Sluit [X]   
 

Fortwachter Pijl in 1933: "M.A. Pijl en 3 kd" met S.S. "Johan de Wit"...

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief 315

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
Nummer 315 (11de jaargang, 18 februari 2009)

Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
Deze en alle voorgaande nieuwsbrieven zijn, met illustraties, ook te raadplegen op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

 

Inleiding

Beste lezer,

Een korte nieuwsbrief met vier artikelen deze keer, maar daarom goed 'behapbaar'. Om te beginnen is op voorbeeldige wijze weer een eenzame grenspaal gevonden en daarmee een militaire weg. Dan een artikel over een binnenkort te houden symposium over de beplanting op de Stelling. En kort over de stand van zaken over de herontwikkeling van het Fort benoorden Spaarndam en het munitiemagazijncomplex. Tenslotte een soort boekbespreking over een fascinerend militair terrein in het centrum van Amsterdam.

Helaas werd in de vorige nieuwsbrief een verkeerd webadres genoemd, maar door een trucje op de website heeft hopelijk niemand er wat van gemerkt. Reden genoeg om meteen een techniek te gebruiken waardoor het exacte adres pas op de website wordt bepaald. En dus is aan te passen nadat de nieuwsbrief is verzonden...

Bekijk de gehele nieuwsbrief met afbeeldingen en links op:
https://www.stelling-amsterdam.nl/laatstenieuwsbrief/

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 4 maart verschijnen.

René Ros

 

Grintweg in de gemeente Assendelft

Met dank aan: Martin Hilgers en Fred Braaksma.
Foto: Martin Hilgers.

Wat moet een mens uit de 21ste eeuw nu met de omschrijving 'Grintweg in de gemeente Assendelft' in de Vestingbegroting van 1896? Helemaal niets, zeker niet als er op oude topografische kaarten geen aanwijzing zoals 'militaire weg' voorkomt.
Wat moet een ander mens in dezelfde eeuw met een grenspaal O4 onder een hoogspanningsleiding aan de Vonderweg bij Assendelft?

Die beide mensen hebben moeten concluderen dat het heel waarschijnlijk om dezelfde weg gaat, met de grenspaal als boodschapper uit het verleden. De kadasterregisters kunnen definitief uitsluitsel geven.
De Vonderweg is een 450 meter lange weg die door de vroegere buitenlanden (buitendijks van de Assendelver Zeedijk), over de dijk van de Wijkermeerpolder, naar de samenkomst van de Noorderweg en de Groeneweg loopt. Een kleine investering om een weg van het Fort aan de St. Aagtendijk naar Zaandam en Amsterdam voor troepen- en materiaaltransport te complementeren.
Het blijkt dat er naast deze weg een nieuw fietspad gaat komen in het kader van het Strategisch Groenproject Tussen IJ en Z.

Militaire wegen: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/kleine-werken/wegen/
Fort aan de St. Aagtendijk: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/st-aagtendijk/
'Nieuw fietspad in Polder Assendelft' in De Krommenieër: http://www.echo.nl/kr-kr/buurt/lees/822592/nieuw.fietspad.in.polder.assendelft/

 

Symposium “Bomen” op de Stelling van Amsterdam

Tekst: Inge Plaatsman, Landschap Noord-Holland.
Foto: René Ros, Stichting Mega.

De Stelling van Amsterdam vormt een bijzonder cultuurhistorisch landschap. Een gebied dat bescherming nodig heeft en dat het waard is te behouden voor de toekomst. Samen met de provincie Noord-Holland en veel betrokkenen neemt Landschap Noord-Holland het initiatief om de Stelling zichtbaarder en herkenbaarder maken. Dit doet zij ondermeer door het organiseren van een symposium op 2 april as. in Krommeniedijk.

Het symposium start met een presentatie van de resultaten van een aantal onderzoeken die zijn gedaan. Met financiële steun van de provincie heeft Landschap Noord-Holland een gedetailleerde veldinventarisatie gemaakt van de huidige begroeiing van forten en liniedijken, zijn alle bomen en struiken op de Stelling van Amsterdam in kaart gebracht en is er uitgebreid archiefonderzoek gedaan naar de oorspronkelijke beplantingsplannen. Aan de hand van een aantal korte presentaties laten de medewerkers van Landschap Noord-Holland zien wat de onderzoeken tot dusver aan informatie hebben opgeleverd. Tijdens de inventarisaties zijn verrassende cultuurhistorische aspecten herontdekt. Die zijn echt heel bijzonder.

De middag eindigt met een eerste aanzet voor herinrichting van het gebied. In een aantal workshops wordt door deskundigen nagedacht over de beste manier om de Stelling te verfraaien, herkenbaarder en beleefbaarder te maken. Belangrijke vragen daarbij zijn: Houden we de huidige begroeiing in stand of gaan we het gebied juist herinrichten? En als we gaan herinrichten, waar doen we dat wel en waar niet? Dat zijn afwegingen waarbij zich allerlei dilemma’s voor doen. Een mooi initiatief van Landschap Noord-Holland en een uitdaging voor iedereen die wordt uitgenodigd hierover mee te denken.

De middag wordt afgesloten met een presentatie van alle ideeën die tijdens de workshop zijn ontstaan. Gedeputeerde Kruisinga is aanwezig om te reageren op alle voorstellen in relatie tot het beleid van de provincie Noord-Holland.

Landschap Noord-Holland: http://www.landschapnoordholland.nl/
Natuur in de Stelling: https://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/extra/natuur/
Bericht op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=3&t=493

 

Herontwikkeling Fort benoorden Spaarndam 3

Met dank aan: Wim Roozenbeek, Recreatieschap Spaarnwoude.

