E-Nieuwsbrief Website Stelling van Amsterdam, nummer 33
(29 januari 2001)
Beste lezer,
Bij deze een nieuwe e-nieuwsbrief over de website Stelling van
Amsterdam.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/>
Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan geïnteresseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan
aan <e-mail adres vervangen door formulier>.
Informatie over deze nieuwsbrief, het aanmelden en het archief van de
nieuwsbrieven is te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/>
UITERMEER
In de vorige nieuwsbrief schreef ik over een verdachte heuvel bij het Fort Uitermeer. Toen er
sneeuw lag was heel goed op afstand te zien dat er enkele betonnen
muurvlakken boven de grond uit staken. Eenmaal in de bosjes bleek
duidelijk dat het hier om een Type G kazemat gaat. Aan de
plantengroei middenin de kazemat kan afgeleidt worden dat ook van dit
exemplaar de gietstalen koepel verwijdert is. De gevonden kazemat
noem ik voorlopig "G12" omdat de ernaast gelegen exemplaar "G11" in
het beton heeft staan. Als er inderdaad per groep van drie werd
gebouwd en bij
Uitermeer nu G10-G12 staan, dan betekent dat dat er drie groepjes
van drie exemplaren noordelijker van Uitermeer moeten staan: Naarden, Muiderberg/Hakkelaarsbrug of Muiden. Bij Muiden
staat er één, verder zijn er geen bij mij bekend.
Alleen de "G10", intakt langs de spoorlijn, staat in het
monument-register van de Provincie Noord-Holland.
Weet iemand nog andere Type G's met een nummer?
Zijn er mensen die in de omgeving van Weesp wonen en die zich in zeer praktische aard zouden willen inzetten voor het weer zichtbaar maken van de G-kazemat bij de spoorwegovergang?
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitermeer/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitermeer-kazemat/>
IJMUIDEN
Zoals eerder besproken zijn enkele studenten bouwkunde van de Technische
Universiteit Delft <http://www.tudelft.nl/> bezig met projecten over
de Stelling. Michiel de Nijs is er één van en hij heeft een ontvangstpaviljoen
voor het Fort bij IJmuiden ontworpen.
Het ontworpen paviljoen sluit keurig aan op de oorspronkelijke hoofdingang en
ligt op de plaats waar vroeger de toegangsweg was. Een van de ontwerpen brengt
het paviljoen zelfs onder een laag zand waardoor het vrijwel geheel opgaat in
het forteiland. Het resultaat kan - in tekst en afbeelding - bekeken worden
op:
<http://www.bk.tudelft.nl/students/bk615174/internet/port_home.htm>
kies dan project A4.
SCHIETKATOENFABRIEK DE OUDE MOLEN
Na het versturen van de vorige nieuwsbrief kreeg ik een reactie van één
van de abonnees. Hij, Anne D. Pauptit, is werkzaam bij het architectenbureau
dat bij de ontwikkeling van het terrein van de Schietkatoenfabriek
De Oude Molen betrokken is. Belangstellend vroeg hij meer informatie over
de Post van Kraijenhoff om dit aan de ontwerper te kunnen overleggen. Niet lang
daarna ontving ik van hem de volgende informatie over de stand van zaken:
"De situatie op het KNSF-terrein is als volgt:
De bebouwing van ca. 1903 en ouder wordt nu, in fasen, casco
gerestaureerd. Zodra met belangstellende bedrijven overeenkomsten
worden gesloten kunnen ook de interieurs worden aangepakt. Gestart is
met de vanaf de Amstel gezien achterste twee gebouwen: 'salpeterzuur
gebouwen nr. 8 en 9'. Naar verwachting zijn deze casco's rond mei
gereed. Deze week is gestart met het steigerwerk van alle overige
gebouwen behalve het oudere (zeventiende-eeuwse?) poortgebouw langs
de Amstel. Te weten: 'nr. 11 werkplaats en kantoor', 'nr. 12 nieuw
salpetermagazijn', 'nr. 13 salpetermagazijn', 'nr. 14 laboratorium',
'watertoren', 'nr. 20 pakhuis' en 'boerderij'. Hiermee zal men zeker
tot de zomer doende zijn.
Het braakliggende terrein achter (vanaf de Amstel gezien) de laatste gebouwen 8 en 9 wordt nu bouwrijp gemaakt. Vanwege de bijzonder slappe grond wordt het hele terrein eerst voorbelast d.w.z. bedekt met een laag zand van ruim een meter. Het aanbrengen van de voorbelasting is nu in uitvoering. Ik heb de uitvoerder ter plekke gesproken. Hij is op de hoogte van het bestaan van de 'post 12' en heeft opdracht deze met rust te laten. Het verdedigingswerkje staat ook op de kaart van de ontwerpers, en zal worden opgenomen in het ontwerp van het terrein.
