Sluit [X]   
 

Gedeputeerde van Diepen in 1939: geboren te Amsterdam, Noord-Holland

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsgierig? Lees deze nieuwsbrief maar!Nieuwsbrief 409

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
15de jaargang, nummer 409, 25 april 2013

Een nieuwsbrief van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Weer een gevarieerde nieuwsbrief! We beginnen met een belangrijk verzoek, na ruim een jaar, voor nieuwe donaties. Daarna wordt het leuker met een verslag door onze Belgische veteranen aan de dagexcursie.
En nu iedereen weer naar buiten gaat, is het ook weer een mooi moment om de forten van boven te bekijken - in hun strategische landschap.
Vanuit Beverwijk kwam een mededeling over een lezing die de Linie van Beverwijk als onderwerp heeft. Uit Naarden legt de directeur van het Vestingmuseum zijn visie voor over het herdenken van militaire geschiedenis en daarmee het gebouwde erfgoed.
Als uitzwaaier een kort verslag van onze laatste relatie- en donateursdag. Waarbij de geschiedenis tastbaar werd door een schenking én persoonlijk door een herinnering van een aanwezige.

Fijne Kroningsdag gewenst! En alvast een goede Dodenherdenking en prettige Bevrijdingsdag!

Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2013/nieuwsbrief-409/
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/
Reageren kan door het contact-formulier te gebruiken. Openbaar reageren met een artikel is ook mogelijk.

Fortgebruikers: vergeet u niet uw persberichten aan de redacteur van deze nieuwsbrief te sturen?

Het is niet bekend wanneer de volgende nieuwsbrief zal verschijnen. Bijdragen graag bij eerste gelegenheid toezenden.

Veel leesplezier!
René Ros

Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.

 

Dienstberichten

In de Stelling hebben we ook een Koningslied dat teruggetrokken zou moeten worden. Maar ik hou mijn mond... Want vooraf is mijn mening niets waard maar als ik het achteraf uit wordt het wel serieus genomen en zijn de autoriteiten verbolgen. Ik ga er zelfs geen slechte publiciteit aan geven dus als je niet weet waar het over gaat: houden zo!

Aan de website zijn korte biografieën over Soldaat Olie en Soldaat Ouweneel toegevoegd. De biografie van Kampcommandant Peter Schalk is aangevuld met nieuwe informatie. En ook over het Marinesteunpunt Brasemermeer is, dankzij een bijdrage, meer bekend zoals de locatie.

 

Donateurs gezocht!

Kluis in het Provinciaal Centrum Civiele Verdediging te Haarlem.Zoals u zult begrijpen vraagt het maken en in de lucht houden van deze omvangrijke website vele honderden uren vrije tijd. Maar er zijn ook hoge kosten voor onder andere hosting en fotografie.
Uw donatie is noodzakelijk om de private website in de lucht te houden en de werkzaamheden uit te blijven voeren. Met als doel om kennis, bekendheid en bewustzijn over militair erfgoed te bevorderen.

Wilt u als persoon of organisatie het gebruik van deze website financieel ondersteunen en daarmee ook uw waardering voor het werk uiten? Geef dan jaarlijks een donatie en doe dat vandaag!
Particulieren ontvangen uit dank gedurende een jaar na hun donatie een aantal voordelen. En organisaties die een donatie van 25 euro of hoger hebben gegeven, worden in het Sponsors-overzicht vermeld.

Het zou erg fijn zijn als ik niet méér privé-middelen hoef aan te wenden. Bovendien is er een buffer gewenst vanwege plannen om een klein museum te beginnen.
Daarom is het mogelijk om een zelf gekozen bedrag te doneren, niet in de laatste plaats als blijk van waardering van de geïnteresseerden - u dus.

Zie de website om eenvoudig via iDeal, PayPal (ook creditcard) of een overschrijving te doneren. En natuurlijk kunt u daar ook meer informatie vinden.

Informatie over doneren
Reageer op dit onderwerp op het Stelling Form (63% 'Prima, eindelijk!' )
'Donaties geëvalueerd' in Nieuwsbrief 408

 

Excursie Stelling van Amsterdam Toen & Nu

Tekst: Daniël en Jean-Pierre VANDECASTEELE.

