Sluit [X]   
 

Radiotechnicus Pennekamp in 2015: overleden te Driebergen-Rijsenburg, Utrecht

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsbrief 319

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
Nummer 319 (11de jaargang, 22 april 2009)

Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
Deze en alle voorgaande nieuwsbrieven zijn, met illustraties, ook te raadplegen op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Wil je zelf eens een kleine bijdrage leveren? Help deze nieuwsbrief dan aan een aantal nieuwe abonnees, nog een paar en de mijlpaal van 800 abonnees wordt gepasseerd. En als je links naar www.stelling-amsterdam.nl op je eigen website, blog-pagina's enz. wilt zetten, heel graag! Of e-mail beheerders van andere websites met deze link-suggestie. Alvast bedankt!

Vergeet ook niet om je aan te melden als je met de Dagexcursie van 13 mei mee wilt. Er zijn nog slechts 14 plaatsen beschikbaar! Zie de website voor meer informatie en aanmeldingsformulier: https://doccentrum.stelling-amsterdam.nl/activiteiten/dagexcursie/

Gisteren waren Koning Carl XVI Gustaf en Koningin Silvia van Zweden te gast op Fort bij Kudelstaart - niet bepaald het toonbeeld van de Stelling - waarover het eerste artikel gaat. Daarna word je zelf uitgenodigd voor een koninklijke ontvangst met barbecue op 13 juni as.
Het derde artikel gaat over het bedreigde groepsdepot Halfweg nabij Spaarndam. En een lang artikel over het symposium 'Bomen op de Stelling van Amsterdam'. Tenslotte een kort verslag over een lente-wandeling en twee 'uitzending gemist' tips over televisieprogramma's waarin de Stelling voorkwam.

Bekijk de gehele nieuwsbrief met afbeeldingen en links op:
https://www.stelling-amsterdam.nl/laatstenieuwsbrief/

Overig kort nieuws verschijnt op het Stelling Forum. Zie de nieuwste berichten op:
https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/
met o.a.:
- Ook Fort aan Den Ham zondag weer open
- Piraten maken Pampus onveilig in de meivakantie!
- Wandeling van Fort naar Kruitmagazijn
- Historisch eresaluut bij opening Crash
- Pampus dupe van failliete aannemer

De volgende nieuwsbrief, de thema-nieuwsbrief 'Verdediging en bevrijding in de Stelling', zal op 6 mei verschijnen. Een gewone nieuwsbrief verschijnt waarschijnlijk op 13 mei.

Met vriendelijke groet,
René Ros

 

Zweeds Koningspaar bezoekt Fort bij Kudelstaart

Tekst en foto: Alexander Senger, Stichting Herstelling.

Op 21 april kwamen Koning Carl XVI Gustaf en Koningin Silvia als onderdeel van hun staatsbezoek aan Nederland kijken op Fort bij Kudelstaart. Herstelling kreeg de grote eer hier te laten zien hoe wij re-integratie aanpakken.

Na een korte inleiding over de Stelling van Amsterdam leidde de rondgang langs de verschillende werkzaamheden van Herstelling. Schilderen, timmeren, metaalwerk en groen passeerden de revue. De Koning en Koningin spraken zelf met verschillende deelnemers en werkmeesters. In een uitstekende, enthousiaste sfeer leek het bezoek voor iedereen voorbij te vliegen. Kort voor vijf uur bood Herstelling Horeca de gasten nog een kopje thee of koffie, met uitzicht over de Westeinderplassen. De Zweedse delegatie noemde Herstelling een “heel goed initiatief” en een “volgenswaardig project”.

De directeur Youri van de Lugt noemde het achteraf “een heel geslaagd bezoek, waarin we alles konden laten zien wat we doen.” Manager Horeca Helena Hehanussa stak haar enthousiasme voor Koningin Silvia ook voor de camera van royalty tv-programma ‘Blauw Bloed’ niet onder stoelen of banken.
Een mooiere dag, zowel inhoudelijk als wat het weer betreft, konden we ons niet wensen.

Volledige nieuwsbericht Stichting Herstelling: http://www.herstelling.nl/algemeen/nieuws/2009/0421/
Fort bij Kudelstaart: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/kudelstaart/

 

MEGA Barbecue

Tekst: Hans Konijn en René Ros, Stichting Mega - Werkgroep Evenementen.

