Sluit [X]   
 

Kapitein van Westering in 1939: "op het door hem gedaan verzoek eerval ontslag uit den...

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief

Nieuwsbrief 299

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
Nummer 299 (10de jaargang, 13 augustus 2008)

Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/

Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op:
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

 

Inleiding

Beste lezer,

Aannemende dat zij die vakantie hadden, dit naar tevredenheid hebben gevierd en uitgerust zijn, gaan we over tot de orde van de dag.

Stichting Fort bij Edam en Stichting Forteiland Pampus sturen voortaan hun nieuwsbrief voor hun medewerkers ook aan uw redacteur en in overleg zullen enkele artikelen ook in deze nieuwsbrief verschijnen. Een elegante en eenvoudige manier om ook andere ge-interesseerden op de hoogte te houden, nietwaar? In deze nieuwsbrief, met dank voor de goede samenwerking, al over beide forten een artikel.

Deze nieuwsbrief begint met de Stellingmaand-website en de MEGA-activiteiten. Daarna kort over de oorzaken van de grote belangstelling in juli, waaronder de Bruine Borden van het derde artikel.
Een foto-raadsel van militairen op een bouwplaats lijkt opgelost maar we hebben ook nog een foto uit vermoedelijk Spaarndam. Vervolgens een voorwaarschuwing dat de lezer op 8 oktober uw redacteur op televisie kan zien in een documentaire over de Stelling. En tenslotte een leuk artikel over gezonde torenvalken maar daarna een vraag over zieke soldaten.

Uiteraard heeft uw redacteur weer gezocht naar een Stelling-verhaal dat aansluit bij de actualiteit, de Olympische Spelen in Beijing. Twijfelend tussen een verhaal over een militair sportfeest in het stadion, waar nu het Olympisch Stadion in Amsterdam staat. En een verhaal over gevangenen in de forten. Toen maar besloten beide uitersten achterwege te laten...

De volgende nieuwsbrief (de 300ste) zal waarschijnlijk op 27 augustus verschijnen.

René Ros

 

Stellingmaand 2008

Tekst: René Ros, evenementen-coordinator Stichting Mega.

De website Stellingmaand 2008 van Stichting Mega is op 1 augustus beschikbaar gekomen en sindsdien nog aangevuld. Met een vernieuwde, frisse stijl en nog beter raadpleegbaar. Behalve per dag is nu ook op een kaart te zien welke forten opengesteld zijn. Ook is er inmiddels een promotiefilm op geplaatst die je eenvoudig op je eigen website kunt plaatsen.

Dit jaar is er op de website vooral aandacht voor de drie jaarlijkse openstellingen waaraan Stichting Mega veel mankracht levert. Maar ook een overzicht van alle forten die ons hebben laten weten dat ze in september open zijn, met een verwijzing naar de website van de fortbeheerders voor meer informatie.
We denken wederom een complete website te kunnen bieden waarmee de verwachte 4.000 bezoekers eenvoudig de weg naar de forten kunnen vinden. De website is mede mogelijk gemaakt door Hans Baas, Michel Verhoeks (Cartographics), ANWB, RTVNH / Audio Chapel en ReneRos.biz.

Meer informatie is op de website te vinden maar hier een korte introductie van onze drie openstellingen:
Op zondag 7 september verzorgen we, i.s.m. Historisch Maatschap, de rondleidingen op Fort Hinderdam. Na een korte boottocht volgt een bijzondere rondwandeling op het normaal ontoegankelijke fort.
Op zaterdag 13 september verzorgen we, i.s.m. de gemeente Beverwijk, voor de tweede maal de openstelling van Fort aan de St. Aagtendijk. Historische rondleiding, vrije wandeling, videopresentatie, muziek-oefenruimten en bergloods met schietbaan zijn de belangrijkste trefwoorden.
Tenslotte verzorgen we op zaterdag 27 september, i.s.m. Sportschuttersvereniging Buitenveldert, rondleidingen op Fort bij Hoofddorp. Het is ook mogelijk met luchtpistolen te schieten en er zijn consumpties te koop.

Voor deze vorm van de Stellingmaand-website is minder tijd nodig dan vorig jaar. Met de officiële partij is helaas wederom niet gesproken over samenwerking.

Fortbeheerders die ons de per e-mail gevraagde informatie, vanwege de vakantie, nog niet hebben toegezonden, kunnen dat alsnog doen. Hun informatie zal dan zo snel mogelijk aan de website toegevoegd worden.
Wil je de promotiefilm op je eigen website tonen? Gebruik dan de YouTube-code die op de Stellingmaand-website wordt gegeven.

