E-NIEUWSBRIEF WEBSITE STELLING VAN AMSTERDAM, nummer 7
(28 september 1999)
Beste lezers,
Bij deze een nieuwe e-nieuwsbrief over de website Stelling van Amsterdam.
WEGENS VERBOUWING GESLOTEN
Omdat het bijhouden van twee versies van de web-site ietwat
ingewikkeld werd en fouten in verwijzingen in de hand ging werken
zijn we daar vanaf gestapt. Op 1 september jl. kwam versie 1.0.21
beschikbaar op de website. Aan de volgende versie (1.1) wordt nu
gewerkt en zal aan het eind van dit jaar beschikbaar komen. Er zijn
al diverse zaken af, maar er staat nog meer in de planning.
Tot nu toe was elke nieuwsbrief ter ere van een nieuwe versie van de
website. Dat is nu losgekoppeld omdat de volgende versie wel even op
zich laat wachten. Maar we willen de lezer de nieuwe bevindingen niet
onthouden.
De tot nu toe verzonden nieuwsbrieven waren voor de versies 1.0.09,
1.0.15, 1.0.17, 1.0.18, 1.0.20 en 1.0.21. Dat maakt deze nieuwsbrief
dus tot nummer 7...
Fort Zuidwijkermeer
Allereerst onze hartelijke dank aan de Stichting Het Noord-Hollands
Landschap voor de gastvrijheid. Dank voor de ruimte, stroom en
consumpties! Ook dank aan Apple Center Summix voor het beschikbaar
stellen van de computers. De moderne computers stonden schitterend in
het antieke fort!
In een geheel eigen lokaal stonden twee Apple iMac computers
waarachter veel bezoekers plaats hebben genomen. Ondertussen liepen
wij rond en met uitzondering van de Vesting Weesp is het Fort Zuidwijkermeer nu het best door ons gefotografeerde object. De goede
verlichting droeg daar ook aan bij. Bij de Kringenwetboerderij De
Eersteling, vlak voor het fort, bleek nog een originele peilschaal
van de Genie te staan.
We hebben verschillende mensen gesproken, van fortofiel tot leek.
Informatie gegeven, maar ook ontvangen. Zo kregen we een tip om op
een bepaalde locatie naar een kruitmagazijn te kijken die tot woning
verbouwd is. En twee anderen hebben locaties van een magazijn en een
woning op de kaart aangewezen. Ook hebben we iemand gesproken die in
de jaren 50 bij de Marine zat en de forten bewaakte vanwege de opslag
van munitie. Wellicht dat we hem met een korte biografie kunnen
toevoegen aan de web-site.
https://www.stelling-amsterdam.nl/landschap/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zuidwijkermeer/
http://www.summix.nl/
OPEN MONUMENTENDAG
René was met Open Monumentendag op vakantie in het Land van
Maas en Waal en bezocht daar het vestingstadje Grave. Ook een
brugkazemat uit 1936 was open. Een soortgelijke bij Ravenstein is
de bovenste helft kwijtgeraakt aan slopers. Verder wat kasteeltjes en
ruïnes om langs te fietsen en langs de jaren '50 militaire
stuwlocatie van de IJssellinie bij Nijmegen geweest. Veel restanten
van de 34 kanon/mitrailleur en luchtdoelartillerie opstellingen
kunnen zien maar niet één van de vier tankkoepels
gevonden.
http://www.openmonumentendag.nl/
http://www.geocities.com/Athens/Agora/6189/ijssel.html
ALGEMEEN RIJKS ARCHIEF
Jurgen was al eens eerder in dit archief gaan speuren en onlangs zijn
we beide eens naar Den Haag gegaan om te bladeren. De overvloed aan
gegevens is overdonderend, de handgeschreven teksten zijn moeilijk te
lezen en het onderscheid tussen plannen en werkelijk uitgevoerd is
vaak moeilijk te maken. Toch hebben we leuke informatie gevonden en
het vasthouden van de blauwdruk van het nooit gebouwde Fort aan de
Fuikvaart geeft ook een kick. De locaties van de groepsdepots zijn
nauwkeuriger overgenomen en worden verwerkt in de website.
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/fuikvaart/
http://www.archief.nl/
KUSTBATTERIJEN
Tijdens het dagje in het Algemeen Rijks Archief vonden we gegevens
over twee kustbatterijen langs de zeedijk. De tekeningen en andere
stukken gaven aan dat het om versterkingen gaat bij Monnickendam en
Uitdam sterk lijkende op die bij Durgerdam en Diemerdam. Er was
plaats voor vier stukken geschut en circa 40 manschappen per
kustbatterij. Zeer waarschijnlijk zijn ze in de Eerste Wereldoorlog
aangelegd als aardwerken want ze hadden zelfs een telefoonaansluiting
wat andere versterkingen niet hadden. Of is de betonnen versie
gebouwd maar later gesloopt?
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zeedijk/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/durgerdam/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/diemerdam/
VOORSTELLING LANGS DE DRECHT
Volgens onze laatste inzichten was er niet om de hele hoofdstelling
nog een vóórstelling, maar slechts op enkele punten.
Mmm, een redelijk aantal punten dan... Deze voorstelling hebben we
maar opgenomen als voorbeeld.
