Nieuwsbrief 268Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Groot-Amsterdam. Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op: Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan ge-interesseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.
|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.
|
InleidingDe woorden vloeiden weer het toetsenbord in - en daarna begon het schrappen. Reageren op deze nieuwsbrief kan op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/ René Ros
|
Feest op PampusStel, je krijgt van een nog vrij onbekende partij een uitnodiging om voor een feestje op zondag 1 april naar het Fort aan het Pampus te komen. Zelfs als je tot de meerderheid behoort die (na BGL Restauratie) weet dat daar een fort ligt, krab je toch vertwijfelt achter de oren. Eenmaal bij het meldpunt voor de veerdienst gekomen, stonden er meer goedgelovige gasten in het voorjaarszonnetje te wachten. De vroege ploeg had ruim de tijd om met de rondleiding op het fort mee te lopen of zelfstandig te banjeren en de werkzaamheden te aanschouwen (zie volgend artikel). Om vier uur kwam de tweede boot en werd op bevel van 'Fort van de verbeelding' gezamenlijk het Stellinglied geoefend waarbij het publiek niet alleen moest zingen, maar ook emmer-drummen, buis-slaan en samba-shaken. Toen de hoofdgast, burgemeester van Amsterdam Cohen, was gearriveerd werden in het ontvangstgebouw Hollands Licht enkele korte toespraken gehouden. Gastheer Cees de Graaf, directeur van Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland, heette iedereen welkom op het feestje. Om te vieren dat de Stelling 10 jaar de Werelderfgoed status heeft en een nieuw seizoen start. Weer buiten werd een muur van zes in het zonlicht glimmende ambtsketens op de foto gezet en het Stellinglied ten gehore gebracht. Direct daarna een korte vakvergadering van de burgemeesters over hoe men de ambtsketen vervoert. Om snel over te gaan in een gezellige buiten-borrel met warme hapjes-die-niet-wegwaaien. Fort van de verbeelding: <http://www.fortvandeverbeelding.nl/> P.S. Tijdens het bezoek werden opnamen voor het NOS Jeugdjournaal gemaakt die dezelfde avond zijn uitgezonden. Om 18.45 uur begon die uitzending. Normaal ligt de bezoekpiek van de website tussen 21.00-22.00 uur, deze avond al van 19.00-20.00 uur. De uitzending is ook online te bekijken.
|
Lig voor Pampus en kom van het dakTijdens het bezoek op 1 april bleek dat er toch nog een witz was opgezet. Dacht ondergetekende te weten dat je geen zaklantaan (meer) nodig hebt bij een bezoek aan het Fort aan het Pampus. Immers, met twee gigantische gaten in het dak heb je overal daglicht. Niet dus. De inmiddels losse pleisterlaag is van het dak afgehaald en ook stenen langs de dakrand. In de droge gracht staat een steiger langs het hoofdgebouw waar de muur uit baksteen bestaat (zie foto links). De frontzijde bestaat uit brikkenbeton en dat is een minder vochtgevoelig materiaal gebleken. Uw verslaggever kon nog wel zijn slaapplekje vinden. In juni 1985 sliep de 17-jarige knul drie weekeinden op het dak. Fantastisch natuurlijk, maar de rest sliep binnen en had geen last van muggen en de hitte! Fort aan het Pampus: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/pampus/>
|
Verbouwing website is voltooidDe afgelopen maanden is de website stilletjes verbouwd. Het aantal objecten was zo groot geworden (768 bekende locaties) dat het nodig was om een duidelijker onderscheid te maken tussen Stelling-objecten en ander militair erfgoed. Het hoofdstuk 'Forten, batterijen en andere werken' bevat alleen nog Stelling objecten, namelijk: Alle andere objecten zijn verplaatst naar het hoofdstuk 'Lunetten, bunkers en crisisbeheersing' met een geheel nieuw overzicht. Bovendien zijn diverse nieuwe informatie-pagina's toegevoegd. Ook werd het tijd dat de inundaties prominenter in beeld kwamen. Het overzicht van polders en waterwerken is een niveau omhoog gekomen en gecombineerd met al bestaande pagina's over wateraanvoer en diverse soorten sluizen. Er zal nog verder gesleuteld worden aan de website, maar kom nu maar weer eens de nieuwe indeling gebruiken en voor jezelf objecten ontdekken! Forten, batterijen en andere werken: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/> N.B. Door het verplaatsen van een aantal webpagina's zullen externe verwijzingen naar die pagina's niet meer werken.
