|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
|
Militaire DrinkwatervoorzieningDoor de Stichting Nieuw en Meer, eigenaar van het Magazijn voor Bijzondere Opkomst, is er een aanvraag ingediend om de nabijgelegen Militaire Drinkwatervoorziening als Gemeentelijk Monument aan te merken. (Tijdens de excursie van SME in 2001 hebben we beide terreinen bezocht.)
Rond het Fort aan Het Nieuwe Meer werden vanaf 1890 waterbronnen geslagen dat uitgroeide tot het gebouwencomplex dat er nu nog staat. Het werd in 1904 opgeleverd en al in 1908 uitgebreidt. In de directe omgeving waren bijna 120 bronputten waaruit het water door een stoom aangedreven pomp kon worden gepompt en in het Amsterdamse waterleidingnet gebracht. Een onderdeel van de procedure die volgt op een monument-aanvraag is een bezoek door medewerkers van het Bureau Monumenten & Archeologie. Dat gebeurde op donderdag 15 mei en ik mocht de beide dames daarin begeleiden. We bezochten eerst het deel van de Militaire Drinkwatervoorziening dat in gebruik is bij Luchtverkeersleiding Nederland (vh. Rijksluchtvaartdienst), waar we de gast van de bedrijfshistoricus waren.
Een monumentstatus betekent niet dat er een ander gebruik zal komen dan de huidige kunstenaars-vrijplaats. Maar in een (natte?) droom zag ik het complex als een goede locatie voor een bezoekerscentrum (dependance) voor onze waterlinie. Men heeft het over het zichtbaar maken van de Stelling en dat het eigenlijk meer over de inundaties moet gaan dan over de forten. <http://www.nieuwenmeer.nl/>
|
Kruitmagazijn SpaarnwoudeVanwege beslommeringen in Haarlem was ik vlakbij Spaarnwoude. Even binnenvallen bij de herbouw van het Kruitmagazijn Spaarnwoude uit 1870 was een kleine moeite. Na overleg met de eigenaar mocht ik foto's van de binnen- en buitenzijde maken.
Binnen waren er twee ruimten: een kleine en een grote. Die indeling is geheel vervangen door een eigen indeling voor woonkamer, slaapkamer, toilet en badkamer. Gebruikmakend van het feit dat de houten funderingspalen verrot waren is er een kelder onder geplaatst waarmee het bruikbaar oppervlak verdubbelde. Dat was echter een niet geplande toevoeging hetgeen nogal wat heibel gaf met de gemeente en provincie omdat het niet in de vergunning stond. Daarnaast ben ik nu overtuigd van het feit dat in Oostzaan nog een soortgelijk magazijn staat. Weliswaar 23 jaar later gebouwd maar van vrijwel hetzelfde model. In Oostzaan vormde het magazijn samen met de wachterswoning de start van het Sectorpark Zaandam, afd. Munitie. <http://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spaarnwoude/>
|
TekeningenTot nu toe hebben alle publicaties over de Stelling twee standaardmodellen onderscheiden. Enige tijd geleden ben ik een derde standaard fortmodel gaan hanteren. Namelijk het Standaardmodel C, het model van Fort aan de Middenweg en Fort aan de Jisperweg. Illustrator Lex Tempelman heeft daarom drie geheel nieuwe tekeningen gemaakt.
Lex heeft zelfs inmiddels de Stelling ontdekt en er inspiratie in gevonden. Zo heeft hij nog een andere tekening gemaakt van een fort met haar schootsvelden. Er is op dit moment echter nog geen goede pagina op de website waar die tekening tot zijn recht zou komen. < http://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/extra/fortmodel/>
|
Restauratie Fort Uitermeer(Bron: persbericht Provincie Noord-Holland via Stichting Stelling van Amsterdam) Het restauratieplan van het Fort Uitermeer gaat waarschijnlijk voor de volle 100% betaald worden door de Provincie Noord-Holland (tevens eigenaar). Gedeputeerde Staten is akkoord gegaan met een totaal bedrag van € 798.650 en bovendien wil men, te beginnen met de Begroting 2004, een bedrag van € 5.000 per jaar voor beheer en onderhoud vrijmaken. Provinciale Staten neemt er op 16 juni aanstaande een beslissing over, dan kan in november begonnen worden met de werkzaamheden. Het plan is om het fort toegankelijk te maken door het verplaatsen van het huidige hekwerk en wandelpad. Ook komen er aanlegplaatsen en picknicktafels en zouden theater, zandvoorstellingen en andere festiviteiten op het terrein kunnen plaatsvinden. Wat het persbericht niet noemt maar wat ik wel heb begrepen is dat de ruïne gestabiliseerd wordt om te voorkomen dat het verval zo snel blijft doorgaan. Dus het vastzetten van baksteen-lagen en dergelijke. De architect van het plan is overigens dhr. C. Scheltema, tevens nauw betrokken bij de Stichting Menno van Coehoorn. <http://www.noord-holland.nl/>
|
Linke links
- Radiopeilstations van de Luftwaffe <http://home.hetnet.nl/~witie/radiopeilstations.htm> Meer verwijzingen zijn te vinden op Forten Info <http://www.forten.info/>.