Stellingmaand 2008: http://www.stellingmaand.nl/
Nieuws over Stellingmaand 2008 op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=1&t=414

 

Drukte in stille periode

Foto: NOS Journaal op 3, 8 juli 2008.

In de maand juli was er extra veel belangstelling voor de website. Daarmee is die maand tot nu toe de drukste maand van 2008 geworden met een cijfer dat september 2007 benadert. Terwijl juli normaal de stilste of een middelmatige maand is en september de topmaand. Wel jammer (ahum) dat het mooie weer van de tweede heft van juli, de bezoekcijfers liet dalen.

In het nieuws was veel aandacht voor 27 nieuwe vermeldingen op de Lijst van Werelderfgoed van de UNESCO. Ook het werelderfgoed in Nederland kwam daarbij ruimschoots in beeld en dat leverde veel bezoekers op.
En in diezelfde periode zijn er een aantal bruine borden langs de rijkswegen A7 en A9 geplaatst hetgeen ook tot meer bezoekers heeft geleid. Meer informatie over de bruine borden in het volgende artikel.

'Werelderfgoed heeft weer 27 sites bijgeschreven': https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=30&t=407
'Website genoemd in NRC': https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=9&t=404
NOS Journaal op 3 met item 'Nederlands Werelderfgoed in een dag': http://player.omroep.nl/?aflid=7431140

 

'Bruine borden' markeren Stelling van Amsterdam

Tekst: Peter Schat, Stichting Mega.
Foto: Hans Baas, Stichting Mega.

Ze zijn een cadeau van de jarige ANWB. De fietsersbond - tegenwoordig voor de automobilist - liet ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan vanaf 1 juli zogenoemde 'bruine borden' langs de snelwegen zetten. Ze markeren zestien van de twintig Nationale Landschappen en zeven van de twintig Nationale Parken die ons land telt. De Stelling van Amsterdam, behalve werelderfgoed ook Nationaal Landschap, kreeg er ook een stel: langs de A7 bij Purmerend, de A9 bij Beverwijk en Spaarndam en de A200 bij Haarlem.

Maar niet op de plekken waar de A1, A2 en A4 de Stelling kruist. Jammer, vindt de provincie. Maar de kans is nog niet verkeken. "De borden zijn een leuk idee en we hebben er dunkt me behoorlijk aan meegewerkt, maar ze kunnen helaas niet op alle plekken waar we ze met z’n allen willen", zegt Marjan Nijssen, woordvoerster van Rijkswaterstaat Noord-Holland in Haarlems Dagblad van 23 juli. "Rijkswaterstaat wil ze hier niet omdat er binnen afzienbare tijd werkzaamheden zijn gepland. Daarna zijn er weer mogelijkheden, als ze de automobilisten niet te veel afleiden, want daar letten we ook op."

Nanette van Goor van het programmabureau Stelling van Amsterdam van de provincie Noord-Holland is blij met de borden, waarop met enig begrip voor de stilering van het ontwerpbureau een langgerekt stellingfort is te herkennen. Het plaatje roept meer de sfeer van een rond torenfort op, maar hierbij geldt dat het om een gegeven paard gaat. Dat de A4 van bruine borden verstoken blijft, evenals de A2 bij Abcoude en de A1 bij Muiden, vindt zij jammer. "Dit is als toegangsweg naar Amsterdam zo’n prachtplek ervoor." Maar, er is dus hoop.

In navolging van de borden langs de rijkswegen ziet Van Goor ook graag bruine borden, zij het in wat kleiner formaat, langs alle provinciale wegen die de Stelling kruisen. De stand is nu dat er borden komen langs de N247 (bij Edam), N244 (Purmerend-Alkmaar), N203 (Uitgeest-Krommenie, onder voorbehoud), N236 (Bussum-Amsterdam, onder voorbehoud) en N403 (bij Fort Spion, een bord van de Nieuwe Hollandse Waterlinie). Het plan is ze in 2009 te plaatsen.
Aan de N246 (Marken-Binnen) worden geen borden geplaatst vanwege het ontbreken van ruimte ter plaatse. Bij Fort Kijkuit (NHWL) wordt een turbo-rotonde in de N201 gerealiseerd en het is nog twijfelachtig of daar ruimte is voor de borden.