Voor de twaalfde keer organiseerde René Ros zijn jaarlijkse excursie naar een deel van de Stelling van Amsterdam. De eerste keer ging door op 21 April 2001 en na een “dood jaar in 2012” ging de excursie nu door op 20 April 2013. Wij – vader en zoon uit België - waren er iedere keer bij. Geen haar op ons hoofd – en er zijn er sindsdien heel veel uitgevallen - dat toen had durven dromen dat we ooit (bijna) alle forten van de Stelling van Amsterdam zouden kunnen bezoeken. We zijn ondertussen al aan het tweede (soms derde) bezoek aan bepaalde forten toe.

Een binnenopname met de ladder naar de observatiekoepel opgehangen en vastgeklikt op fort Kudelstaart.Fort bij Aalsmeer fotografeerden we voor de eerste keer tijdens de (eerste) excursie van 21 april 2001, maar toen bezochten we het fort niet. We konden alleen enkele foto’s maken van de keelzijde, versierd met vele houten paletten die de brandstof moesten vormen voor de aangestoken vuurtjes die de brandweermensen konden leren blussen… de sporen van de branden zijn in 2013 nog altijd zichtbaar aan de linkerhelft van het hoofdgebouw.
Op 20 April 2013 was het bezoek aan het fort bij Aalsmeer grotendeels beperkt tot de vijf zalen van de groep enthousiaste medewerkers van het museum “Crash”, gewijd aan de vliegtuigen die tijdens WO2 in het gebied zijn neergestort. Op de voorwal troffen we ook een betonnen bedding aan van wat wellicht een Flak-opstelling was, een anachronisme dat een directe link vormt met “Crash”.

Het fort bij Kudelstaart bezochten we – zoals de meeste forten van de excursie 2013 – reeds op 23 april 2005. Het was toen al een jachthaven. We bezochten er toen ook één van de keelkazematten waarop toen nog schootsrichtlijnen op de wanden geschreven waren. Enkele lokalen – in het bijzonder de keuken – zijn nog onmiddellijk herkenbaar.

We bezochten Fort bij Uithoorn – van het model B – voor het eerst op 23 april 2005 en hier lijkt de tijd min of meer stil te staan… Mag ik “gelukkig” zeggen. Voor mij was dit het hoogtepunt van de excursie 2013, want hier konden we nog een “écht” Stelling fort zien. Zoals René terecht opmerkte, is dit een vrij “origineel bewaard gebleven” fort. Geen wonder dus dat ik minstens twee keer zo veel foto’s maakte in dit fort als in om het even welk ander fort van de excursie 2013. In de genieloods stonden er toen ronde tafeltjes met als witte spoken vermomde stoelen. Die zijn weg, maar dit meubilair had natuurlijk niets met de Stelling te maken.

Op 23 april 2005 was Fort Waver-Amstel het laatste fort dat we bezochten. Het is ook een “model B” fort, dus met via poterne aangehechte hefkoepelgebouwtjes en vanaf de buitenkant van de gracht konden we toen de rechterpoterne fotograferen in het zonlicht. Ook het voorterrein van het fort met de betonnen mitrailleursbanketten in de hoofdwal konden we toen fotograferen.
Dit jaar konden we alleen vanop afstand – en met tegenlicht van de zon, waarop we dit jaar zo lang moesten wachten – het hoofdgebouw in de keelzijde van het fort zien. Blijkbaar wordt het fort gerestaureerd. Ik weet niet of ik blij moet zijn, want zal ook hier het “fort” niet ondergaan in het nieuwe kader?

Een buitenopname met een deel van de hoofdwal op fort Uithoorn, typisch voor de Model B-forten.Fort in de Botshol. Nu, ja, laten we het houden op “verdedigbaar aardenwerk” dat – volgens René en wie ben ik om hem tegen te spreken – door de Duitsers ernstig verminkt werd. Maar… we waren vroeger nog nooit op het fortterrein gekomen en dus was dit toch heel interessant. Niet in het minst omdat van op de wallen het voorterrein niet alleen héél fotogeniek bleek, maar vooral heel verhelderend was ter verklaring waarom dit fort in laatste urgentie werd geplaatst. Hier kon je als vijand duidelijk niet doorbreken zonder natte en koude voeten…

Fort aan de Drecht lijkt mij weinig veranderd sinds 23 april 2005. Ook toen werd de poterne al gebruikt als kunstgalerie. De keelkazemat was toen ook een tentoonstellingsruimte, maar toen was het toch iets makkelijker om foto’s te maken. Het voorterrein van het fort was toen ook al volledig ontoegankelijk.