Post 12 is een op het eerste gezicht weinig indrukwekkende
verhoging in het landschap, enkele meters breed en enkele tientallen
meters lang. Het westeinde is iets geknikt van de weg af. De eerste
indruk is die van een laag dijkje. De doorsnede is wel onregelmatig:
er zijn verdikkingen herkenbaar. Een vergelijking met
ontwerptekeningen zal verhelderend werken.
Wat mij tenslotte opviel, is een verzakte achthoekige plaat van
grindbeton op het oosteinde. De plaat heeft in het midden een iets
verdiepte cirkel met daarin op regelmatige afstand ijzeren bouten of
stekeinden. Een fundering voor afweergeschut? Het spijt mij dat ik
niet preciezer in de omschrijving ben, maar vanwege de regen en
tijdgebrek liet ik na om opmetingen te maken."
Ik deel het vermoeden over de achthoekige plaat. Anne, hartelijk
dank voor je bijdrage!
Overigens is deze Post
12 (Zuidfront) één van de vier posten waarvan nog
een restant te zien is. Post
6 (Westfront) bij Halfweg is verkleind maar het restant is nog
goed onder profiel. En de noordelijke helft van Post
18 (Zuidfront) bij Diemen is enkele jaren geleden opnieuw onder
profiel gebracht. Tenslotte is mogelijk een buitendijkse wal het
enige restant van Post
11 (Noordfront) bij Durgerdam.
Er zijn, exclusief de vijf forten van na 1840, 44 posten geweest en
de meeste zijn tussen 1922 en 1926 als vestingwerk opgeheven.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/ouderkerk-molen/>
<https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/posten/>
HANS BAAS IN DE KRANT
De "groepscommandant De Nes" Hans Baas heeft aan enkele lokale
kranten een brief gezonden om een oproep te mogen plaatsen omtrent de
grenspaal bij Fort Waver-Amstel met de inscriptie "BEER
24-3-'45 7b". De Ronde Vener heeft een artikel mét foto
geplaatst. Het vermelde e-mail adres klopt niet, maar het werkt wel.
Hij heeft inmiddels wel enkele reakties gehad maar niet over de
grenspaal. Je kan een scan van het artikel vinden via:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/colofon/media/>
HERSTELLING
Op donderdag 22 maart as. organiseren de Stichting
Herstelling, Maatwerk
Amsterdam en de provincie
Noord-Holland een conferentie "Voortbouwen op Herstelling".
Een aktief programma van fort bezoeken en lezingen geeft diverse
partijen de gelegenheid om van en over Herstelling te leren maar ook
de diverse organisaties die belang hebben bij behoud van de forten:
dakdekkers, werkgevers, natuurbeheerders, overheid. Het evenement
vindt plaats op Fort bij
Spijkerboor, Fort
bij Marken-Binnen en het Provinciehuis in Haarlem en is alleen
voor genodigden.
Het evenement is zeer waarschijnlijk geheel volgeboekt maar als je geïnteresseerd
bent om mij te helpen met een mogelijke demonstratie van de website op verschillende
computers, dan kan je met mij contact opnemen. Een beginnende bruikbare kennis
van de forten is een vereiste en wegwijs weten op de website is een pré.
Een psychologische test kan deel uitmaken van de selectieprocedure. Je moet
immers bijna net zo gek zijn als ik...
<http://www.herstelling.nl/>
<http://www.maatwerk.nl/>
OVERIG
- De Naarderpoortbrug in de Vesting
Muiden, naast het Muizenfort, wordt vanaf februari gerestaureerd.
Deze brug is gebouwd door het Ministerie van Oorlog en er was wat
moeite om de originele bouwtekeningen terug te vinden. Zowel het
Hoogheemraadschap als Domeinen hebben mij nog om tips gevraagd maar
ik kon ze niet verder helpen. Blijkbaar is dat nu toch gelukt.
- De rioolzuivering op het vm. Militaire
Terrein Zeeburg, bij Amsterdam, wordt verhuisd naar het Westelijk
Havengebied. Hierdoor komt ruimte voor woningbouw vrij en is de druk
op de drie resterende Duitse bunkers en andere kleine Nederlandse
zaken verhoogd.
- Het bungalowpark in het schootsveld van het Fort
aan de Winkel, langs de A2, blijkt een verkapte woonwijk te
worden. Die wijk blijkt om meerdere redenen nooit door de Gemeente De
Ronde Venen toegestaan mogen worden. (Netwerk 28-1 jl.)
- Aerophoto Schiphol heeft scans van luchtfoto's die de afgelopen elf
jaar zijn gemaakt op een website gezet: <http://www.aerophoto-schiphol.nl/>.
Zoek maar eens op de omschrijving "fort".
Met vriendelijke groet,
René Ros