'Bruine Borden' op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=1&t=403
'Als thuisblijver langs attractie in eigen land' in Noordhollands Dagblad: http://www.noordhollandsdagblad.nl/nieuws/stadstreek/waterland/article3671477.ece
'125 jaar ANWB' op /Geschiedenis: http://geschiedenis.vpro.nl/artikelen/39733469/

 

Toch niet de Stelling van...

Met dank aan: Fred Braaksma (Stichting Fort aan Den Ham), Ko Hammer, Melchert Leguyt (Dagblad Zaanstreek), Emiel Schurink (Werkgroep Nederland Paraat) en John Verbeek† (auteur boek Kustverdediging 1900-1940).
Foto schuilplaats: Hans Baas, Stichting Mega.

Op 26 maart verscheen in het Dagblad Zaanstreek een bijzondere foto van militairen met bouwwerken in aanbouw op zandgrond (zie foto rechts). Ko Hammer wilde graag weten wat, waar en wanneer zijn vader Melle Hammer (1890-1971) had gefotografeerd. Op 19 april verscheen een tweede artikel waarin een aantal mensen reageerden. Met grote stelligheid werden het Fort bij Krommeniedijk en de nevenbatterij van Fort aan Den Ham aangewezen als de locatie. Maar de ronde vormen van de bouwwerken komen helemaal niet met een fort of nevenbatterij overeen. Emiel Schurink, deskundig op het gebied van militaire uniformen, gaf aan dat de uniformen van het model zijn dat in 1912 is ingevoerd. Dat is na de bouw van het fort en de nevenbatterij.
De bouwwerken lijken veel op schuilplaatsen zoals bij Spaarndam en Vijfhuizen gebouwd, maar wijken er toch vooral veel van af. Dat betekent dat de locatie niet binnen de Stelling van Amsterdam kan liggen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden ook schuilplaatsen langs de kust aangelegd voor infanterie die eventuele landingen moesten rapporteren. Voornamelijk tussen Hoek van Holland en IJmuiden werden paarsgewijs schuilplaatsen van 21 bij 4 meter aangelegd. De foto toont twee bouwwerken in een zandgrond met een stolpboerderij, een model dat vooral ten noorden van IJmuiden voorkomt.
Bij Kijkduin (Stelling van Den Helder) is nog een schuilplaats aanwezig (zie foto links) dus ook daar zijn ze gebouwd. Bovendien is in de achtergrond een dijk te zien die rechts verhogingen vertoond. Dat moet de zeedijk tussen Huisduinen en Den Helder zijn, met de verhogingen van Fort Erfprins.
Navraag bij Ko Hammer leverde op dat zijn vader in Den Helder is opgegroeid en een zus daar woonde. Het is aannemelijk dat Melle Hammer niet speciaal voor de foto heeft gereisd, maar tijdens een bezoek aan zijn zus deze foto heeft gemaakt: schuilplaatsen bij Huisduinen in de periode 1914-1918.

Oude foto 'Fort aan den Ham' op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=6&t=372
Kustverdediging: http://www.forten.info/catalogus/kustverdediging/
Stelling van Den Helder: http://www.forten.info/catalogus/svdh/
Ander opgelost 'Zoekplaatje' op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=10&t=413

 

Volgende fase Fort aan het Pampus

Bron: Stichting Forteiland Pampus.

De conservering van het hoofdgebouw is nagenoeg klaar. Een projectgroep heeft een inrichtingsplan gemaakt om enkele ruimten van het hoofdgebouw in te richten met informatie over het Fort aan het Pampus en een bezoekerscentrum over de Stelling van Amsterdam.

Hiervoor zijn ook bouwkundige aanpassingen van het hoofdgebouw noodzakelijk. De tekeningen hiervoor zijn gemaakt, de subsidie hiervoor aangevraagd en toegekend en de aannemer gekozen. De financiering is nog niet helemaal rond, want ook fondsen zijn hiervoor nodig. Ook zijn de bouwvergunningen aangevraagd.
Verder wordt er binnenkort subsidie aangevraagd voor de plannen voor de inrichting van het bezoekerscentrum en wordt er subsidie aangevraagd in het kader van het Besluit Rijkssubsidiering Instandhouding Monumenten, dit is voor het jaarlijkse onderhoud aan het fort.

De planning voor de bouw ziet er dan in grote lijnen als volgt uit: de aannemer kan waarschijnlijk in september starten met het inrichten van de bouwplaats. De verdere bouw zal dus voor het grootste deel buiten het openingsseizoen plaats vinden. De totale periode voor de werkzaamheden wordt geraamd op zeventien weken.

