd. Deze avond is ook een uitgave van het Historisch Genootschap te koop “Dagverhaal van de doormarcheerende troepen”. Dit boek gaat over de troepenbewegingen en inkwartiering van 1787-1802 in Beverwijk, dus ook over die spannende dagen in 1799. Het kost deze avond € 2,50. Naar aanleiding van deze lezingen wordt er op zaterdag 25 mei een fietsexcursie langs de Lunetten georganiseerd, ook onder leiding van Aad Kok. De start is om 10 uur op het parkeerterrein bij restaurant Westerhout (Westerhoutplein) en gaat eerst naar Wijk aan Zee en vervolgens via de Creutzberglaan richting Oosterwijk. Historisch Genootschap Midden-Kennemerland
|
Hoe herdenken we?Tekst: Bas Kreuger (directeur Vestingmuseum Naarden). Op 14 april jl. las ik een artikel over Herdenking, een stuk over de onthulling, 67 jaar na dato, van een standbeeldengroep in Engeland voor de bemanningen van Bomber Command van de RAF, de Engelse Luchtmacht, in de Tweede Wereldoorlog. Het is onmiskenbaar dat de bemanningen van de bommenwerpers onvoorstelbare inzet hebben getoond, slechts één op vier bemanningen overleefde een tour van 25 missies naar Duitsland en de vluchten zelf waren uren durende zenuwslopende opdrachten die vele van de jonge geesten brak of beschadigde zelfs al kwamen ze weer heelhuids terug. Waar je aan de andere kant zeker je vraagtekens bij kan zetten is het doel waarmee de bommenwerpers van Bomber Command werden ingezet, het bewust terroriseren van de Duitse burgerbevolking door het platbranden van Duitse steden. De vuurstorm van Hamburg 1943 met ruim 40.000 doden en zeker dat van Dresden in februari 1945 met 25.000 doden en 30.000 gewonden worden als (halve?) oorlogsmisdaden gezien die weinig militair nut dienden. In Nederland kennen we een soortgelijke discussie over de standbeelden voor Van Heutz, de generaal die eind 19e eeuw Sumatra "pacificeerde" waarbij 10.000-enden slachtoffers onder de Atjehers vielen. Zijn van Heutz monument aan de Apollolaan in Amsterdam is inmiddels omgedoopt in een gedenkteken voor Indië - Nederland. Voor zover ik weet is er geen monument voor de mannen van Van Heutz, de Marechaussee te voet. Hun inzet en bijdrage aan de pacificatie van Atjeh zou je kunnen vergelijken met de inzet van de bemanningen van Bomber Command. Voor een museum als het Vestingmuseum een interessant vraagstuk omdat wij een monument in stand houden dat ontworpen is voor militaire doeleinden (hoewel niet met de omstreden geschiedenis van Bomber Command of van Heutz) en we het nu presenteren als een "leuk dagje uit" met als kers op de taart het regelmatig afvuren van oude kanonnen. Alle militaire musea zitten met zo'n dilemma, hoe combineer je het presenteren van een militair verleden, soms omstreden, met een mooie ervaring voor je publiek. The Bomber Command Memorial – 67 years overdue
|
Relatiedag op Fort bij UithoornAl een aantal jaren organiseer ik tenminste éénmaal per jaar een dag met rondleidingen op Fort bij Uithoorn. Met een drankje met legerkantine-koeken. Dit vindt op Fort bij Uithoorn plaats zodat ik mijn verzameling voorwerpen kan laten zien die er ligt opgeslagen. Op vrijdag 12 april jl. vond wederom een relatie- en donateursdag plaats maar nu in prima samenwerking met Fort Academy, de erfpachter van het fort. De gezelligheid en de kwaliteit van de drank en de hapjes steeg door hun medewerking zeer sterk. We kunnen terug zien op een zeer geslaagde dag. Een van de aanwezigen was een voormalig medewerker van de firma Kruk, eigenaar en sloper van het Fort bij Velsen. Bij een laatste rondgang door het fort in 1980 vond hij een originele porseleinen mijnlamp en schakelaar. Na jarenlang thuis bewaard te hebben schonk hij deze schitterende spullen. Ook was er een medewerker van Natuurmonumenten aanwezig die verrast was om het verhaal over 'Gladio' op het fort te horen. Gladio was de naam van de Italiaanse tak, de Nederlandse tak werd Operatieën genoemd. De taak was om met begraven voorraden wapens en dergelijke een basis te vormen voor een verzetsorganisatie als het Warschau-Pact ons land zou bezetten. Fort Academy
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|