BarbecueNaar aanleiding van het 10-jarig jubileum van de website en nieuwsbrief nodigen we alle nieuwsbrief-abonnees van harte uit om deel te nemen aan een feestelijke barbecue.
Deze barbecue zal plaatsvinden op zaterdag 13 juni aanstaande op het Fort bij Veldhuis. Het luchtoorlogmuseum dat in het fort is gevestigd zal open zijn en er zullen ook enkele toepasselijke video's worden getoond.

Het hek gaat om 15.30 uur open waarna om 16.00 met enkele korte toespraken het feest wordt geopend. Rond 17.30 wordt de barbecue ontstoken en kunnen de deelnemers genieten van eten en drinken evenals elkaars gezelschap en de bijzondere locatie. Er kunnen maximaal 80 personen aanwezig zijn en deelname is daarom alleen mogelijk na aanmelden en bevestiging van de aanmelding.
Cadeau's en enveloppen zijn niet nodig doch de kosten van de barbecue, vier consumptiebonnen en toegang tot het museum bedragen 30 euro. Bij bevestiging van de aanmelding ontvang je de informatie om het bedrag over te maken.

We hopen op jullie komst en een gezellig feest!

Aanmelden: http://www.stichting-mega.nl/aanmelden/
Stichting Aircraft Recovery Group 1940-1945: http://www.arg1940-1945.nl/
Fort bij Veldhuis: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/veldhuis/

 

Toekomst Groepsdepot Halfweg onzeker

Met dank aan: Eddy de Haes (Stichting Mega).

Het groepsdepot Halfweg no. 1 bestaat uit een stenen woning en een houten bergloods die in 1905 zijn gebouwd. Over het moestuintje voor de magazijnknecht ligt nu het dijklichaam van de snelweg A9 waar deze Zijkanaal C overbrugd.
De woning had tot 2005 een heel authentieke uitstraling, mede door de houten deuren met idem deurknoppen. De bergloods heeft verroeste stalen draagbalken, oude lampen en eigenaardige glazen rolramen achter houten luiken. Volgens de nota van toelichting op het concept-bestek (contract) had het als taak het "verrichten van artillerie-werkzaamheden en het tydelijk deponeeren van materieel".

De locatie is - ook hier - niet per ongeluk. Het groepsdepot ligt aan het water van Zijkanaal C en langs de "Weg door de Houtrak en Inlaagpolder", een weg die in 1901 en 1911 door het Ministerie van Oorlog is verbeterd omdat het als radiaal vanuit Amsterdam naar de forten loopt. In oorlogstijd zou er een drijvende brug over het zijkanaal liggen, een van de drie in de Stelling.

Tot in 2004 werd het nog bewoond waarna het leeg kwam te staan. In 2005 werd het gekraakt en gaf de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude een sloopvergunning af die gelukkig nog niet is gebruikt. Het is niet helemaal duidelijk waarom dit groepsdepot (en alle resterende sectorparken) geen provinciale bescherming kreeg. Waarschijnlijk koos men voor de bouwwerken langs de hoofdverdedigingslijn.
Dit kleine maar unieke object wordt in het bestaan bedreigd. Terwijl de samenhang met de forten, de militaire wegen enzovoort nog zo goed is te zien. Net zoals de andere groepsdepots, die wel een monumentstatus hebben.

Heel misschien krijgt het groepsdepot in het kader van de actualisatie van het provinciaal monumentregister alsnog bescherming, maar dan moet het niet in de tussentijd zijn gesloopt. De gemeente geeft in de wandelgangen toe dat ze in 2005 niet wist dat het onderdeel van de Stelling was, anders had ze de sloopvergunning niet afgegeven. Maar intrekken kan niet zomaar. Wel loopt er nu een procedure om de krakers, op basis van het bestemmingsplan, uit het pand te krijgen terwijl leegstand funest kan zijn.
Bij deze een oproep aan eigenaar (Rijkswaterstaat), gemeente en provincie om rond de tafel te gaan zitten over het bestemmingsplan en de ontwikkeling tot behoud van het groepsdepot.

Groepsdepot Halfweg no.1: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/houtrak/
Drijvende Brug Zijkanaal C: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zijkanaal-c/
Assendelver Zeedijk: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/assendelft-zeedijk/

 

Bomen over de bomen op de Stelling

Met dank aan: Stichting Landschap Noord-Holland.