|
Brandweertentoonstelling op het Fort bij UithoornTekst en foto: Hans Baas, Stichting Mega. De Historische vereniging van de Ronde Venen "de Proostdijlanden" gaat een tentoonstelling organiseren op het Fort bij Uithoorn, met als thema "Brandweer de Ronde Venen van toen naar nu" ! Dit gaat plaatsvinden op 28 - 29 - 30 april en 4 - 5 - 6 mei en 11 - 12 - 13 mei. Muziek, toneel, film, verhalen, demonstraties, fototentoonstelling en rondleidingen. De toegangsprijs bedraagt 2 euro. Met de tentoonstelling wil de historische vereniging de inwoners van de Ronde Venen en omgeving kennis geven van de taken en werkzaamheden van de brandweerorganisatie door de jaren heen en nu. Voor leerlingen van het basisonderwijs word een speciaal educatief programma aangeboden waarin brandpreventie voorop staat. Met m.m.v. de brandweerkorpsen uit de Ronde Venen en de regio, en het brandweermuseum Hellevoetsluis. Tevens organiseert de Stichting Mega een tentoonstelling en rondleidingen over de Stelling van Amsterdam. RTV Utrecht besteedt hier aandacht aan in het programma "Uit" van donderdag 5 april !
|
Bewaringsgebouwen met dikke murenOp 10 juni 1945 besluit het Militair Gezag dat het Fort bij Edam geschikt gemaakt moet worden voor het 'bewaren' van 300 vrouwen: N.S.B.-ers, landverraders enzovoort. Die hebben ook daadwerkelijk in het 'Bewaringsgebouw Edam' gezeten, mede gezien een lijst van nieuwe bewakers. Het Militair Gezag kon dat besluit nemen omdat zij, vanwege de bijzondere staat van beleg, op dat moment de hoogste autoriteit was. De vroegste kampen werden door Sectie IIC (Bewakingskampen) van het Militair Gezag ingericht en beheerd. Op 1 januari 1946 werd dit een taak van het Directoraat-Generaal voor de
Bijzondere Rechtspleging (DGBR) van het Ministerie van Justitie. Op 1 juni 1948 werd DGBR opgeheven en de laatste 15 kampen in Nederland direct onder het ministerie geplaatst In het archief van het Militair Gezag (Noodhollands Archief te Haarlem) werd ook een verzoek voor voedsellevering van 7 juli 1945 gevonden dat begint met: De wenkbrauwen trokken het hoogst op bij een vergaderverslag van 18 augustus 1945. Daarin werd gemeld dat het kamp in Zaandam (een school?) diezelfde week ontruimd zou worden. Als alternatief werd de al 25 jaar leegstaande Stoommeelfabriek 'Vrede' gesuggereerd. In deze meelfabriek, vermoedelijk vanwege de Stelling in 1917-1918 gebouwd, dacht men maar liefst 1.000 gevangenen onder te brengen! Dit artikel is een aanvulling op de thema-nieuwsbrief 'Bewaringskampen Politieke Delinquenten' (nummer 100, juli 2003) en latere artikelen over de weinig belichte gevangenkampen in de forten. De informatie is opgenomen in de pagina 'Bewaringskampen Politieke Delinquenten' en de informatie pagina's van de betreffende forten. Fort bij Edam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/edam/> Boek 'In plaats van bijltjesdag' door prof.mr. A.D. Belinfante (org. 1978): <http://www.bruna.nl/...>
|
Gezocht: Fortwachter BetlehemOnderstaand bericht werd ons toegezonden. Heeft iemand wellicht de naam van deze fortwachter in de annalen gezien? L.S.; Dear Sir/ Madam, Our Grandfather, Arie van Betlehem (born 1869) served in the KNIL at Atjeh, at the turn of the century, and after discharge became an employee of the Government as a "Fortwachter" in the Stelling van Amsterdam. The family lost the wooden house they occupied in the "watersnood" of 1916. I have seen a photo of the house, showing just the roof above the sea. This was in the Waterland polder, presumably opa was at the time serving on Fort Pampus.. I have never met my grandparents (Betlehem); They died early. Dad went to work at age 11. He did not enjoy talking about his childhood, and we would like to extend our knowledge of family history as our own grandchildren start asking questions, so I come to my request: can you refer me, through email addresses, to the archival sources that can help to fill in details of Arie van Betlehem's life and adventures.
|
OverigOnder dit kopje zullen alleen korte mededelingen over de website, nieuwsbrief en het forum gedaan worden. Overig kort, en meestal actueel, nieuws zal op het Stelling Forum verschijnen. Door je te registeren bij het forum kan je eenvoudig zien welke onderwerpen zijn geplaatst sinds je vorige bezoek en kan je zelf berichten plaatsen. - In de vorige nieuwsbrief werd per abuis de datum van 13 december 1944 als finale bombardement van Fliegerhorst Schiphol genoemd. Dat moest 13 december 1943 zijn... - Nieuwe pagina over het Magazijn Velsen, genoemd in de vorige nieuwsbrief: <https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/velsen-munitie/> - Nieuwe pagina's over BB commandoposten Westzaan en Bloemendaal (later de bunker van het Provinciaal Militair Commando): - Artistieke impressie van Radarstation Seeadler in de beoogde Bloemendalerplas te zien op: <https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?t=144>
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|