|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.
|
VoorwoordBinnen 12 uur na verzenden van de vorige nieuwsbrief was in beide vrijwilliger-vacatures voorzien! En beide zijn al begonnen met de klus. Deze nieuwsbrief besteedt aandacht aan interessante overnachtingen van hoge militaire in een Volendams hotel. Tevens een verslag van de omvangrijke graafwerkzaamheden op het Fort Uitermeer. Dit fort zal tijdens de komende dagexcursie bezocht worden. René Ros
|
Militaire overnachtingen Hotel Spaander
(Foto rechts: v.l.n.r. T. Vogel, A.R. Ophorst, P. van Linden Tol) Er waren ook pagina's met Duitse teksten; behalve 'Berlin' nog slechter leesbaar. Zoals in september 1940: "Zwei deutsche Soldaten aus Pommern" en "Heute wurde London bombardiert. Und jetzt?". Afbeeldingen pagina's gastenboek: <https://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/stukken/hotelspaander/> (Met dank aan Hotel Spaanders, Frank van Drie en Afdeling Communicatie, De Nederlandsche Bank N.V.;
|
IJs op de nieuwe gracht
Om te beginnen werd, op aanwijzing van de archeologen, rond het torenfort de bovenste 60 cm grond afgegraven - noem het maar puin. Al in de tweede week was een deel van de gracht op diepte en na 50 jaar spiegelde de toren weer in het water. Ook werden de funderingen van de aanbouw gevonden. Vermoedelijk in 1886 werd de vijandzijde van het torenfort aangeaard en de hoofdingang met ophaalbrug dichtgezet. De wal van het fort sloot op het torenfort aan met een nieuwe aanbouw van baksteen.
Week drie was de vrijdag van de 24-uurs sneeuwfiles rond Arnhem en op Fort Uitermeer stormde en regende het. In regenpak met laarzen toch een modderig rondje gelopen met een afwasteil boven het fototoestel. Het afgraven van de bovenste laag ging door. Na zes weken was de gracht klaar. De vrijgekomen grond is aan de zuidzijde van het torenfort gebruikt om de wal van het fort te reconstrueren. Bij de werkzaamheden werden weinig kleine spullen gevonden, alleen een paar musketkogels en glazen flessen.
Fort Uitermeer: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitermeer/> 18 Grote Foto's: <http://www.forten.info/index.htm?cgi-bin/fotoalbum/emAlbum.cgi?c=show_thumbs;p=Stelling_van_Amsterdam/Uitermeer_-_Gracht_graven_2005> (Met dank aan Casper Meijer (prov. NH), Firma H. Griffioen, Dhr. Hamers (Historische Kring Weesp) en Stichting Herstelling.)
|
Stadtverteidigungsbereich
De samenhang van veel Duitse Werken overstijgt de regio Amsterdam. Dat geldt ook voor de na-oorlogse militaire infrastructuur en daarom wordt in hetzelfde hoofdstuk 'Overig' nu verwezen naar de website Forten Info. Stadtverteidigungsbereich Amsterdam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/stadtverteidigung/> (Met dank aan Michel van Best voor zijn adviezen.)
|
TusschenbatterijenNog een aardigheidje uit de Koninklijke Bibliotheek: in 1898 publiceerde L.M.A. von Schmid de openbare uitgave "Tusschenbatterijen in de Stelling van Amsterdam". Met daarin deze tekst:
Vermoedelijk was het besluit van de minister aanleiding voor de publicatie. Het is de reden waarom Fort bij Abcoude (1885) nog een artilleriefort was. En alleen de verdedigbare aardwerken en de eerste twee forten met betonnen bomvrije gebouwen (Fort bij Veldhuis en Fort bij Vijfhuizen, 1897) nog aarden emplacementen in de frontwal kregen. Twee forten die vrij ver in het inundatiegebied voor de hoofdverdedigingslijn liggen, kregen betonnen frontbatterijen: Fort bij Kudelstaart en Fort bij De Kwakel. Wij noemen de 'tusschenbatterijen' tegenwoordig 'nevenbatterijen'. De eerste stond onder bevel van een vak- of groepscommandant, de tweede onder een fortcommandant. Nevenbatterijen: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/kleine-werken/nevenbatterij/>
|
Overig- Ook met dank aan Frank van Drie, zijn een aantal krantenartikelen, gevonden in het Waterlands Archief, toegevoegd aan de pagina 'Uit de krant': <https://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/stukken/krant/> - 'IJmuidenaren bouwen nieuwe boot Forteiland': <http://www.ijmuidercourant.nl/Pagina/0,7101,11-1-6520--2982843-1589--,00.html> - 'Postcode zoeken', om te bepalen of je in inundatiegebied woont, is sterk verbeterd: <https://www.stelling-amsterdam.nl/algemeen/postcode/>
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven.
|
Nieuwsbrief 227
Via de ondoorgrondelijke Volendamse contacten kon vriend-van-de-website Frank van Drie de gastenboeken van Hotel Spaander raadplegen. Hoe kom je er op? Want er staan inderdaad een paar interessante vermeldingen in de gastenboeken. 
Op de bladzijden van 22 of 23 oktober 1914 staan echter hoge militaire slapers in het gastenboek. De reden en duur van het bezoek zijn onbekend maar een inspectietocht langs de troepen, bijna drie maanden gemobiliseerd, lijkt aannemelijk.
Een ander bezoek op 7 februari 1916 heeft een minder duidelijke reden. Frappant is dat het een week voor de grote watersnoodramp was.
Eind 2005 is in opdracht van de eigenaar, de provincie Noord-Holland, de natte gracht rond het torenfort van Fort Uitermeer opnieuw gegraven. De afgelopen twee jaar is het groen (zie foto links) verwijdert en de resterende bakstenen muren en daken vastgezet.
Opvallend waren de losse kabels aan de zuidzijde van het torenfort met drie (afgebroken) kabels zichtbaar in het baksteen. Door de werkzaamheden was de ligging van de kabels verstoort, maar volgens mij lagen er drie kabels. Dit werd bevestigd door een snel uit het archief opgedoken kaart; de kabels liepen naar Naarden, Weesp en Hinderdam.
De volgende weken waren er weinig opmerkelijke zaken meer behalve houten palen. Eerder was een houten beschoeiing en hardstenen peilschaal bij de sluis gevonden, nu ook een serie palen van een afmeerplaats/steiger. Ook de zes palen van de brug van het torenfort kwamen boven de grond.
Op 30 december had het licht gesneeuwd en gevroren zodat de nieuwe gracht sinds lange tijd weer met ijs bedekt was.
De pagina's over de Duitse werken, in het hoofdstuk 'Overig', waren door de vele toevoegingen toe aan een opruiming.
"...beslissing van Zijne Excellentie den Minister van Oorlog, om, in afwijking van de voorstellen van het Technisch Comité, geen zwaar geschut op den frontwal der forten te plaatsen. Dit geschut zal derhalve in het tusschenterrein moeten worden opgesteld."