Sluit [X]   
 

Fort bij Edam in 1918: krantenbericht over Spaanse Griep, 17 zieken/gewonden

© 1999-2024, René G.A. Ros
Laatst gewijzigd 29-1-2024

Donateur worden?

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsbrief 291

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
Nummer 291 (10de jaargang, 12 maart 2008)

Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam.
https://www.stelling-amsterdam.nl/

Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op:
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/

Heb jij informatie die in deze nieuwsbrief opgenomen moet worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.

 

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.

 

Inleiding

Beste lezer,

"Nu alweer een nieuwsbrief? Pas 26 maart had je geschreven!"
Eh, ja sorry hoor. Maar afgelopen vrijdag kwam pas een bericht over de nieuwe inundatie bij Krommeniedijk en die is er maar tot komende zondag! Dus enige spoed wordt door een aantal abonnees (met fotocamera) vast wel gewaardeerd.
Tevens mocht het bericht over de nieuwe fortwachters van Fort aan het Pampus snel de deur uit. Zij zijn overigens zelf nog geen abonnee!
Het derde artikel gaat over 69 jaar geleden en is dus niet actueel. Maar wel een te mooi verhaal om lang op de plank te laten liggen. En het vierde artikel gaat eigenlijk nergens over maar 'niets' is soms ook noemenswaardig.

De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 26 maart of 2 april verschijnen.

René Ros

 

Inunderen anno 2008

Met dank aan Onno Steendam, Landschap Noord-Holland.

Op maandag 10 maart werd voor de vierde keer in de geschiedenis de Uitgeester- en Heemskerker Noordbroekpolder onder water gezet. Vanaf 27 juli 1914 werden de peilen in de inundatiekommen wel opgezet maar niet naar een volledige inundatie. En in mei 1940 is deze polder met water bedekt geweest en wederom vanaf maart 1944.

Deze keer is er echter geen vijand in aantocht en bovendien wordt slechts een klein deel van de polder, ten noorden van het Fort bij Krommeniedijk, onder water gezet. Historisch verantwoord wordt nu juist getracht gastvrij te zijn, voor de weidevogels.
Bij wijze van experiment zijn de weilanden van Landschap Noord-Holland voor maximaal een week onder een laag van ongeveer 10 cm water verborgen. Enkele jaren geleden had Fort bij Uitermeer door zeer zware regenval al een inundatieveld, en ook deze gedeeltelijke inundatie kan een vreemd en indrukwekkend beeld geven.
Na een week wordt het waterpeil weer langzaam verlaagd en wil men een plas van ongeveer 1 hectare overhouden waar grutto’s kunnen slapen en eten.

Een twaalftal mensen liet zich afgelopen maandag nat regenen en liep 350 meter door een modderig weiland naar een damwand. Twee medewerkers van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en van Landschap Noord-Holland draaiden met verkleumde handen de schuif open. Door de regenval en opstuwing van het water was het peilverschil gering en ontbrak helaas het kolkende water. Zo bleek weer dat de polders rond Amsterdam meestentijds geen instroom van water nodig hebben: het stoppen van de bemaling is al voldoende om kwel- en regenwater de polder te laten inunderen.
De pers fotografeerde/filmde en Radio Noord-Holland deed live-verslag. Toen gauw naar het fort om een beetje op te warmen en op te drogen.

Inundatiestation Krommeniedijk: https://www.stelling-amsterdam.nl/inundaties/lijst-krommeniedijk.htm
Fort bij Krommeniedijk: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/krommeniedijk/
Landschap Noord-Holland: http://www.landschapnoordholland.nl/
Dit onderwerp op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=3&t=336
Dit onderwerp in het NOS Jeugdjournaal: http://www.uitzendinggemist.nl/index.php/aflevering?aflID=6673604

 

Kris en Maartje nieuwe fortwachters op Forteiland Pampus!

Bron: persbericht Stichting Pampus, 8 maart jl.

Forteiland Pampus in Muiden kent vanaf vrijdag 7 maart twee nieuwe bewoners: Kris van de Voorde, 31 jaar en Maartje Terwindt, 33 jaar.
Zij zijn door de Stichting Pampus, eigenaar van het kleine eilandje in het IJsselmeer, het meest geschikt bevonden na een lange en moeilijke sollicitatie procedure. Deze sollicitatieprocedure werd de afgelopen weken uitgezonden als “Slag om Pampus” bij de NCRV.