Ook Fort bij De Kwakel lijkt niet veel veranderd, met de bar en biljartzaal in de poterne. Heel mooi gedaan, maar… het fort is ondergegaan in zijn nieuwe bestemming. Het voorterrein heeft een metamorfose ondergaan en de frontbatterij was nu zeer goed zichtbaar.

Tot besluit eerst en vooral onze dank aan René. We hebben onze jaarlijkse excursie in 2012 écht wel gemist en we hopen dat de traditie in 2014 zal doorgaan.
Dit deel van de Stelling is wellicht niet het meest interessante, zeker niet als men de forten zelf wil zien, als men geïnteresseerd is in authenticiteit of in de militaire functie van dit patrimonium. De Stelling is immers een “bauliche Reaktion” op een “militärische Bedrohung” om het liber amicorum opgedragen aan Völker Schmidtchen van de Deutsche Gesellschaft für Festungsforschung te citeren. In steeds meer “gerestaureerde” forten vervaagt de bestaansreden en geschiedenis ervan, wellicht een prijs die we moeten betalen om ze in hun vergane glorie minstens te kunnen behouden.

Bedankt René en tot volgend jaar.

P.S. Redactie: In de volgende nieuwsbrief verschijnt een artikel waarvoor deelnemers een paar zinnen hebben aangeleverd. Bijdragen zijn nogsteeds welkom!

 

Luchtfoto's van de Stelling van Amsterdam

In november vorig jaar begon de online verkoop van onze luchtfoto's van de forten van de Stelling van Amsterdam. Niet alleen konden particulieren daardoor leuke cadeautjes voor de feestmaanden kopen. Maar ook fortbeheerders hadden ruim de tijd voor het volgende seizoen. Zo is een luchtfoto gebruikt voor een kalender van Fort bij Marken-Binnen. En op het nieuwe informatiepaneel van Fort aan het Pampus (bij de poort van het Muiderslot) geeft een luchtfoto een goed overzicht van het eiland.
Uit eigen ervaring hebben we gemerkt dat een grote, afgedrukte luchtfoto door het publiek erg gewaardeerd wordt bij de aanvang van een rondleiding. Voor zover we weten is er nog geen fort waar een luchtfoto op die manier wordt gebruikt.

Aan het begin van het nieuwe seizoen willen we de luchtfoto's nogmaals onder de aandacht brengen:

Fotoafdrukken, puzzel en muismat met de luchtfoto's.Wel eens een van de forten van de Stelling van Amsterdam bezocht? Of woont u er vlakbij of bent u er wellicht werkzaam bijvoorbeeld als vrijwilliger?
Dan heeft u zich vast wel eens afgevraagd hoe het fort er van boven uitziet! Hoe loopt het kanaal, weg of spoorlijn dat het moest afsluiten? Of gewoon omdat het een mooi landschap is?

Voor iedereen die zich daarin herkent is het nu mogelijk om luchtfoto's van de meeste forten online te bekijken en aan te schaffen. Dat kan als digitale download maar ook als schitterende afdrukken in allerlei afmetingen. Of liever uw favoriete fort als canvasdoek aan de muur?
Wellicht zoekt u een leuk cadeau voor uzelf of anderen? Dan is een muismat of puzzel met een luchtfoto erg leuk!

Breng gerust een bezoek aan de online fotowinkel om de luchtfoto's te bekijken op https://www.stelling-amsterdam.nl/luchtfoto/
Meer achtergrond-informatie is te lezen in Nieuwsbrief 402.

Luchtfoto Fort bij Veldhuis.

 

Herhaalde lezing over de Lunetten van Beverwijk

Tekst en foto: Historisch Genootschap Midden-Kennemerland.

