Sluit [X]   
 

Bureau Stellingcommandant in 1917: "Uitvoerverbod van coprah"

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsbrief 351

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
12de jaargang, nummer 351, 9 juni 2010

Een nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam met informatie over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Deze nieuwsbrief begint met een artikel over de afspraken tussen de twee algemene websites over de Stelling. Over het verdwijnen van grenspalen en een peilschaal gaat het tweede artikel. Komend weekeinde vindt de Beemster FortFair plaats en een week later het Werelderfgoedweekeinde, waarover twee aparte artikelen gaan.
Het opknappen van de bergloods van Fort bij Nigtevecht en een tweede veerdienst van IJburg naar Fort aan het Pampus, zijn zeker noemenswaardige onderwerpen. Ook een cultuurhistorisch onderzoek, waarin radarstation Seeadler goed aan bod komt, mag niet onvermeld blijven. En tenslotte een verslag van nieuwe kunstzinnige zaken op Fort bij Vijfhuizen.

Uw redacteur is dan toch blij dat niet elke partij communiceert over zijn verbouwingen en andere plannen. En de tijd dat er naar nieuws werd gejaagd is al lang voorbij. Een persbericht of uitnodiging is voldoende. En desondanks wederom een volle nieuwsbrief.
Succes met het gebruik van je stemrecht voor de Tweede Kamer-verkiezingen. En o ja, mocht het Nederlandse voetbal-elftal, tijdens het WK in Zuid-Afrika, de halve finale bereiken (heet dat zo?) dan gaat ook de Stelling-website op oranje... Het is al even getest, het ziet er leuk en belachelijk uit!

Bekijk de nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/350-374/nieuwsbrief-351.htm
Overig kort nieuws op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 23 juni verschijnen.
Daarna verschijnt mogelijk op 7 juli de laatste nieuwsbrief voor het, dit jaar extra lange, zomerreces. Als je nieuws hebt dat voor de zomervakantie gepubliceerd moet worden, graag hier rekening mee houden.

Met vriendelijke groet,
René Ros

 

Twee Stelling-websites

In de intentieverklaring met Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland (CENH) zijn in 2009 afspraken gemaakt over de inhoud van beide websites en onderling verwijzen. Begin dit jaar was de implementatie van deze afspraken gereed. Over de verwarrende titels en de domeinnamen van de websites zijn verschillende opties besproken maar helaas zijn er (nog) geen afspraken over gemaakt.

Op de Stelling van Amsterdam website wordt inmiddels op elke pagina naar de Stelling-website van CENH verwezen onder de noemer 'Recreatie en bezoek'. Op de website van CENH wordt op een aantal pagina's naar de Stelling-website verwezen, en ook in het drukwerk. Tevens wordt op beide websites per fort naar elkaars webpagina's over hetzelfde fort verwezen.

De webpagina met bezoekinformatie op de Stelling-website is eindelijk verwijderd. Daarvoor wordt nu verwezen naar de website van CENH. Die informatie behoorde nooit tot de doelstelling van de website maar omdat geen enkele partij daar eerder voor zorgde, is dat op beperkte wijze jarenlang gepubliceerd. In 2009 werd de pagina 6.000 keer geraadpleegd. Geen dank, graag gedaan.

Ook zijn er afspraken gemaakt over het overnemen van informatie van website of nieuwsbrief voor zover dat voor ieders doelgroep van belang is. Er zullen in deze nieuwsbrief artikelen van CENH geplaatst worden. Tegelijkertijd zal er hier minder informatie over openstellingen verschijnen, abonneer je daarvoor op de Digitale Stellingkoerier van CENH.

Beide partijen hopen dat de bezoekers van de websites gemakkelijker de informatie vindt die hij/zij wenst.

Stelling van Amsterdam: https://www.stelling-amsterdam.nl/
Stelling van Amsterdam Recreatie en Bezoek van CENH: http://www.stelling-van-amsterdam.nl/
Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland: http://www.ce-nh.nl/
Stichting Mega: http://www.stichting-mega.nl/
'Samenwerking CENH - MEGA' in Nieuwsbrief 332: https://www.stelling-amsterdam.nl/325-349/nieuwsbrief-332.htm
Dit onderwerp op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=9&t=666

 

Als dominostenen vallen ze om...