Nanette Elfring, scheidend fortwachter en nu directeur bij de stichting, geeft aan:
"Kris en Maartje passen geweldig bij het eiland. Op het moment dat zij hier voet aan 'wal' zetten, had ik het gevoel dat zij zich al 'thuis' voelden. Ze vullen elkaar goed aan, gaan met ontzag, maar ook met een bepaald gemak, met de ruige natuur hier om, zijn avontuurlijk ingesteld en heel gastvrij. Toch hadden veel stellen zo hun eigen kwaliteiten. Bij Kris en Maartje was het het laatste weekend ineens gewoon 'hun' eiland, zoals wij en de vrijwilligers dat ook zo sterk konden en kunnen hebben. Het was geen keuze meer; Pampus had zijn nieuwe bewoners gevonden!"

Het gelukkige stel heeft er enorme zin in. Maartje: "Bij Pampus valt alles wat ik graag wil op zijn plaats. Je bent lekker buiten, moet varen, moet heel vindingrijk zijn en met mensen werken. Het werken met zoveel vrijwilligers aan zo’n uniek stukje cultuurhistorie lijkt me een enorme uitdaging!".

Forteiland Pampus heeft niet alleen nieuwe fortwachters, maar ook een vernieuwde fortwachterswoning, een vernieuwd energiecentrum en natuurlijk de grootste trots: een nieuw dak voor het fort en nieuwe koepels over de oude gaten, waar ooit het geschut heeft gestaan. Dit jaar zal een begin worden gemaakt met het creeren van één van de drie bezoekerscentra van de Stelling van Amsterdam.
Forteiland Pampus is dit jaar met de vroege pasen al twee dagen open. Onder andere voor het traditionele paaseieren zoeken en de paasbrunch. Daarna zal de veerdienst ook weer vanaf 1 april gaan varen. Op 19 en 20 april zal er voor het publiek een speciaal weekend georganiseerd worden met allerlei activiteiten omtrent het vernieuwde forteiland.

Forteiland Pampus: http://www.pampus.nl/
Fort aan het Pampus: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/pampus/
Kris en Maartje nieuwe fortwachters op Forteiland Pampus: https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=1&t=338
Succes! https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?f=9&t=337

 

Duitsers en Engelsen in internering

Bron: hoofdstuk 'De Interneringen' van het boek 'Illusies en Incidenten'. R. de Bruin et al, mei 1988.
Met dank aan Ron Erhardt†.

Het verhaal is, zeker op de twee betreffende forten, wel bekend. Maar een compleet papieren verhaal kwam pas recent en in deze nieuwsbrief was er nooit eerder aandacht aan geschonken. Dus keren we terug naar 1939, naar 13 september als de Tweede Wereldoorlog 10 dagen oud is.

Op die datum maakte een Duitse Dornier Do18 vliegboot een noodlanding op het strand van Ameland. De vier bemanningsleden werden door de Koninklijke Marine overgebracht naar Den Helder. De 'Regeling Interneering Vliegtuigen' van 6 september was niet bij de Marine terecht gekomen en de Duitsers konden zich redelijk vrij door Den Helder bewegen.
Pas op 25 september werd de 'Dienst der Interneering' opgericht die zich over de vier Duitsers ontfermde en in het Fort bij Spijkerboor opsloot (zie foto rechts) met 61 Nederlandse manschappen als bewaking. Op 26 oktober kwamen er na een landing van een Dornier Do17 bij Usquert (Gr.) drie onderofficieren (!?) bij en kort daarna een vliegenier die na een noodlanding in Duitsland per ongeluk naar Nederland was gelopen.