Directeur Jan Kuiper van Landschap Noord-Holland opende op 2 april in de zonverlichte kerk van Krommeniedijk het symposium 'Bomen op de Stelling van Amsterdam'. Er waren drie deelprojecten met de bijna 60 aanwezigen te bespreken.
Jaap Beets deed verslag over de Monitor Kleine Landschapselementen (M.K.L.E.) waarmee onder andere is vastgelegd welke beplanting aanwezig is. Vervolgens vertelde Nicky Schuurman over het archiefonderzoek naar de beplanting die er was. Tenslotte Jeanine Hamers met het pilotproject 'Landschap met Liniedijken' en hoe de beplanting zou kunnen zijn. Goed om een samenhangend verhaal te horen en dat er eindelijk eens een andere partij historisch onderzoek doet. Wel kan je je afvragen op welke basis Landschap Noord-Holland in de laatste jaren Fort bij Krommeniedijk en Fort bij Veldhuis vrijwel kaal heeft gemaakt en of daar originele beplanting tussen stond.
Over de M.K.L.E. is in de vorige nieuwsbrief al uitgeweid (zie 'Opvallende resultaten veldinventarisatie' in Nieuwsbrief 318). Met Landschap Noord-Holland bestaat het voornemen om in een thema-nieuwsbrief dieper op het historisch onderzoek en het pilotproject in te gaan. Daarom in dit artikel alleen een samenvatting.

Voor het archiefonderzoek werden diverse Genie-archieven en luchtfoto-collecties geraadpleegd. In de vestingbegrotingen was in totaal voor beplantingen 150.000 gulden (vergl. 1,7 miljoen euro) voorzien. Aangezien een wilgplantje 20 guldencent (vergl. 2,24 euro) kostte moeten er dus forse aantallen bomen en struiken zijn geplant.
Er werden standaardregels uit ca. 1903 van Luitenant Gleysteen en P.C. Noorduijn gevonden waarin vier lijnen met beplantingen ter maskering van de wallen en forten zijn beschreven:

  1. één rij hakhout of haag langs de buitenkant van de kaden;
  2. één of twee rijen te knotten bomen langs de binnenkant van de kade;
  3. één rij hoger te knotten bomen op de binnenbermen van de wallen of borstweringen;
  4. één rij opgaande bomen langs de [...] achterzijde [...]

Ook is een inventarisatie uit 1900 gevonden met de aanwezige beplanting, maar toen was men nauwelijks begonnen met het voltooien van forten. En alleen de beplanting aan het Westfront is compleet uitgevoerd; op de overige fronten is het niet volledig volgens de standaardregels uitgevoerd.

Het pilotproject 'Landschap met Liniedijken' is gereed voor uitvoering in 2010 en omvat het gebied van Fort bij Krommeniedijk tot Fort Zuidwijkermeer, dat deels eigendom is van Landschap Noord-Holland. Er wordt gestreefd naar behoud van de huidige beplanting met dilemma's als natuur-cultuur, zichtbaarheid en beheerslasten. De inundatiekade bij Krommeniedijk is een meter lager dan oorspronkelijk en zou hersteld moeten worden. Terwijl elders de verzakte liniewal juist een gevarieerdere begroeiïng oplevert.

Die dilemma's werden duidelijk toen de deelnemers, in zes werkgroepen in het Fort bij Krommeniedijk, zich bogen over de beplanting van zes forten. Terug in de kerk deed elke werkgroep verslag van hun bevindingen en suggesties.

Stelling-gedeputeerde Rinske Kruisinga sloot de middag af door op de dilemma's, mogelijkheden en suggesties in te gaan. Het grootste dilemma is dat wat destijds in groen verborgen werd nu juist zichtbaar moet zijn. De verscheidenheid aan gebieden en mensen maakt dat er geen gemakkelijke keuzes zijn.
Ze ving echter aan met uitgebreide complimenten aan de vrijwilligers die bij de Stelling zijn betrokken. Uw verslaggever was even bang voor een provinciale erepenning, doch kort erna kwam het verwijt te letterlijk de Stelling-bijbel te hanteren. Tijdens de gezellige borrel - en na de traditionele opmerkingen over elkaars lichaamslengte - dit recht kunnen zetten: alles in authentieke staat is niet het streefbeeld maar behoud door ontwikkeling zou wel gebaseerd moeten zijn op historisch onderbouwde beslissingen.