Met dank aan: Fred Braaksma (Werkgroep Grenspalen Stichting Mega).

Als je erop let, lijken grenspalen en peilschalen om te vallen als dominostenen. De grenspalen in de Voorstelling bij Spaarndam en van de Inundatiekering bewesten het Fort bij Veldhuis (Zuidermaatweg) zijn hier al eerder apart aan bod gekomen.

Maar bij de voorbereiding op de dagexcursie bleek dat de tuin van de kringenwetboerderij De Eersteling, aan de Kanaaldijk bij Fort Zuidwijkermeer, was aangepakt. En de Genie-peilschaal die daar al jaren goed zichtbaar in het gras stond, verdwenen. Uit contact met de eigenaar bleek dat deze peilschaal in zo'n slechte staat was dat terugplaatsen moeilijk is. Vervanging wordt overwogen.
Alhoewel de provincie deze peilschaal over het hoofd heeft gezien voor de monumentstatus, hopen we dat ze kan bijdragen aan terugkeer van de zeldzame peilschaal (zie foto links).

Het provinciaal monumentregister noemt drie grenspalen van de 'Inundatiekade van de Nauernasche Vaart tot De Dam' bij de Nauernasche Vaart. De agrariër gaf in 2008 onomwonden toe dat hij grenspaal O35 in de sloot had geduwd omdat het bij het maaien zo in de weg stond. Nu lijkt ook O34 te zijn verdwenen en vrezen we voor O33.
Ook op de hoeken van de Voorstelling bij Vijfhuizen stonden volgens hetzelfde monumentregister nog drie grenspalen. Zoeken en navraag bij de Haarlemmermeersche Golfclub, wiens banen nu op de voorstelling liggen, leverde nog maar één grenspaal op. Deze grindbetonnen grenspaal D2 is van de originele locatie weggehaald en langs de toegangsweg geplaatst.

Ook bleek grenspaal O12 van het niet gebouwde Fort benoorden Uitgeest bij bagger/maaiwerkzaamheden te zijn gebroken (zie foto rechts). Dit gemeentelijk monumentje is door de gemeente Uitgeest veilig gesteld en er is toegezegd de grenspaal te repareren.

Tenslotte baart de vechtwagenhindernis uit 1938, van de Veldstelling Uitermeer, nog enige zorgen. De bijbehorende groepsschuilplaatsen zijn provinciaal monument, en worden Rijksmonument als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Maar net de hindernis in de provinciale weg N236, bij de Ankeveense molen, heeft geen bescherming. Het ligt op de rand van het plangebied voor een ecologische natuurverbinding tussen het Naardermeer en de Ankeveense Plassen.

Kringenwet Zaandam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/kringenwet/lijst-zaandam.htm
Fort Zuidwijkermeer: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zuidwijkermeer/
Fort benoorden Uitgeest: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitgeest-noord/
Inundatiekade van de Nauernasche Vaart tot De Dam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/nauernaschevaart/
Voorstelling bij Vijfhuizen: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/vijfhuizen-voorstelling/
Veldstelling Uitermeer: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitermeer-veld/
'Grenspalen bij Spaarndam' in Nieuwsbrief 343: https://www.stelling-amsterdam.nl/325-349/nieuwsbrief-343.htm
'Weer alarm op de Zuidermaatweg' in Nieuwsbrief 346: https://www.stelling-amsterdam.nl/325-349/nieuwsbrief-346.htm

 

Beemster FortFair

Tekst: Tessa Jansen (Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland).

Het prachtig gelegen Fort benoorden Purmerend is aanstaande zondag 13 juni voor de tweede keer het decor van de Beemster FortFair. Er is een informatiemarkt over tuin, buitenleven, kunst en delicatessen zoals wijn.