Obelisk op Lunet 14 van de Linie van Beverwijk.Het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland houdt op donderdag 23 mei nogmaals de lezing over de Linie van Beverwijk om 20 uur in het BHK-gebouw, Groenelaan 74 in Beverwijk. Op 14 februari zijn er heel wat afzeggingen geweest vanwege de gladheid, vandaar dat we de lezing nogmaals houden.
De lezing wordt verzorgd door de kenner op dit gebied, Aad Kok. De toegang is gratis, inclusief een kopje koffie/thee.

Na de inval van de Engelsen en Russen in Noord-Holland in 1799 werd het heel spannend of zij zouden doorstoten bij Beverwijk, ofwel Holland-op-zijn-smalst. Door de slag bij Castricum werd dit op het laatste moment verhinderd.
Daarom werden er direct na de slag plannen gemaakt om deze strategische zone beter te kunnen verdedigen. Dat werd de Linie van Beverwijk. Deze bestond uit een flink aantal lunetten, tussen het Noordzeestrand en de toenmalige Wijkermeer. Over dit alles en wat er nu nog rest van deze linie zal Aad Kok alles vertellen en laten zien.

Deze avond is ook een uitgave van het Historisch Genootschap te koop “Dagverhaal van de doormarcheerende troepen”. Dit boek gaat over de troepenbewegingen en inkwartiering van 1787-1802 in Beverwijk, dus ook over die spannende dagen in 1799. Het kost deze avond € 2,50.

Naar aanleiding van deze lezingen wordt er op zaterdag 25 mei een fietsexcursie langs de Lunetten georganiseerd, ook onder leiding van Aad Kok. De start is om 10 uur op het parkeerterrein bij restaurant Westerhout (Westerhoutplein) en gaat eerst naar Wijk aan Zee en vervolgens via de Creutzberglaan richting Oosterwijk.
Aanmelden voor deze excursie bij de HGMK-secretaris Jacob Brakenhoff, e-mail jabrak@ziggo.nl of tel. 0251-226291. HGMK-leden hebben voorrang!

Historisch Genootschap Midden-Kennemerland
Linie van Beverwijk

 

Hoe herdenken we?

Tekst: Bas Kreuger (directeur Vestingmuseum Naarden).
Foto's: René Ros en Fotoarchief Nationaal Archief.
Verscheen eerder als blog-post op 14 april jl.

Directeur Bas Kreuger achter het spreekgestoelte van het Vestingmuseum.Op 14 april jl. las ik een artikel over Herdenking, een stuk over de onthulling, 67 jaar na dato, van een standbeeldengroep in Engeland voor de bemanningen van Bomber Command van de RAF, de Engelse Luchtmacht, in de Tweede Wereldoorlog.
Dat riep bij mij direct een reactie op van gemengde gevoelens van verbazing, vraagtekens en moet je dat wel willen?

Het is onmiskenbaar dat de bemanningen van de bommenwerpers onvoorstelbare inzet hebben getoond, slechts één op vier bemanningen overleefde een tour van 25 missies naar Duitsland en de vluchten zelf waren uren durende zenuwslopende opdrachten die vele van de jonge geesten brak of beschadigde zelfs al kwamen ze weer heelhuids terug.
Ook onmiskenbaar is dat de inzet van de bemanningen op zichzelf getuigde van een bijdrage om een gruwelijke macht, Nazi Duitsland, te bestrijden en ten val te brengen. Je kan niet anders dan een meewarige bewondering opbrengen voor de jonge jongens, soms nog maar 18 of 19 jaar oud, die bij vluchten tot acht uur achter elkaar in zo'n kleine, krappe geschutskoepel kropen om midden in de nacht, eenzaam achterin zo'n bommenwerper naar Duitse nachtjagers te turen en in elk stipje een dodelijke vijand meenden te zien.

Waar je aan de andere kant zeker je vraagtekens bij kan zetten is het doel waarmee de bommenwerpers van Bomber Command werden ingezet, het bewust terroriseren van de Duitse burgerbevolking door het platbranden van Duitse steden. De vuurstorm van Hamburg 1943 met ruim 40.000 doden en zeker dat van Dresden in februari 1945 met 25.000 doden en 30.000 gewonden worden als (halve?) oorlogsmisdaden gezien die weinig militair nut dienden.
En moet je nu juist voor de bemanningen van die bommenwerpers een standbeeldengroep maken? Het standbeeld van de commandant van Bomber Command, sir Arthur Harris, is meer omstreden en heeft permanente bewaking nodig.