Landschap Noord-Holland: http://www.landschapnoordholland.nl/
Nieuwsbrief 318: https://www.stelling-amsterdam.nl/300-324/nieuwsbrief-318.htm
Fort bij Krommeniedijk: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/krommeniedijk/
Inundatiekade van de Nauernasche Vaart tot De Dam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/nauernaschevaart/
Fort Zuidwijkermeer: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zuidwijkermeer/

 

Fort aan Den Ham in de lentezon

Met dank aan: Fred Braaksma, Stichting Fort aan Den Ham.

Fort aan Den HamAls uw Inspecteur-generaal een fort op mag, marcheert hij verheugd de dam of brug over en gaat de bomvrije gebouwen in. Maar als het hek eens gesloten is, dan is een wandeling rond de gracht het best haalbare. En elke keer blijkt weer dat dat eigenlijk de leukste route is en de mooiste beelden geeft.

Met die gedachte nu eens niet meteen de gebouwen van Fort aan Den Ham binnengetreden, maar drie rondjes om het fort gelopen: binnenboord, buitenboord en langs de grenssloot. Een uurtje in de eerste lentezon en langs bomen met amper bladeren. Zeker aan te raden maar bij dit fort meestal niet mogelijk vanwege de schapen op het glacis (alternatief: Fort bij Spijkerboor).
Grappig is de kerstboom die de fortwachter in zijn tuin moet hebben geplant; de woning en tuin zijn weg maar de hoge naaldboom staat er nog.

Het linker hefkoepelgebouw is sinds kort uitgegraven en in deze afvalput zijn 'archeologische vondsten' gedaan, zoals de metalen kap van een luchtkanaal. En slechts twee grenspalen gezien maar grenspaal O5 houdt midden in de sloot ondeugend de kop boven water. De duiker om grachtwater naar de polder uit te laten is nergens zo goed zichtbaar als op dit fort (zie foto links).
De passerende gele treinen leveren leuke foto's op met het groen en blauw van het fort. En in de verte, over de spoorweg, is de keelzijde van Fort bij Krommeniedijk te zien. Hier zijn nog vergezichten over de open polder, tot de snelweg. En ook Fort bij Veldhuis is voorlopig nog te zien, totdat daar ook een snelweg tussen ligt.

Kortom, uw I.G. begon het seizoen leuk met een goed bestede vrije dag!

Fort aan Den Ham: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/ham/
Foto's bezoek op Forten Info: http://www.forten.info/cgi-bin/fotoalbum/emAlbum.cgi?c=show_thumbs;p=Stelling_van_Amsterdam/Den_Ham_-_2009
Stichting Fort aan Den Ham: http://www.fortaandenham.nl/

 

Stelling op televisie

In de week voor Pasen waren er twee televisieprogramma's die deels aandacht aan de Stelling van Amsterdam schonken.

Op 7 april was Johan Stuart, voorlichter van Landschap Noord-Holland en nieuwsbrief-abonnee, in het VARA-programma Vroege Vogels TV. Met de handen letterlijk in de modder legde hij op heldere wijze het hoe en waarom van de inundatie bij Fort bij Krommeniedijk uit.

Daartegenover stond de beroemdere Maarten van Rossem in zijn NCRV-programma 'Op reis met Van Rossem' op 9 april. Het wekt de indruk dat hij wat moest zeggen over het militaire landschap en er onderweg een boekje was geraadpleegd. Denkt de kijker nu bijvoorbeeld dat de hele Stelling uit 'aardstructuren' zoals Fort in de Botshol bestaat?

Vroege Vogels TV van 7-4 jl.: http://player.omroep.nl/?aflID=9256169
'Op reis met Van Rossem' van 9-4 jl.: http://player.omroep.nl/?aflID=9256229
Fort in de Botshol: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/botshol/
Landschap Noord-Holland: http://www.landschapnoordholland.nl/
Reageren op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=9&t=526

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)
 
 
 
'Kennismaken met de Stelling van Amsterdam' is een gratis interactief e-book over de Stelling. (Advertentie)