|
Overig- De tweede druk van het boek 'Harnas voor de hoofdstad' is inmiddels beschikbaar. Dus het bestellen kan weer beginnen en deze oplage moet toch voor de Stellingmaand verkocht kunnen zijn! - De Stichting Stelling van Amsterdam heeft een nieuwe publieks-brochure uitgegeven. Deze kost € 1,60 excl. porto en kan bij de genoemde stichting besteld worden. Er is tevens een folder met de Engelstalige samenvatting maar die is alleen voor bepaalde doelgroepen. - Op vrijdag 23 mei werd de Werelderfgoedconferentie in Amsterdam gehouden. Aan het eind van de dag bezochten de deelnemers Stichting Herstelling op het Fort bij Nigtevecht. Daarna ging men naar het Fort aan het Pampus voor een barbeque. - Ook op vrijdag 23 mei was de opening van de vernieuwde tentoonstelling in het Fort aan Den Ham. Die opening was gezellig maar de feestelijke open dag op zondag moet erg druk geweest zijn. De kanonschoten hebben in de wijde omgeving voor verwarring gezorgd... Vanaf circa 16.00 uur nam het aantal bezoekers op de Stelling-website ongewoon snel toe. - Niet over de forten maar over militair re-enactment: komende donderdag, Hemelvaartsdag, wordt een mobilisatie van soldaten (1926) op het Station Twisk gehouden. Soldaten van 'Nederland Paraat' moeten daar om 10 uur opkomen, veelal met de stoomtrein uit Hoorn. De taak is om de spoorweg te ondermijnen en de straatweg te bewaken en het voorbereiden van het versperren van de weg door trotyl rond de bomen erlangs te plaatsen. Station Twisk is te vinden op de Museumspoorlijn Hoorn - Medemblik. <http://www.livinghistory.nl/> <http://www.museumstoomtram.nl/>
|
Nieuwsbrief 94
Het Magazijn voor Bijzondere Opkomst voor de vestingartillerie is vanaf 1920 gebouwd op het terrein van het Fort aan Het Nieuwe Meer. Alhoewel er enkele kleine gebouwen zijn verdwenen is het het oudste en grootste nog bestaande magazijncomplex in de Stelling.
Het machinegebouw is opgeknapt maar is geen open hal voor de stoommachines meer. Een derde deel is nog in originele staat - zonder systeemplafond maar met plofdak - en herbergt het bedrijfsmuseum. Het staat helemaal vol met oude consoles van de luchtverkeersleiders.
Achter dit filterbassin heeft een ontijzeringsinrichting (1908) gestaan maar die is vanwege de snelweg gesloopt. De kolossale 
In 1999 ben ik er ook geweest en toen was het nog een bouwval (zie 
De buitenzijde ziet er als nieuw uit met alle bakstenen weer recht en hardstenen ornamenten weer op hun plaats. Twee zijden zijn opnieuw bepleistert maar dat is nu zeer opvallend wit in vergelijking met de vieze muren van voor 2000.
Op basis van plattegronden heeft Lex voor elk standaardmodel een schematische tekening gemaakt. Elk fort is anders dan alle andere en niet elk detail is belangrijk dus er moest enige abstractie toegepast worden. Maar de kenmerkende verschillen in frontwal, hefkoepels en gebouwvorm is goed af te leiden. De tekeningen zijn isometrische projecties (perspectief zonder verdwijnpunt) waardoor je ook een goed idee krijgt van het relief op een fort, mede door de inkleuring.