Van Heutsz monument afgezet met prikkeldraadIn Nederland kennen we een soortgelijke discussie over de standbeelden voor Van Heutz, de generaal die eind 19e eeuw Sumatra "pacificeerde" waarbij 10.000-enden slachtoffers onder de Atjehers vielen. Zijn van Heutz monument aan de Apollolaan in Amsterdam is inmiddels omgedoopt in een gedenkteken voor Indië - Nederland. Voor zover ik weet is er geen monument voor de mannen van Van Heutz, de Marechaussee te voet. Hun inzet en bijdrage aan de pacificatie van Atjeh zou je kunnen vergelijken met de inzet van de bemanningen van Bomber Command.

Voor een museum als het Vestingmuseum een interessant vraagstuk omdat wij een monument in stand houden dat ontworpen is voor militaire doeleinden (hoewel niet met de omstreden geschiedenis van Bomber Command of van Heutz) en we het nu presenteren als een "leuk dagje uit" met als kers op de taart het regelmatig afvuren van oude kanonnen. Alle militaire musea zitten met zo'n dilemma, hoe combineer je het presenteren van een militair verleden, soms omstreden, met een mooie ervaring voor je publiek.
Ik denk dan maar dat we van zwaard van de vesting een vredelievende ploegschaar hebben gesmeed. Dat de vesting nu een bolwerk tegen onverschilligheid is waarin aandacht voor kunst, cultuur en een rijk en geschakeerd verleden centraal staan.

The Bomber Command Memorial – 67 years overdue
Vestingvisies, Observaties vanuit een museum
Vestingmuseum Naarden

 

Relatiedag op Fort bij Uithoorn

Lamp en schakelaar van het Fort bij Velsen.Al een aantal jaren organiseer ik tenminste éénmaal per jaar een dag met rondleidingen op Fort bij Uithoorn. Met een drankje met legerkantine-koeken. Dit vindt op Fort bij Uithoorn plaats zodat ik mijn verzameling voorwerpen kan laten zien die er ligt opgeslagen.
De genodigden zijn merendeels personen waarmee recent is samengewerkt of die een bijdrage aan mijn onderzoekswerk hebben geleverd. Zoals ambtenaren, onderzoekers, vrijwilligers en nazaten. De laatste keren werden ook de donateurs uitgenodigd als dank voor hun bijdrage.

Op vrijdag 12 april jl. vond wederom een relatie- en donateursdag plaats maar nu in prima samenwerking met Fort Academy, de erfpachter van het fort. De gezelligheid en de kwaliteit van de drank en de hapjes steeg door hun medewerking zeer sterk. We kunnen terug zien op een zeer geslaagde dag.

Een van de aanwezigen was een voormalig medewerker van de firma Kruk, eigenaar en sloper van het Fort bij Velsen. Bij een laatste rondgang door het fort in 1980 vond hij een originele porseleinen mijnlamp en schakelaar. Na jarenlang thuis bewaard te hebben schonk hij deze schitterende spullen.
Hij bevestigde bovendien dat het puin van het fort inderdaad tegen de Hemtunnel is gestort.

Ook was er een medewerker van Natuurmonumenten aanwezig die verrast was om het verhaal over 'Gladio' op het fort te horen. Gladio was de naam van de Italiaanse tak, de Nederlandse tak werd Operatieën genoemd. De taak was om met begraven voorraden wapens en dergelijke een basis te vormen voor een verzetsorganisatie als het Warschau-Pact ons land zou bezetten.
In 1983 was hij boswachter op de Veluwe toen daar een wapencache door twee jongens was gevonden. Naar aanleiding daarvan heb ik op het Internet gezocht naar informatie erover en vond een tweedelige documentaire van TV Gelderland waarvan de links hieronder volgen.

Fort Academy
Fort bij Uithoorn
Fort bij Velsen
TV Gelderland, De Geschiedenisbus over spectaculaire wapenvondst deel 1
Idem deel 2 (tweede item)

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)
 
 
 
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)