Forteiland Pampus: http://www.pampus.nl/
Fort aan het Pampus: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/pampus/

 

Opzichter van Fortificatiën Kamstra 2

"Mogelijk kunnen mensen uit de omgeving van Spaarndam onze herinneringen nog aanvullen?" schreven de gebroeders Gerard Kamstra en Nico Kamstra jr. in de vorige nieuwsbrief over hun vader in Spaarndam. Uw redacteur heeft echter verzuimd een foto op te nemen die vrijwel zeker in Spaarndam is genomen. Rechts zit Nico Kamstra sr.

Mogelijk dat iemand herkent waar de hierbij afgebeelde foto is gemaakt en wie de andere personen zijn?

Biografie Opzichter van Fortificatiën Kamstra: https://www.stelling-amsterdam.nl/mensen/kamstra/
'Opzichter van Fortificatiën Kamstra' in Nieuwsbrief 298: https://www.stelling-amsterdam.nl/275-299/nieuwsbrief-298.htm

 

Vogels op Fort bij Edam

Bron: Stichting Fort bij Edam.
Foto: Wim Maas, Stichting Fort bij Edam.

Dat het met de natuur prima gaat op het Fort bij Edam bewijst het nest met de zes jonge torenvalken wel (zie foto rechts). Inmiddels zijn ze allemaal uitgevlogen. Dat de torenvalken in alle rust hun jongen hebben kunnen groot brengen is mede te danken aan Herstelling. Zij hebben gedurende de nestperiode niet aan dat deel van het dak gewerkt zodat de valken alle rust hadden.
En de ijsvogels zijn zelfs aan hun tweede nest begonnen!

Stichting Fort bij Edam: http://www.fortbijedam.nl/
Fort bij Edam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/edam/
'IJsvogel doet het goed' op Nu.nl: http://www.nu.nl/news/1692112/89/IJsvogel_doet_het_goed.html

 

Hollandse Wereldwonderen

Foto: Hans Baas, Stichting Mega.

De titel van de serie zal de Friesen, zeker die in Lemmer, niet kunnen bekoren. En wereldberoemd in Nederland zijn de werelderfgoederen ook nog niet. Vandaar dat Teleac/NOT in samenwerking met de Stichting Platform Werelderfgoed Nederland de serie 'Hollandse Wereldwonderen' over het Nederlandse werelderfgoed gaat uitzenden.

De aflevering over de Stelling van Amsterdam is de tweede in de serie en zal worden uitgezonden op 8 oktober 2008 van 16:05 tot 16:30 uur op Nederland 2.

'Hollandse wereldwonderen' op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=30&t=410

Zieke soldaten een fabeltje?

Zo nu en dan kom je teksten in recente boekjes tegen waarin geschreven staat dat de gemobiliseerde soldaten van een of meerdere forten grotendeels ziek zouden zijn geworden. Door de koude en vochtige omstandigheden enzo. De Stellingcommandant en zijn staf zal daar in het Amstelhotel zeker geen last van hebben gehad (zie foto rechts).
Uw onderzoeker heeft wat moeite met die beweringen over zieke soldaten. In de afgelopen tien jaar is hij in de archiefbronnen hier nooit iets over tegengekomen. In krantenartikelen, brieven van soldaten, dagboek Stellingcommandant of dagboek groepsarts is niets hierover gevonden. Maar er kan best wat gemist zijn.

Daarom bij deze de uitdaging aan alle fort-historici, op de hoogte van de fort-specifieke geschiedenis, om met betrouwbare archiefstukken aan te tonen dat er inderdaad op ruime schaal zieke soldaten zijn geweest.

Discussie op Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=17&t=415

 

Overig

Overig kort, en meestal actueel, nieuws verschijnt op het Stelling Forum:
https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/

Sinds januari 2008 wordt hier niet meer verwezen naar berichten op het Stelling Forum. Gebruik de link hierboven om de nieuwe berichten te zien.
Door je te registeren bij het Stelling Forum kan je eenvoudig zien welke onderwerpen zijn geplaatst sinds je vorige bezoek, krijg je een melding per e-mail als je je abonneert op een forum en kan je zelf berichten plaatsen.

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)
 
 
 
Bureau Meerzijdig let op meerdere zijden bij support, mediation, procesbegeleiding en trainingen. (Advertentie)