Op de informatiemarkt staat Stichting Mega dit jaar samen met Cultureel Erfgoed Noord-Holland met een kraam over de Stelling van Amsterdam. Historische informatie komt hierbij samen met de uitgaansinformatie over bijvoorbeeld het Werelderfgoedweekeinde het weekeinde erop en over de Stellingmaand in september. Ook verzorgen we rondleidingen in en over het fort.

Bezoekers aan de Beemster FortFair betalen € 2,50 toegang, maar steunen daarmee de voedselbank in Purmerend.

Beemster FortFair: http://www.beemsterfortfair.nl/
Fort benoorden Purmerend: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/purmerend-noord/

 

Werelderfgoedweekeinde: Beemster en Stelling in de schijnwerper

Bron: bericht Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland d.d. 2-6-2010.
Foto: René Ros.

Nederland telt maar liefst acht monumenten op de UNESCO Lijst van het Werelderfgoed. Deze staan op zaterdag 19 en zondag 20 juni tijdens het Werelderfgoedweekeinde extra in de belangstelling. Alle UNESCO monumenten in Nederland* zijn dit weekend geopend voor het publiek en er worden diverse activiteiten georganiseerd.

Twee monumenten overlappen elkaar: de Stelling van Amsterdam en de beroemde 17e-eeuwse polder de Beemster. Op deze bijzondere plek is tijdens het Werelderfgoedweekeinde op drie verschillende locaties een spectaculair programma te beleven. Ontdek de imposante half verscholen forten van de Stelling van Amsterdam en het schitterende renaissance verkavelingpatroon in de Beemster!

Op de Herenboerderij Westerhem is om 10.30 uur een feestelijke presentatie met een korte theatervoorstelling over Betje Wolff en een kunstexpositie van beeldend kunstenaars uit de Beemster. Om 13.00 uur kan het publiek vrij rondkijken in Fort aan de Jisperweg met een routebeschrijving en informatie over de historie en natuurwaarden van het fort door gidsen van Natuurmonumenten. Het publiek geniet van de weidse groene omgeving tijdens een picknick op dit bijzondere fort!
Op Fort bij Spijkerboor geeft rondreizend theaterfestival Karavaan een voorproefje van haar komende straattheatervoorstelling van Firma Fockschaep. Tekenactiviteiten geven de deelnemers de mogelijkheid op geheel andere wijze het fort bekijken en ontdekken. En tot slot kan iedereen aanschuiven aan een feestelijke boerenmaaltijd!

* Voor een multi-locatie site als de Stelling betekent het niet dat alle forten open zijn.

Nadere informatie, kosten en aanmelden: http://www.stelling-van-amsterdam.nl/index.cfm?art_id=143
Agrarisch Museum Westerhem: http://www.historischgenootschapbeemster.nl/westerhem/westerhem.html
Fort aan de Jisperweg: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/jisperweg/
Fort bij Spijkerboor: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spijkerboor/

 

Renovatie bergloods Fort bij Nigtevecht

Tekst en foto's: Alexander Senger (Stichting Herstelling / Senger Communicatie)

De forten bij Abcoude, Nieuwersluis, Spijkerboor en ook Nigtevecht zijn goede voorbeelden van de nauwe samenwerking van Herstelling en Natuurmonumenten. Op Fort bij Nigtevecht werkten de deelnemers zelfs bijna onafgebroken sinds 1999. In 2009 leverden we het betonnen fortgebouw op aan de eigenaar, maar kregen aansluitend de opdracht de bergloods (vaak genieloods genoemd) grondig onder handen te nemen. Het houten gebouw heeft dringend behoefte aan een opknapbeurt. In april 2010 startten de deelnemers met een volledige renovatie van deze loods.

In de voorbereiding heeft Herstelling in haar praktijkcentrum in Amsterdam Zuidoost een tijdelijke schaftkeet geconstrueerd die achter de loods is geplaatst (zie foto links). Die wordt nu door de deelnemers opgebouwd en van sanitair, verwarming en elektra voorzien. De keet staat nu en is klaar voor de inrichting. De timmerploeg installeert de keuken en kasten, de elektriciens zorgen voor licht en warmte en de schildersploeg maakt het daarna af. De tegelzetters zorgen voor de natte ruimtes, zoals keuken, douche en wc's en de loodgieters nemen koud en warm water voor hun rekening en sluiten alles vakkundig aan op het riool.