Zoveel bewaking was niet nodig want de acht Duitsers mochten na enige tijd op hun erewoord vrij van het fort af, zelfs naar Alkmaar. Ze spraken met de Nederlandse manschappen van het geheime Marinesteunpunt Akersloot. En ook met een van oorsprong Duitse buurtbewoonster over ontsnappen.
Op 19 februari 1940 gingen twee Duitsers naar Pancras, kregen van een Nederlander burgerkleren en werden over de Afsluitdijk naar Duitsland gereden. Bij Kornwerderzand konden ze de Marechaussee geen papieren laten zien en werden aangehouden. De volgende dag ging op Fort bij Spijkerboor, waar ze nog niemand hadden gemist, de telefoon...
Toch zouden een aantal ge-interneerden op 2 of 3 mei naar een receptie op de Duitse legatie in Den Haag zijn geweest.

Op 29 maart kwamen er nog drie gevangenen bij, nu echter Engelsen. Hun vliegtuig was de dag ervoor boven Pernis neergeschoten met een gesneuvelde en een gewonde als gevolg. De Nederlandse commandant vreesde moeilijkheden maar de kennismaking tussen de strijders liep goed. Toch werden de Engelsen twee weken later naar Fort bij Edam overgeplaatst waar hun gewonde collega zich bij hen voegde. Fort bij Spijkerboor kreeg er vier Duitse bemanningsleden bij na hun noodlanding op 20 april bij Bunde (L.).

De vier Engelsen moesten op 10 mei 1940 om 8 uur naar de Engelse legatie in Den Haag. De twaalf Duitsers gingen met 623 recente krijgsgevangenen via IJmuiden per schip naar Engeland.

Fort bij Spijkerboor: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spijkerboor/
Marinevliegkamp Akersloot: https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/marineluchtvaartdienst/akersloot/
Fort bij Edam: https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/edam/

 

Verborgen inlaatsluizen

De zuinigheid van ons volk betekent dat er soms ook zuinig is gesloopt. Uitstekende delen weg en zand over de rest. Zoals de stenen beer bij de Kustbatterij bij Diemerdam en meerdere inlaatduikers.
Dus waarom zou de inlaatsluis in de St. Aagtendijk ook niet ondergewerkt zijn? En de inlaatsluis van de Eilandspolder bij het Fort bij Spijkerboor? Daarom de modderstappers aangetrokken en de prikstokken gepakt.

Aan het oppervlak zijn geen clues over onderliggende vormen dus het was giswerk. Door de zware klei komt de prikstok soms niet dieper dan 20 cm. Egale baksteenvlakken zijn niet te voelen, maar op beide plekken ligt behoorlijk wat puin. Langs de inlaatkommen liggen wel diverse basaltblokken van de bodemversterking.
Dus het was leuk in de buitenlucht maar het heeft niets concreets opgeleverd. Of de inlaatsluizen er nog liggen blijft een onbeantwoorde vraag.

Inundatiestation Spijkerboor: https://www.stelling-amsterdam.nl/inundaties/lijst-spijkerboor.htm

 

Overig

Overig kort, en meestal actueel, nieuws verschijnt op het Stelling Forum. Door je te registeren bij het forum kan je eenvoudig zien welke onderwerpen zijn geplaatst sinds je vorige bezoek en kan je zelf berichten plaatsen.
https://forum.stelling-amsterdam.nl/nieuw/

Vanaf januari 2008 wordt hier niet meer verwezen naar berichten op het Stelling Forum. Gebruik de link hierboven om de nieuwe berichten te zien.

 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.

 

Stelling van Amsterdam op Twitter Stelling van Amsterdam op Facebook Doc.centrum Stelling van Amsterdam op LinkedIn
Stelling van Amsterdam op foto-site Instagram Stelling van Amsterdam op video netwerk YouTube

Deze website wordt verzorgd door particuliere experts en is geen website van een overheid.
Alle rechten voorbehouden, o.a. gebruik door commerciële partijen alleen met voorafgaande toestemming.
Stelling van Amsterdam. Een stadsmuur van water.
UNESCO Werelderfgoed sinds 1996
ReneRos.biz voor ontwikkeling, advies & expertise en opleidingen voor Filemaker database-toepassingen. (Advertentie)
 
 
 
Fort Resort Beemster herbergt een van de meest luxueuze wellnessresorts met hotel van Nederland. In de karakteristieke sfeer van het fort beleeft u wellness zoals u nog nooit heeft ervaren. (Advertentie)