Op 1 november 2008 zijn veertien visiedocumenten voor de herontwikkeling van Fort benoorden Spaarndam en het munitiecomplex ingediend. Een bestuurlijke selectiecommissie van het Recreatieschap Spaarnwoude heeft hieruit drie plannen geselecteerd.

De indieners van deze drie plannen zijn uitgenodigd om uiterlijk 1 maart 2009 een ondernemingsplan in te dienen. Vervolgens zal uiteindelijk één kandidaat worden voorgedragen voor gunning. Het bestuur van Spaarnwoude zal hier op 17 juni 2009 een besluit over nemen. Na gunning door het bestuur zal het geselecteerde plan op een informatie-avond aan belangstellenden worden gepresenteerd.

Fort benoorden Spaarndam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spaarndam-noord/
Magazijn Spaarndam: https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/spaarndam-munitie/
'Herontwikkeling Fort benoorden Spaarndam' (1) in Nieuwsbrief 288: https://www.stelling-amsterdam.nl/275-299/nieuwsbrief-288.htm
'Herontwikkeling Fort benoorden Spaarndam 2' in Nieuwsbrief 302: https://www.stelling-amsterdam.nl/275-299/nieuwsbrief-302.htm
'Onroerend goed mogelijkheden' via Recreatie Noord-Holland NV: http://www.recreatienoordholland.nl/zakelijk

 

 

Van werf tot facilitair complex

Foto's: Collectie René Ros.

Uw redacteur mag zich tot het exclusieve maar toch omvangrijke en eeuwenoude gezelschap rekenen dat op het Marine-etablissement Kattenburg is geweest. Als zeeverkenners leenden we onze roeiboten uit, voor de jaarlijkse roeiwedstrijd van de Marine met andere organisaties. Zelf mochten we dan meedoen met het, voor ons onbekende, sloeproeien. Dus stonden we al weken tevoren elke woensdagavond aan de poort om te trainen met een sloep. En meestal wonnen wij de uiteindelijke wedstrijd.
Alhoewel er toen al niet veel historische gebouwen meer stonden, straalde het hele complex een bijzondere sfeer uit. Alleen al die muur langs de Kattenburgerstraat met allemaal restanten van poorten en ramen van vroegere bebouwing!

Volgens het boek 'Van werf tot facilitair complex: 350 jaar marinegeschiedenis op Kattenburg' is de naam en de 20-graden knik in die muur terug te voeren op een eerdere stadsmuur met kat (bastion) ter plekke. Het boek begint met de opmaat vanaf 1488 en behandelt op meeslepende wijze de hele geschiedenis van het terrein, dat in 1657 in gebruik werd genomen als scheepswerf voor oorlogsschepen, en de mensen (de jantjes en de bijltjes). Het boek bevat zelfs een flipover-filmpje van een tewaterlating in 1905.
Ook de plannen om het complex naar Zaandam (het huidige Hembrugterrein), Den Helder en naar het eiland Zeeburg te verhuizen worden genoemd. Uiteindelijk is de scheepswerf in 1915 gesloten, en eigenlijk naar Den Helder verplaatst, omdat er geen grotere schepen gebouwd konden worden doordat de sluis in de Oosterdoksdijk te klein was. In de Eerste Wereldoorlog was er nog een munitiefabriek en -magazijn gevestigd maar sindsdien waren er vooral opleidingen gehuisvest. In de jaren 1960 werd het terrein drastisch gewijzigd vanwege de aanleg van de IJ-tunnel: het westelijk deel werd gesloopt en het oostelijk deel van het dok gedempt en van gebouwen voorzien. Nu is het een Facilitair Steunpunt voor de gehele krijgsmacht.

Aardig is dat de Stelling ook in het boek voor komt met de oprichting van een station van de Dienst der Telegrafie. Dit station werd opgericht om verbindingen te kunnen verzorgen als de stad in oorlogstijd de residentie van de Koningin en regering zou zijn. (Later zijn er plannen geweest voor een permanent 'Wereldstation'.)
En in mei 1940 viel de verdediging van het Buiten-IJ onder het bevel van de Commandant Maritieme Middelen Amsterdam en daar is een curieus maar dodelijk verhaal over opgenomen.
Kortom, een boek dat zeker de moeite waard is!

'Van werf tot facilitair complex' bij NIMH: http://www.nimh.nl/nl/publicaties/publicaties_nimh/marinekazerne_amsterdam.aspx
Pagina over TOKM op Kattenburg op website over Hr.Ms. Karel Doorman door Steven Visser: http://www.vlaggeschipsmaldeel5.nl/html/opleidingen_tokm.html
Marine-etablissement Kattenburg: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/amsterdam-marinekattenburg/
Fortwachter Reinderts werkte er als majoor-kok: https://www.stelling-amsterdam.nl/mensen/reinderts/
Beambte Berkhof werkte er als bewaker: https://www.stelling-amsterdam.nl/mensen/berkhof/
Wereldstation: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/overig/

 

Overig

Overig kort, en meestal actueel, nieuws verschijnt op het Stelling Forum. Door je eenmalig te registeren kan je eenvoudig zien welke onderwerpen zijn geplaatst sinds je vorige bezoek, kan je je abonneren op een forum/onderwerp en kan je zelf berichten plaatsen. Gebruik deze link voor een overzicht van de nieuwste berichten:
https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
FMTraining - Trainingen en cursussen voor gebruikers en ontwikkelaars van FileMaker (Advertentie)
 
 
 
Reizend restaurant SterkWater strijkt neer langs de Hollandse Waterlinies. In de grootste, oudste en prachtigste forten genieten haar gasten van een bijzondere avond uit, met een heerlijk 5-gangen diner en meeslepende verhalen. (Advertentie)