De loods wordt voorzien van een weersbestendige overkapping. Zo kunnen de deelnemers van Herstelling onder alle weersomstandigheden doorwerken. Zij renoveren het houten gebouw vervolgens in secties van 8 meter. Ze bekijken alle rabatdelen en dakbeschot en verwijderen de dakpannen om ze te controleren op hun kwaliteit. Ook de constructiebalken worden daarbij minutieus bekeken. Alle rotte delen zullen worden vervangen. En die zijn er helaas in overvloed. Vooral de wanden zijn in slechte staat. Her en der kijk je er dwars doorheen (zie foto rechts). Waar het kan wordt het originele hout hergebruikt. Eventueel nieuw hout zal afkomstig zijn uit de eigen bossen van Natuurmonumenten.

De oplevering is in eerste instantie gepland voor 2011. De hoeveelheid werk, die de mannen gaandeweg tegenkomen, zal daar natuurlijk ook een rol in spelen. Door het werk te laten uitvoeren door de Stichting Herstelling draagt Natuurmonumenten bij aan een betere toekomst voor natuur én mens; een prachtige combinatie. De provincie Utrecht (het fort ligt, samen met Fort bij Abcoude, in die provincie) zorgt voor een belangrijk deel voor de financiën met subsidie van ILG "De Venen". Het restant wordt door Natuurmonumenten betaald.

Stichting Herstelling: http://www.herstelling.nl/
Fort bij Nigtevecht: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/nigtevecht/
Fort bij Abcoude: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/abcoude/
Nieuwsbrief van Herstelling over dit onderwerp: http://www.herstelling.nl/algemeen/nieuws/2010/0601_Genieloods_bij_Fort_bij_Nigtevecht_totale_renovatie_in_de_komende_jaren/

 

Waardering voor Seeadler

Er is in februari 2010 een cultuurhistorisch onderzoek naar de Bloemendalerpolder verschenen. Dat is de polder waarin het radarstation Seeadler is te vinden en waarvoor bouwplannen bestaan.
Het Duitse radarstation ligt er nog bij zoals de Luftwaffe het in najaar 1944 ontmanteld heeft achtergelaten. Gelukkig is het maar kort in bedrijf geweest als onderdeel in de luchtoorlog.

Verheugend is dat het rapport tot dezelfde conclusies komt als op de website over het radarstation genoemd worden. Bij de aanbevelingen word bijvoorbeeld genoemd:
"Het grondradarstation Seeadler is van hoge tot zeer hoge waarde. Bij ruimtelijke ingrepen zou zoveel mogelijk rekening moet worden gehouden met de verschillende elementen en de onderlinge samenhang. Behoud van dit ensemble dient te worden nagestreefd, aangezien het grond-radarstation Seeadler een van de meest complete ensembles in Nederland betreft."
"De middeleeuwse verkaveling, maar ook het grondradarstation Seeadler dragen bij aan het ‘verhaal’ van het plangebied en, door gebruik te maken van deze cultuurhistorische elementen, tot een verantwoorde inrichting van het gebied."

Nu nog een uitwerking hiervan in de plannen...

Radarstation Seeadler: http://www.radarstation.nl/
Download rapport en kaart: http://www.radarstation.nl/nl/toekomst.html

 

Tweede veerverbinding naar Fort aan het Pampus

Bron: persbericht Sailboa d.d. 8 juni jl.

Deze zomer gaat een nieuwe veerverbinding van start tussen IJburg en Fort aan het Pampus. Motorpassagiersschip Sailboa, gebouwd in 1899, gaat deze dienstregeling varen tussen 29 juni en 5 september, dinsdag tot en met zondag, met drie afvaarten per dag vanuit de jachthaven van IJburg. In 2011 gaat de veerdienst het hele seizoen varen.