De hoofddoelen van een voorstelling waren om zwak terrein extra te
verdedigen en om het terugtrekkende Veldleger in de Stelling op te
kunnen nemen.
De Voorstelling bij Vijfhuizen is al een bekende en had permanente
schuilgelegenheden. Nieuw is echter de Voorstelling langs de Drecht
tussen Leimuiden en Vrouwenakker. Het bestond uit tijdelijke
steunpunten, kanonnen, mitrailleurs, "trapgranaten" etc. Een
onderdeel van de voorstelling is de Stelling bij Vrouwenakker welke
het monumentregister alleen als naam kon noemen en mysterieus bleef.
We zijn nog niet ter plekke gaan kijken naar onwaarschijnlijke
overblijfselen. Grappig genoeg is deze voorstelling onderdeel van de
Fortmanoeuvres van 1912 en komt het ter sprake in het krantenverslag
dat op de website staat.
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/vijfhuizen-voor/
https://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/extra/ Fortmanoeuvre
HEMBRUG
Een rapport van de Provincie Noord-Holland is nog eens nageplozen en
de lijst met gebouwen geanalyseerd. Het rapport mengt het Sectorpark
Zaandam, afd. Materieel en het Algemeen Verdedigingspark door elkaar
maar als je dat eenmaal door hebt! :-)
Onlangs hebben we nog wat foto's rond het terrein gemaakt en door het
rapport kunnen we deze nu op de juiste informatie pagina plaatsen en
blijkt dat we een foto van de ingang van het vm. AVP gebruikt hebben
als ingang van de vm. Artillerie-Inrichtingen (AI, nu Eurometaal).
Oeps!
Bovendien vonden we een boekje over de munitievoorziening in de
bibliotheek van de Stichting Menno van Coehoorn. Daarin veel
informatie over de AI, AVP en andere magazijnen in de Vesting
Holland. Zelfs een oud-fortwachter van Pampus speelt daar nog een rol
in!
De foto's zijn inmiddels uitgezocht en toch maar even op de webserver
gezet... De overige informatie volgt met versie 1.1.
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zaandam/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zaandam-avp/
https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/zaandam-ai/
ZIJKANAAL C
Per e-mail werden we getipt over het bestaan van enkele voormalige
militaire gebouwen langs Zijkanaal C nabij Spaarndam. De tipgever
maakt er echter een raadselspelletje van en geeft weinig aanvullende
info c.q. "bewijzen". Omdat de bouwstijl van de loods sterk
overeenkomt met gebouwen op het Algemeen Verdedigingspark (AVP) in
Zaandam (1916-1921) lijkt de tip te kloppen en is binnen "ons"
tijdperk. De loods, in baksteen vakwerkstijl, is echter een maatje
groter dan die op het AVP. Er zijn ook nog een paar woningen op het
terrein en aan de andere zijde van het kanaal.
In het Algemeen Rijksarchief vonden we documenten en tekeningen over
een drijvende brug die op die locatie over het Zijkanaal C gelegd zou
worden tijdens een mobilisatie. Op de plaats van de huidige loods
waren twee loodsen aanwezig voor de oplegging van liggers, planken,
ankers en het gereedschap. Het is dus aannemelijk dat de huidige
loods en woningen voor de vlotbrug bestemd waren. Echter, in 1900
moet de vlotbrug al voorbereidt zijn terwijl de bouwstijl op een
latere periode wijst... Zou het een latere herbouw zijn?
We weten van nog twee andere locaties voor vlotbruggen maar de
bijbehorende loodsen, bij de forten Jisperweg en Waver-Amstel zijn
inmiddels gesloopt. De loodsen aan Zijkanaal C zijn dus mogelijk in
meerdere opzichten bijzonder: niet op een fortterrein, niet het
houten model bergloods en nog (gedeeltelijk?) aanwezig.
St. Aagtendijk
Bij het fotograferen van de spoorcoupure met damsluis door de
St. Aagtendijk trof Jurgen nog een restant van de nabijgelegen
inlaatsluis aan. Het bakstenen inlaatwerk is nog intakt en het
windwerk is gedeeltelijk aanwezig. We hebben het niet kunnen vinden
in het monumentregister.
VERWIJZINGEN
Een bezoeker op Fort Zuidwijkermeer liet ons een artikel uit het NRC
Handelsblad zien waarin een URL voorkwam naar onze pagina over de
Nieuwe Hollandsche Waterlinie. Helaas een niet helemaal correcte URL.
Controleer altijd de URL die je publiceert of beter, vraag ons naar
de beste URL om te gebruiken! Zeker als het dieper de web-site in
gaat, bijvoorbeeld naar een fort.
AUTEURSRECHT
Helaas is de eerste echte schending van ons auteursrecht
geconstateerd. De pagina over de Graansilo Korthals-Altes is vrijwel
exact, inclusief foto's, overgenomen op een web-site van een
drukkerij/uitgeverij. We hebben het bedrijf aangeschreven om de
pagina en afbeeldingen te verwijderen en dat hebben ze inmiddels
gedaan. Een verwijzing naar het origineel was makkelijker
geweest...
Met vriendelijke groet,
Jurgen Lamers en René Ros