De veerdienst wordt woensdag 16 juni as. om 18.00 uur feestelijk geopend door wethouder Carolien Gehrels en stadsdeelwethouder Jeroen van Spijk. Aanwezig zijn o.a. verschillende stadsdelen en diensten, provincie, collegareders, evenementenbureau's, lokale ondernemers van IJburg en andere genodigden.
De Sailboa ligt dan afgemeerd aan de Krijn Taconiskade op IJburg, voor restaurant NAP, vlak bij de eindhalte van tramlijn 26. Dit initiatief sluit goed aan bij de wens van de gemeente Amsterdam om toerisme aan de oostzijde van de stad te stimuleren. Ook IJburg is klaar voor meer reuring rond de haven!

Pampus is een leuke bestemming voor een dagdeel eropuit voor de jonge gezinnen van IJburg en voor schoolklassen die een educatief uitje willen beleven. Dankzij de uitstekende openbaar vervoerverbinding is een bezoek aan het fort ook goed te combineren met winkelen of museumbezoek in de binnenstad van Amsterdam. Met deze veerdienst komt Pampus niet alleen voor Amsterdammers dichterbij, maar voor heel Noord-Holland!

Sailboa: http://www.sailboa.nl/
Fort aan het Pampus: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/pampus/

 

Sluipweg waarlangs de dood heeft weten te ontsnappen

Tekst en foto's: Eddy de Haes.

Sinds vorig jaar is het kunstfort Fort bij Vijfhuizen een uniek kunstwerk rijker, een prachtig aangelegd pad dat bestaat uit grafstenen beschikbaar gesteld door nabestaanden die op deze wijze letterlijk en figuurlijk een steentje hebben bijgedragen aan een wandelpad op het fort. Dit gedurfde project bleek een enorm succes te zijn.
Naar aanleiding daarvan is door de uitvoerende kunstenaar Hans van Houwelingen op woensdag 2 juni onder grote belangstelling het boek: "Sluipweg waarlangs de dood heeft weten te ontsnappen" gepresenteerd. In dit boekwerk wordt nader ingegaan op de ontstaansgeschiedenis en de diepere betekenis van dit wandelpad.

Daarnaast werd een als kunstwerk uitgevoerde periscoop in gebruik genomen waarmee vanaf de achterzijde van het fort het voorterrein kan worden waargenomen. Een prima en veilig "stukje" optiek dat een eeuw te laat komt. Dit kunstwerk komt oorspronkelijk van IJburg, waar het symbolisch het uitzicht terug gaf aan degenen die door de nieuwbouw het vrije uitzicht op het IJ werd ontnomen.
Tenslotte werd door Oscar Prinsen een viertal kunstwerken gepresenteerd bestaande uit zitposities van waaruit de toeschouwer in zijn omgeving op kan gaan. Deze attributen zouden ook bij de oorspronkelijke bestemming niet hebben misstaan. Uitstekende waarnemingmogelijkheden van het voorterrein vanuit diverse posities.

Het kunstfort biedt degenen die in de eerste instantie geïnteresseerd is in beeldende kunst, een prima gelegenheid om deze interesse te combineren met het kennismaken met de Stelling van Amsterdam. Voor de liefhebbers van militair erfgoed biedt het fort een brug tussen historie en beeldende kunst. Een aanrader voor kunstliefhebbers en een uitdaging voor degenen die bij voorkeur op zoek zijn naar donkere vochtige manschappenverblijven en tochtige poternes.

De opening van de Stellingmaand (thema Water) zal in september op dit fort plaats vinden waarbij een tentoonstelling "Van zwaarden tot ploegen" zal worden geopend. Hierin wordt aandacht besteed aan de werken van kunstenaars die de verschrikkingen van de oorlog waaronder "trenchart" onder beeld brengen. Details van het programma van de komende zomer en najaar zijn te vinden op de website Kunstfort bij Vijfhuizen.

Kunstfort bij Vijfhuizen: http://www.kunstfort.nl/
Fort bij Vijfhuizen: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/vijfhuizen/

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Het Kenniscentrum Waterlinies (KCW) verzamelt, onderzoekt, borgt en verspreidt kennis over de Hollandse Waterlinies: de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. (Advertentie)
 
 
 
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)